Subskrybuj nas na Youtube
Od 1 stycznia 2016 r. można będzie je wystawiać w formie elektronicznej. Placówki medyczne mogą czekać z ich wdrożeniem do ostatniej chwili, tj. do 2018 r., kiedy znikną bloczki ZUS ZLA.
Od stycznia 2016 r. placówki medyczne staną przed wyzwaniem: lekarze będą mogli wystawiać zwolnienia lekarskie w formie elektronicznej, nazywane e-ZLA. To konsekwencja ustawy z 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1066).
Zgodnie z zapowiedziami zmiana ma przynieść same korzyści: skrócić czas wystawiania zwolnień, przyspieszyć ich przekazywanie do płatnika składek oraz ZUS, zwiększyć skuteczność kontroli prawidłowości wykorzystywania przez pracowników. Środowisko lekarskie podchodzi do nich jednak sceptycznie.
Zaświadczenia w formie elektronicznej będą mogli wystawić lekarze, którzy:
posiadają profil na PUE ZUS, lubposiadają zintegrowaną z PUE tzw. aplikację gabinetową.
Przy użyciu aplikacji gabinetowej będzie również możliwe wystawianie e-ZLA przez urządzenia mobilne, np. podczas wizyty domowej. Zaświadczenia będą miały formę dokumentu elektronicznego, uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP, zgodnie z wzorem ustalonym przez ZUS.
Nie jest konieczne uzyskanie dodatkowego upoważnienia od ZUS. Decyzja upoważniająca do wystawiania zaświadczeń lekarskich zachowuje moc i to ten dokument stanowi podstawę wystawiania zaświadczeń lekarskich w formie elektronicznej. Jednakże ustawa wprowadza obowiązek złożenia oświadczenia przez lekarza, że „zobowiązuje się do przestrzegania zasad orzekania o czasowej niezdolności do pracy i wykonywania obowiązków wynikających z przepisów ustawy i przepisów o ochronie danych osobowych”. Oświadczenie takie może być złożone na piśmie lub w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu.
Lekarze, którzy po 31 grudnia 2015 r. nie zdecydują się wystawiać zwolnień lekarskich w formie elektronicznej, będą zobowiązani poinformować ubezpieczonego o konieczności doręczenia papierowego formularza ZUS ZLA płatnikowi składek (lub zasiłku) w terminie 7 dni.
Ustawa przewiduje okres przejściowy – zwolnienia papierowe będzie można wystawiać według dotychczasowych zasad do 31 grudnia 2017 r. Natomiast wraz z początkiem 2018 r. zwolnienia powinny być wystawiane wyłącznie w formie elektronicznej. Jak wskazał ZUS, nowe druki ZUS ZLA nie będą drukowane, lekarz zatem nie będzie miał możliwości ich pobierania. Ponadto druki są cały czas aktualizowane, więc nie będzie możliwe wystawianie ich na starych drukach ZUS ZLA.
Nie oznacza to jednak, że po 2017 r. papierowe druki znikną całkowicie. Lekarze będą mieć możliwość wystawienia zaświadczenia lekarskiego w formie papierowej, w sytuacji gdy ich wystawienie w formie elektronicznej nie będzie możliwe (np. w przypadku problemów z połączeniem internetowym). W takim przypadku lekarz będzie miał obowiązek wprowadzenia zwolnienia do systemu w terminie 3 dni roboczych od wystawienia albo ustania przyczyn uniemożliwiających przekazanie elektronicznie.
Ubezpieczony otrzyma papierowy druk, gdy jego pracodawca nie będzie miał profilu na PUE. Informacja o konieczności wydrukowania e-ZLA wyświetli się w systemie. Papierowe zwolnienie będzie wydawane również na żądanie pacjenta. Lekarz przekazując wydruk z systemu teleinformatycznego, opatrzy go podpisem i pieczątką.
Lekarze podchodzą dość sceptycznie do zmian. Obawiają się błędów i nieprawidłowości, podobnych jak przy wprowadzaniu eWUŚ czy karty DiLO. A to zniechęca. Ponadto lekarze od wielu lat bezskutecznie postulują o dodatkowe wynagrodzenie za wystawianie zaświadczeń. Również za sprzęt elektroniczny będą musieli zapłacić z własnej kieszeni. Perspektywa szybszego wystawiania zwolnień lekarskich nie jest zatem zbyt kusząca. Sankcji za niestosowanie nie ma. W związku z czym należy się spodziewać, że w okresie przejściowym z rozwiązania tego nie będzie korzystać zbyt wielu lekarzy.
Zachęty do stosowania e-ZLA
● Wystawienie elektronicznego zaświadczenia będzie krótsze niż wypisanie papierowego.
● Lekarz, po zalogowaniu na swoje konto na portalu ZUS, uzyska od razu dostęp do danych pacjenta, jego płatnika składek, a również członków rodziny ubezpieczonego.
● Po wpisaniu numeru PESEL system automatycznie uzupełni pozostałe dane identyfikacyjne ubezpieczonego. Pobierze je m.in. z Centralnego Rejestru Ubezpieczonych oraz Centralnego Rejestru Płatników Składek.
● System będzie kontrolował zgodność daty początkowej okresu niezdolności do pracy z określonymi przepisami, a także z ostatnim wystawionym zwolnieniem.
● Udogodnieniem ma być również podpowiadanie przez system kodu literowego (A i D) oraz numeru statystycznego choroby.
● Po wystawieniu przez lekarza e-ZLA automatycznie trafi do ZUS. Oznacza to brak konieczności przechowywania – jak dotychczas – drugiej kopii zaświadczenia.