Wraz z rozwiązaniem umowy o pracę nie wygasa automatycznie prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej.
Kiedy ustaje prawo do świadczeń
Możliwość skorzystania z bezpłatnej opieki zdrowotnej ustaje doiero po 30 dniach od dnia wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu umowy o pracę lub też zakończenia prowadzenia działalności gospodarczej. Taki sam termin obowiązuje w przypadku osób zatrudnionych, ale korzystających z urlopu bezpłatnego. Po 30 dniach ustaje również ubezpieczenie członków rodziny zmarłego ubezpieczonego.
Jeśli po 30 dniach osoba, której wygasła umowa nadal nie jest ubezpieczona, budżet państwa pokryje koszty jej leczenia, jeśli:
- chodzi o kobietę w ciąży i połogu - do 42. dnia po porodzie,
- była narażona na zakażenie poprzez kontakt z osobami zakażonymi lub materiałem zakaźnym (w zakresie badań w kierunku błonicy, cholery, czerwonki, duru brzusznego, durów rzekomych A, B i C, nagminnego porażenia dziecięcego),
- jest uzależniona od alkoholu - w zakresie leczenia odwykowego,
- jest uzależniona od narkotyków,
- ma zaburzenia psychiczne - w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej,
- przebywa w więzieniu lub w areszcie,
- jest cudzoziemcem umieszczonym w strzeżonym ośrodku lub przebywającym w areszcie w celu wydalenia,
- posiada Kartę Polaka, uprawniającą do świadczeń opieki zdrowotnej w stanach nagłych.
Istnieją także inne przypadku, gdy 30-dniowy termin ulega wydłużeniu. Uczniom i studentom ubezpieczenie zdrowotne wygasa po 4 miesiącach od ukończenia szkoły lub studiów albo od wykreślenia z listy uczniów lub studentów. Z kolei osoby, którym zawieszono prawo do renty socjalnej, mają zapewniony dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej jeszcze przez 90 dni.
Natomiast osoby, których umowa o pracę wygasa w terminie ubiegania się o przyznanie emerytury lub renty, zachowają prawo do świadczeń opieki zdrowotnej przez cały okres postępowania o przyznanie tych świadczeń. Podobnie pobierającym zasiłek przyznany na podstawie przepisów o ubezpieczeniu chorobowym lub wypadkowym – prawo do świadczeń przysługuje wtedy w okresie pobierania zasiłku.
Bezrobotny ma prawo do bezpłatnego leczenia
Najprostszym jednak sposobem, aby uzyskać dostępu do bezpłatnego leczenia jest rejestracja w powiatowym urzędzie pracy. Nie ma bowiem znaczenia, czy bezrobotny posiada prawo do zasiłku - ubezpieczenie zdrowotne przysługuje wszystkim zarejestrowanym. Ponadto osoba, która utraciła status bezrobotnego może korzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej jeszcze przez 30 dni.
W innym wypadku osoba, która nadal chce korzystać ze świadczeń opieki zdrowotnej w ramach ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ, musi zostać zgłoszona jako członek rodziny lub ubezpieczyć się dobrowolnie, to jednak już kosztuje.