Jeśli dodatki dla pielęgniarek pracujących na etacie są wyrównaniem wynagrodzenia w ramach umów zlecenia, to powinny być od nich potrącane wyłącznie należności na ubezpieczenia zdrowotne – uznał ZUS.
Sprawa dotyczy przychodni, która zawarła umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ) o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (chodziło o opiekę paliatywną i hospicyjną). Do jej realizacji zatrudnia m.in. pielęgniarki w ramach umów zleceń.
Każda z nich posiada już tytuł do ubezpieczeń społecznych z racji zatrudnienia na etacie z wynagrodzeniem wyższym niż pensja minimalna. Dlatego przychodnia odprowadza za nie tylko składkę zdrowotną. NFZ na podstawie aneksów do umów zleceń zagwarantował im ponadto wypłatę dodatków (tzw. zembalowe wywalczone przez pielęgniarki w 2015 r., które stanowi dodatek do ich wynagrodzenia) i przelewa na to środki przychodni, która przekazuje je następnie pielęgniarkom.
Placówka miała jednak wątpliwości, czy od zembalowego powinny być potrącane składki na ubezpieczenia społeczne, skoro jest to wyrównanie do wynagrodzenia otrzymywanego w ramach nieoskładkowanego zlecenia. Na prośbę ZUS doprecyzowała, że dodatki – obok wynagrodzeń z tytułu zleceń – są wykazywane jako przychody.
Organ rentowy stwierdził, że w takim wypadku nie trzeba odprowadzać należności do ZUS na ubezpieczenia społeczne. W uzasadnieniu przypomniał, że dla rozstrzygnięcia, że dany przychód stanowi podstawę wymiaru składek, decydujące jest to, czy dla celów podatkowych zostanie on tak zakwalifikowany. W opisywanej sprawie właśnie tak jest. Wskazał też na kwestię zbiegu umów zlecenia ze stosunkiem pracy, która dla rozstrzygnięcia pytania wnioskodawcy jest kluczowa.
Reguluje ją art. 9 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 423). Z przepisu wynika, że jeżeli zleceniobiorca pozostaje jednocześnie w stosunku pracy z innym płatnikiem niż własny pracodawca, a w umowie ma zagwarantowane co najmniej minimalne wynagrodzenie (lub jeżeli podstawa wymiaru składek z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca wynosi co najmniej minimalne wynagrodzenie), wówczas podlega on ubezpieczeniom społecznym ze stosunku pracy. Od zlecenia należy odprowadzać jedynie składkę zdrowotną.
W konsekwencji ZUS uznał, że w sytuacji opisanej we wniosku od dodatku do wynagrodzenia dla pielęgniarek (zembalowego), które wykonują swoje obowiązki na podstawie zlecenia zawartego z przychodnią, przy zastrzeżeniu, że mają podpisane umowy o pracę z innymi podmiotami (z odpowiednim wynagrodzeniem), nie będzie obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. W takim przypadku przychodnia będzie musiała odprowadzić jedynie składki na ubezpieczenie zdrowotne od wypłaconego zembalowego. ©℗
Decyzja ZUS z 9 września 2021 r. (WPI/200000/43/622/2021)
