Rak płuca jest najczęściej występującym w naszym kraju nowotworem. Według NFZ od od 1 października 2018 r w pilotażowych ośrodkach możliwe jest wprowadzenie kompleksowej opieki w zakresie tej choroby.

Rak płuca jest najczęściej występującym w naszym kraju nowotworem. Co roku wykrywanych jest około 23 tys. nowych przypadków tej choroby, a z powodu wysokiej śmiertelności niemal tyle samo pacjentów umiera. Aż co czwarty zgon wywołany nowotworem przypada na raka płuca.

Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia Andrzej Jacyna powiedział, że w kilku pilotażowych ośrodkach jest możliwe wprowadzenie kompleksowej opieki w zakresie raku płuca od 1 października 2018 r. „Trzeba zacząć od tych ośrodków, które już są do tego przygotowane lub mają odpowiedni potencjał” - zaznaczył podczad debaty na temat tego wyjątkowo groźnego nowotworu, zorganizowanej w końcu kwietnia w Warszawie.

Zastępca dyrektora ds. naukowych Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie prof. Joanna Chorostowska-Wynimko wyjaśniła, że kompleksowa opieka koordynowana w zakresie raka płuca powinna poprawić wczesną diagnostykę oraz skuteczność leczenia tego nowotworu.

Trzeba przede wszystkim przyspieszyć wykonanie badań obrazowych, jak i patomorfologicznych oraz molekularnych – twierdzi specjalistka. Od nich zależy wybór strategii terapii. Z tym jest kłopot, bo na skutek rozproszenia diagnostyki tego nowotworu od podejrzenia raka płuca do postawienia ostatecznej diagnozy mija nawet 6 miesięcy.

„To zdecydowanie za długo” – podkreśliła prof. Joanna Chorostowska-Wynimko. Zbytnio przeciągająca się diagnostyka może sprawić, że nowotwór, który był wcześniej operacyjny, nie może być już usunięty. Tymczasem największe szanse na skuteczne leczenia raka płuca są wtedy, gdy guza można zoperować.

„Jedynie u 15 proc. chorych rak płuca wykrywany jest na takim etapie, że mogą być oni jeszcze operowani. Wynika to również z tego, że choroba ta przebiega podstępnie i u większości chorych rozpoznawana jest zbyt późno” – podkreśliła specjalistka. U wielu chorych jest za późno na leczenie operacyjne już w chwili podejrzenia rozwoju tego nowotworu.

Prof. Dariusz M. Kowalski z Centrum Onkologii w Warszawie zwrócił uwagę, że początkowe objawy raka płuca są niespecyficzne. Mogą to być takie dolegliwości jak uporczywy kaszel, chrypka, duszność i ból w okolicach klatki piersiowej, które na ogół nie są kojarzone z rakiem płuca. Najbardziej niepokojącym objawem jest krwioplucie.

Prof. Chorostowska-Wynimko zapewniała, że dostępność do torakochirurgii w Polsce nie jest zła, jesteśmy pod tym względem na poziomie średniej europejskiej. „Nie tyle zatem brak tych ośrodków jest problem, lecz trudności diagnostyczne” - dodaje.

Zdaniem specjalistki dla usprawniania diagnostyki należy przyspieszyć, a zarazem zwiększyć jakość badań patomorfologicznych i molekularnych. „Mamy już refundację dla dużej części tego rodzaju diagnostyki, ale środki na to należy wydawać bardziej optymalnie. Chodzi głownie o to, żeby była ona całościowa, a nie jedynie fragmentaryczna, bo jest to kosztowne i czasochłonne” - dodała.

Prezes NFZ Andrzej Jacyna powiedział, że do opieki medycznej w coraz większym zakresie do ceny świadczenia wprowadzany jest element jakości. Tak jest już na przykład w leczeniu zawału serca. „To trzeba dalej rozwijać, czekamy na ustawę o jakości w ochronie zdrowia, która ma wejść w życie jeszcze w 2018 r.” - dodał

Prof. Dariusz M. Kowalski zwrócił uwagę, że leczeniem chorób nowotworowych powinny się zajmować przede wszystkim ośrodki, które mają do tego odpowiednie kompetencje.

„Kontrakty na leczenie onkologiczne ma prawie 900 ośrodków, ale zaledwie 90 z nich leczy 80 proc. chorych. W większości placówek z powodu choroby nowotworowej leczonych jest jedynie 2-3 chorych rocznie. A nie można dobrze leczyć nie mając odpowiedniego doświadczenia. Dlatego bardzo ważny jest wybór właściwych ośrodków uczestniczących w opiece koordynowanej” – podkreślił prof. Kowalski.

NFZ planuje wprowadzenie od 1 października 2018 r. koordynowanej opieki także w zakresie leczenia innych schorzeń, takich jak choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane i udar mózgu.

Prezes Jacyna przyznał podczas debaty, że będzie się to wiązało z dodatkowymi kosztami, jednak w drugim półroczu zwykle Fundusz dysponuje większą pulą pieniędzy (wynikającą m.in. ze napływu środków ze składki ubezpieczeniowej – PAP). W następnych latach - powiedział Jacyna - mają się zwiększyć nakłady na opiekę medyczną z budżetu państwa - do 6 proc. PKB w 2014 r.

Nową strategię walki z rakiem płuca, która ma zmienić niekorzystne statystyki, zaproponowali już na początku 2018 r. Specjaliści Polskiej Grupy Raka Płuca, Polskiej Ligii Walki z Rakiem oraz Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie. Głównym elementem strategii mają być rozlokowane w całym kraju ośrodki prowadzące skoordynowaną i kompleksową diagnostykę oraz terapię chorych z rakiem płuca.