Czy zatrucie pokarmowe powstałe w wyniku spożywania posiłku przez pracownika wykonującego obowiązki służbowe (np. lunch biznesowy w siedzibie klienta) należy uznać za wypadek przy pracy?
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Jednym z najistotniejszych elementów powyższej definicji, zawartej w art. 3 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (dalej: u.u.w.), jest uraz. Pojęcie to zdefiniowano w art. 2 pkt 13 u.u.w. jako „uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego”.
To, czy mamy do czynienia z wypadkiem przy pracy, ustala powoływany przez pracodawcę zespół powypadkowy. Powinien on stwierdzić, czy zgłoszone zdarzenie odpowiada ustawowym kryteriom tego wypadku. W tym celu zespół powinien wysłuchać wyjaśnień poszkodowanego, zebrać informacje od świadków wypadku, zasięgnąć opinii lekarza, a także zebrać inne dowody dotyczące zdarzenia. Zespół powypadkowy ma obowiązek ustalić, czy faktycznie nastąpiło uszkodzenie tkanek ciała lub narządów i czy było ono skutkiem nagłego zdarzenia wywołanego przyczyną zewnętrzną oraz czy pozostaje w związku z pracą. W protokole powypadkowym powinien też być wskazany rodzaj i umiejscowienie urazu (pkt 6 wzoru protokołu). Dokonanie takich ustaleń wiąże się z oceną medyczną zmian w stanie zdrowia ubezpieczonego, a do tego konieczna jest fachowa wiedza. Członkowie zespołu powypadkowego przy określaniu urazu powinni wiec posiłkować się oceną medyczną sporządzoną przez lekarza.
Zatrucie pokarmowe – czyli stan zapalny przewodu pokarmowego występujący w postaci ostrego nieżytu żołądkowo-jelitowego – które powstało w wyniku spożywania posiłku przez pracownika wykonującego obowiązki służbowe (np. obiad w hotelu z klientem w ramach rozmów biznesowych), będzie można uznać za wypadek przy pracy tylko wyjątkowo. Mianowicie pod warunkiem, że spowoduje ono uraz lub śmierć pracownika, a takie sytuacje należą do rzadkości (np. wskutek zatrucia grzybami).
W związku z powyższym, jeżeli z dokumentacji medycznej przedstawionej przez poszkodowanego lub opinii lekarskiej uzyskanej przez zespół powypadkowy jednoznacznie wynika, że u poszkodowanego, który wykonując obowiązki służbowe, zatruł się w restauracji posiłkiem, stwierdzono uszkodzenie tkanek ciała lub narządów wewnętrznych wskutek jego spożycia, opisane zdarzenie należy uznać za wypadek przy pracy.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 13, art. 3 ust. 1 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1773 ze zm.).
Par. 4, par. 7 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz.U. z 2009 r. nr 105, poz. 870).
