Co czwarty Europejczyk zamawia wakacje w pakiecie dynamicznym, są one tańsze od oferty biur. Turysta może sam wybrać w internecie przewoźnika, hotele czy lokalną firmę transportową. Nowelizacja ustawy o turystyce nie wspomina o internetowych pakietach dynamicznych.
Jedna czwarta Europejczyków wykupuje wycieczki w pakietach dynamicznych. Konsumenci na stronie internetowej rezerwują lot, a następnie są przekierowywani na stronę oferującą pobyt w hotelu lub wynajem samochodu. Wakacje organizowane w ten sposób są tańsze od tych wykupywanych w biurach turystycznych.
Właściciele stron internetowych, na których można utworzyć pakiet, nie ponoszą jednak odpowiedzialności, jeśli lot zostanie odwołany, opis hotelu podanego w ofercie będzie odbiegał od rzeczywistości, a wynajęty samochód okaże się niesprawny. O tym, że ani prawo krajowe, ani przepisy unijne nie gwarantują turystom ochrony, wie niespełna połowa konsumentów wykupujących pakiety.

Co to jest pakiet dynamiczny

W pakiecie dynamicznym turyści mogą samodzielnie zaplanować każdą podróż, łącząc w pakiety poszczególne usługi.
– Planując wyjazd, sami decydują, jakimi liniami lotniczymi mają się dostać w wybrane miejsce oraz w jakim hotelu chcą nocować – wylicza zalety pakietów Łukasz Neska z eSKY, firmy oferującej tę formę wypoczynku.
Wakacje w pakiecie są tańsze. Cena biletu na Jamajkę w obie strony wynosi 2500 zł. Do tego dochodzą koszty hotelu – za dobę w trzygwiazdkowym zapłacimy około 200 zł. Dla porównania – za zorganizowane wakacje na Jamajce w biurze podróży zapłacimy przynajmniej 6 tys. W pakiecie podobna oferta kosztuje więc około 700 zł taniej.
Przedsiębiorca oferujący pakiety dynamiczne prezentuje tylko ofertę innych przedsiębiorców, z którymi jest powiązany umową.
– Właściciel strony internetowej nie jest organizatorem w dosłownym znaczeniu – mówi Piotr Stańczak, dyrektor Europejskiego Centrum Konsumentów w Polsce.



Za swoje usługi nie odpowiada więc tak jak organizator usług turystycznych.
– Na gruncie obecnie obowiązującej ustawy o usługach turystycznych organizatorem turystyki jest przedsiębiorca organizujący czy też oferujący imprezę turystyczną – tłumaczy Eleonora Tubis z kancelarii Kaczor Klimczyk Wypiór Pucher Adwokaci Spółka Partnerska.
Imprezą jest zaś pakiet co najmniej dwóch usług turystycznych tworzących jednolity program i objętych wspólną ceną, jeżeli usługi te obejmują nocleg lub trwają ponad 24 godziny. Pakiety dynamiczne nie są objęte ani wspólną ceną, ani jednolitym programem.
Brak klarownej regulacji powoduje, że mamy często do czynienia z przerzucaniem na siebie odpowiedzialności – mówi Piotr Stańczak.
Jeżeli zostanie odwołany rejs lotniczy, nie wiadomo, czy odpowiedzialność ponosi przewoźnik czy organizator pakietu dynamicznego. Podobnie nie widomo, do kogo kierować reklamacje, gdy okaże się, gdy rzeczywisty standard hotelu odbiega od podanego w ofercie.
– Według przedstawionej oferty to hotel 2-gwiazdkowy o podwyższonym standardzie, a z informacji uzyskanej od pracownika recepcji wiem, że w rzeczywistości nie ma żadnej gwiazdki – żali się turysta, który zarezerwował pokój za pośrednictwem internetu.
Z podobnymi problemami nie spotkamy się u rodzimych organizatorów usług turystycznych. Tam sytuacja jest jasna – reklamacje składamy w biurze podróży albo jeszcze będąc na wakacjach – u rezydenta.



W biurze pewniej

– Zachęcam do kupowania wycieczek u rodzimych usługodawców. W przypadku bankructwa turyści mają zapewniony zwrot pieniędzy lub przynajmniej transport do kraju. Kupowanie za pośrednictwem stron internetowych tego nie zapewnia – mówi Jan Korsak, prezes Polskiej Izby Turystycznej.
W ofercie przedsiębiorców pośredniczących w konstruowaniu pakietów dynamicznych nie ma jednak ani słowa na temat obniżonej ochrony konsumenta.
– ESKY oferuje swoim klientom możliwość ubezpieczenia – mówi Łukasz Neska.

Brak ustawowej ochrony

Konsument kupujący pakiet dynamiczny nie ma możliwości skorzystania z ustawowej ochrony. Zgodnie z ustawą o usługach turystycznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 223, poz. 2268 z późn. zm.) przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie organizowania imprez turystycznych oraz pośredniczenia na zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych jest obowiązany zawrzeć umowę gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej albo umowę ubezpieczenia na rzecz klientów. Takie zabezpieczenia służą pokryciu kosztów powrotu klienta do kraju, w wypadku gdy organizator turystyki lub pośrednik turystyczny wbrew obowiązkowi nie zapewnia tego powrotu, a także na pokrycie zwrotu wpłat wniesionych przez klientów w razie niewykonania zobowiązań umownych. Biura oferujące pakiety turystyczne nie są ani organizatorami, ani pośrednikami. Nie mają więc obowiązku chronić interesu konsumentów. Takiej powinności nie nakłada na tych przedsiębiorców także nowelizacja ustawy o usługach turystycznych, nad którą pracuje Sejm.
– Zakres roszczeń klienta może być oceniany jedynie na podstawie przepisów kodeksu cywilnego oraz przepisów z zakresu ochrony konsumentów – wskazuje Eleonora Tubis.
– Taki pośrednik może odpowiadać choćby za niedochowanie należytej staranności w przedstawieniu ofert konkretnych dostawców – dodaje Piotr Ostała, radca prawny z kancelarii Mamiński & Wspólnicy.



Bezpieczeństwo zapewni Unia

Należytą ochronę konsumentom mają zapewnić przepisy unijne.
– Potrzebujemy ochrony, która zapewni wszystkim konsumentom rezerwującym pakiety podróży wakacyjnych zasłużone poczucie bezpieczeństwa. Nadszedł czas na zdecydowane poruszenie sprawy rozszerzenia podstawowej ochrony konsumentów w przypadku niewypłacalności na różne rodzaje pakietów – mówi Meglena Kunowa, komisarz UE ds. konsumentów.
Komisja przeprowadza konsultacje na temat rozszerzenia podstawowej ochrony zapewnianej przez unijną dyrektywę w sprawie zorganizowanych podróży z 1990 r. na pakiety dynamiczne. Dyrektywa pochodzi z czasów, gdy najbardziej popularnym rodzajem wakacji był dwutygodniowy pakiet rezerwowany w biurze podróży spośród ofert przedstawionych w broszurze. Nie chroni więc konsumentów dokonujących rezerwacji za pośrednictwem internetu.
4 proc. Polaków wykupuje zorganizowane zagraniczne wyjazdy w biurze podróży