W ramach rozdziału 9 kontynuujemy opisywanie zadań kontrolnych inspekcji oraz sposobu i warunków przeprowadzania kontroli, a także katalogu podmiotów, które podlegają kontroli. Szczególną uwagę poświęcamy zasadom wykonywania czynności kontrolnych przez ITD, które zostały uregulowane w art. 69 u.t.d. Zgodnie z regulacjami inspektor ITD dokonując czynności kontrolnych, obowiązany jest m.in. przeprowadzać je w umundurowaniu, używając przy tym legitymacji służbowej oraz znaku identyfikacyjnego. Wzór takiej legitymacji, szczegółowo ustalony w osobnym rozporządzeniu, przedstawiamy w formie graficznej z dokładnym opisem elementów zabezpieczających przed fałszerstwem.
W dalszej części omawiamy przepisy dotyczące rozpoczęcia kontroli, jej przebiegu, sposobu, w jaki może dojść do zatrzymania przez inspektora pojazdu samochodowego. Uwagę zwracamy na zapisy dotyczące obowiązków oraz praw kontrolowanego.
Ponadto przybliżamy zasady sporządzania protokołu z kontroli, szczególną uwagę poświęcając kwestii praw kontrolowanego do składania zastrzeżeń.
Omawiamy też zasady prowadzenia centralnej ewidencji naruszeń ujawnionych w toku kontroli,
Nowo dodany rozdział 9a – Ochrona praw pasażerów wprowadza do polskiego systemu prawnego przepisy umożliwiające zastosowanie rozporządzenia (UE) nr 181/2011 z 16 lutego 2011 r. dotyczącego praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 (Dz.Urz. UE z 2011 r. L 55, s. 1), które zasadniczo jest stosowane wprost. Reguluje ono m.in. obowiązki przewoźników i zarządców dworców w zakresie praw pasażerów, ustala zasady wnoszenia skarg, jeśli przedsiębiorcy owi zaniechali pewnych obowiązków określonych w unijnym rozporządzeniu.