Subskrybuj nas na Youtube
Elektromobilność w samorządach zaczyna powoli przyspieszać. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznaczy na jej rozwój 10 mld zł, a strumień tych pieniędzy ma ruszyć w kierunku samorządów już we wrześniu. Do końca grudnia muszą one natomiast przygotować analizę korzyści i kosztów związanych z używaniem e-autobusów. To wymóg funkcjonującej od kilku miesięcy ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz.U. z 2018 r., poz. 317) nałożony na gminy powyżej 50 tys. mieszkańców.
O tym, że gminy mają problem z przygotowaniem tego dokumentu, pisaliśmy w Tygodniku Samorząd i Administracja 11 lipca. Zastanawialiśmy się wówczas, czy wskaźniki przejściowe – 5 proc., 10 proc. i 20 proc. – na wymianę floty są wskaźnikami dla całego taboru, który jeździ w danej gminie, czy też dotyczą każdego operatora. Bo przecież nie zawsze jest on tylko jeden i nie zawsze powiązany z gminą. Według naszego eksperta, radcy prawnego Marcina Maciochy, w tej kwestii potrzebna jest jasna wykładnia, a nawet nowelizacja ustawy. Zapytaliśmy więc Ministerstwo Energii, czy obowiązek odpowiedniego udziału we flocie e-autobusów dotyczy gminy czy wykonawcy usług. Obok fragment odpowiedzi resortu. Resort zaznaczył, że jest to opinia departamentu ropy i gazu Ministerstwa Energii, dotycząca przedstawionego stanu faktycznego, która nie jest wiążąca dla innych podmiotów, w szczególności dla innych organów administracji i sądów.
Stanowisko Ministerstwa Energii z 19 lipca 2018 r.
Nawiązując do pytania w sprawie obowiązku zapewnienia odpowiedniego udziału autobusów zeroemisyjnych we flocie użytkowanych pojazdów na obszarze jednostki samorządu terytorialnego, uprzejmie informujemy, że obowiązek wynikający z art. 36. ust. 1 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych dotyczy podmiotów, którym jednostka samorządu terytorialnego zleca usługi komunikacji miejskiej, lub samej jednostki samorządu terytorialnego, jeśli świadczy ona usługi komunikacji miejskiej samodzielnie. W przypadku kilku operatorów komunikacji miejskiej obowiązek ten dotyczy każdego operatora. Przyjmując zasadę racjonalności prawodawcy, należy uznać, że obowiązek posiadania 30% autobusów zeroemisyjnych we flocie pojazdów dotyczy tych podmiotów, które świadczą usługi w oparciu o autobusy bądź trolejbusy.
Natomiast w art. 68 ust. 4 został określony harmonogram dojścia do ww. celu. Jednostka samorządu terytorialnego jest zobowiązana zapewnić udział autobusów zeroemisyjnych we flocie użytkowanych pojazdów, wynoszący odpowiednio:
1) od dnia 1 stycznia 2021 r., 5%,
2) od dnia 1 stycznia 2023 r. 10%,
3) od dnia 1 stycznia 2025 r. 20%.
Z treści przywołanego powyżej przepisu wynika, że chodzi o łączny tabor wszystkich operatorów komunikacji miejskiej użytkowany w ramach świadczenia usługi komunikacji miejskiej.
Podsumowując, należy uznać, że cel 30% w roku 2028 dotyczy każdego operatora komunikacji miejskiej świadczącego usługi w oparciu o autobusy bądź trolejbusy. Z kolei cele wyznaczone w okresie przejściowym dotyczącą całości floty użytkowanej na terenie danej gminy przez wszystkich operatorów.
Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych nie daje Ministrowi Energii kompetencji pozwalających wpływać na treść analiz dotyczących wykorzystania autobusów zeroemisyjnych. Analizy te będą oceniane przez mieszkańców danej gminy, gdyż ustawa nakłada obowiązek konsultacji tych dokumentów ze społeczeństwem.
Należy również pamiętać o szerokim zakresie instrumentów wsparcia, jakie są oferowane przez Unię Europejską, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska czy Fundusz Niskoemisyjnego Transportu. Instrumenty te mogą zachęcić samorządy do podjęcia decyzji o zakupie autobusów zereomisyjnych.
