PKP Polskie Linie Kolejowe podpisały umowy o wartości ponad 2 mld zł na budowę systemu łączności cyfrowej dla kolejnictwa - GSM-R - poinformował w czwartek dziennikarzy minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.

"Dzięki podpisanym dzisiaj umowom nadrabiamy wieloletnie zaległości w stosowaniu nowoczesnych systemów zwiększających bezpieczeństwo na kolei. Umowy dotyczące GSM-R to przełom na polskiej kolei i wejście na wyższy poziom technologiczny. Naszym celem jest kolej bezpieczna, komfortowa i punktualna" – powiedział minister Adamczyk.

"Polska kolej, aby być konkurencyjna i bardziej bezpieczna, musi się rozwijać oraz inwestować w nowoczesne, takie jak GSM-R, rozwiązania. Uczyni też polską kolej bezpieczniejszą" – dodał obecny na konferencji wiceminister infrastruktury Andrzej Bittel.

Prezes PKP PLK Ireneusz Merchel powiedział, że "w wyniku realizacji umów system GSM-R w ciągu pięciu lat zostanie zainstalowany na 13 tys. 600 km linii kolejowych w Polsce". "Wartość pierwszej umowy, która dotyczy budowy sieci GSM-R, wynosi ponad 2 mld zł" - dodał.

"Nie będzie już semaforów. Nowy system zastąpi sygnały wizualne" - powiedział Merchel.

GSM-R (GSM for Railways) jest systemem łączności cyfrowej opartym na standardzie GSM, który został zaprojektowany w celu zapewnienia komunikacji w transporcie kolejowym. Umożliwia transmisję głosową, potrzebną do prowadzenia ruchu oraz transmisję danych dla potrzeb np. Europejskiego Systemu Sterowania Pociągiem ETCS poziom 2.

ETCS poziomu drugiego opiera się na tzw. "sygnalizacji tor - pojazd", która pozwala na zobrazowanie sytuacji panującej na linii kolejowej. Umieszczone na torach czujniki, tzw. eurobalisy, przesyłają informacje o bieżącej sytuacji na trasie do wyposażonej w komputer lokomotywy (eurokabiny). System nie tylko przekazuje dane maszyniście, ale także "kontroluje" jego pracę i w przypadku zignorowania komunikatu oraz ostrzeżeń, automatycznie dostosowuje prędkość pociągu do panujących warunków.

Jak podkreślił w komunikacie resort infrastruktury system pozwala na szybszą i bardziej precyzyjną wymianę informacji pomiędzy pracownikami odpowiedzialnymi za ruch pociągów. Dzięki temu zarządzanie ruchem będzie sprawniejsze, zwiększy się poziom bezpieczeństwa podróży pasażerskich i przewozu ładunków oraz przepustowość linii kolejowych.

GSM-R wraz z ETCS poziomu drugiego tworzą ERTMS, czyli Europejski System Zarządzania Ruchem Kolejowym. Wdrożenie systemu ERTMS na liniach kolejowych w Polsce pozwoli m.in. na szybszą jazdę pociągów przy jednoczesnym zachowaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa. Sprawniejsze zarządzanie ruchem kolejowym pozytywnie wpłynie na ograniczenie ryzyka zdarzeń na kolei i zapewni większą punktualność pociągów. Wprowadzenie systemu umożliwi także pociągom, poruszającym się po europejskich liniach kolejowych, swobodne przekraczanie granic.

Zarządca infrastruktury podpisał 2 umowy na jego budowę. Projekt został podzielony na dwie części. Pierwsza obejmuje zabudowę sieci GSM-R na 13 800 km linii kolejowych na terenie całej Polski (wartość umowy to 2,1 mld zł), a druga - zakłada wdrożenie Szkieletowej Sieci Teletransmisyjnej (wartość umowy to 36,7 mln zł).

Realizacja projektu „Budowa infrastruktury systemu ERTMS/GSM-R na liniach kolejowych PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w ramach NPW ERTMS” jest współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

W system GSM-R zostało wyposażonych już ok. 1,6 tys. km linii, w tym odcinki linii E-30 Bielawa Dolna – Opole, linia E-65 Warszawa – Gdynia, E-20 Kunowice – Terespol oraz nr 1 i 17 Warszawa – Łódź. Do 2023 roku będzie zainstalowany na trasach o znaczeniu regionalnym (np. Poznań – Piła, Olsztyn – Działdowo) oraz międzyregionalnym (Warszawa – Białystok czy Poznań – Szczecin).