Zgodnie z ustawą z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.) obecnie umocowanie w ustawie mają młodzieżowe rady gminy i rady seniorów. Projektowana zmiana polegałaby na dodaniu art. 5d jako podstawy prawnej do powoływania także rad kobiet.

Rady kobiet z nowymi uprawnieniami

Nowy organ ma mieć charakter konsultacyjny, doradczy i inicjatywny. Samorząd będzie zobowiązany do zapewnienia radom kobiet odpowiednich warunków do realizacji zadań statutowych. Chodzi przede wszystkim o zagwarantowanie przez urząd województwa, powiatu, miasta czy gminy obsługi administracyjnej (miejsca do odbywania posiedzeń, własnego adresu e-mail oraz numeru kontaktowego, możliwości publikacji informacji na stronie urzędu, we wskazanej zakładce).

„Obecnie kilkaset kobiet jest zaangażowanych w działalność tzw. rad kobiet, które powstały już w ponad 60 miastach i miasteczkach. Rady te tworzą przede wszystkim aktywistki i społeczniczki, szukające narzędzi do wzmocnienia lokalnej sprawczości i udziału kobiet w życiu publicznym na poziomie lokalnym” – wyjaśnia minister. Dziś rady kobiet, powoływane zarządzeniem wójta, burmistrza czy prezydenta miasta, mają funkcję inicjatywną i konsultacyjno -doradczą organów wykonawczych w gminie. Składają się one zwykle z kilkunastu kobiet, które mają doświadczenie z różnych dziedzin życia publicznego, np. edukacja, zdrowie, kultura czy przedsiębiorczość. Panie te często znają się na opiniowaniu projektów aktów prawa miejscowego, które dotyczą praw kobiet i równości szans. Ponadto angażują się w akcje społeczne i animują lokalne społeczności.

Różne interpretacje

„Rady kobiet w obecnej formie nie mają prawnej podmiotowości i zależą od dobrej woli i otwartości wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, stąd w ostatnich latach mocno wybrzmiewa postulat ustawowego umocowania rad kobiet, co wykluczyłoby uznaniowość w ich powoływaniu” – zaznacza Katarzyna Kotula. Potrzeba ta jest motywowana głośnymi medialnie przypadkami niekorzystnych rozstrzygnięć nadzorczych odnośnie do powoływania i naboru do rad kobiet. Największym echem w mediach odbiła się decyzja wojewody warmińsko -mazurskiego, który zakwestionował zarządzenie burmistrza miasta Iławy o powołaniu takiego organu.

Rząd ma przyjąć nowelizację w II kw. 2025 r. ©℗

Podstawa prawna

Etap legislacyjny

Projekt wpisany do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów