Rodzice otrzymujący dofinansowanie obniżające opłatę żłobkową będą mieli trzy miesiące na rezygnację z niego i zawnioskowanie o świadczenie „aktywnie w żłobku”. Wtedy będą mieli gwarancję, że nową formę wsparcia otrzymają od momentu jej wejścia w życie, czyli 1 października br.
Tak przewiduje projekt ustawy o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dzieci „Aktywny rodzic”. Wprowadza on trzy nowe świadczenia dla rodzin z małymi dziećmi: „aktywni rodzice w pracy”, „aktywnie w żłobku” i „aktywnie w domu”. Jednocześnie projekt zakłada uchylenie dwóch obowiązujących form pomocy finansowej dla tej grupy rodzin. Są to rodzinny kapitał opiekuńczy (RKO), który przysługuje na każde drugie i kolejne dziecko w wieku od ukończenia 12. do 35. miesiąca życia, oraz dofinansowanie obniżenia opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, które jest przyznawane na potomków bez prawa do RKO, a więc głównie pierwsze lub jedyne dzieci w rodzinie.
Co istotne, nie oznacza to, że od 1 października RKO i dofinansowanie przestaną być wypłacane. Zgodnie bowiem z przepisami przejściowymi zawartymi w art. 70 projektu ustawy osoby, które pobierają RKO lub dofinansowanie, oraz te, którym prawo do nich powstanie do 30 września br. (dnia poprzedzającego jej wejście w życie), będą mogły zachować te świadczenia i korzystać z nich na podstawie dotychczasowych przepisów. Rodzice będą też mogli z nich zrezygnować i przejść na nowe świadczenia należące do pakietu „Aktywny rodzic”. Zachęcać je do tego może wyższe wsparcie, bo dofinansowanie obniżające opłatę żłobkową wynosi 400 zł, a świadczenie „aktywnie w żłobku” będzie maksymalnie wynosić 1500 zł. W przypadku ich zamiany w projekcie uwzględniony został przepis, który stanowi, że jeśli rodzic otrzymujący dofinansowanie w ciągu trzech miesięcy od wejścia w życie ustawy, a więc od 1 października do 31 grudnia br., wyśle do ZUS wniosek o jego uchylenie oraz wniosek o świadczenie „aktywnie w żłobku”, to wtedy prawo do niego będzie ustalone od października. Wypłacone zaś za ten okres dofinansowanie będzie zaliczone w poczet nowego świadczenia. Jest to związane z tym, że przepisy projektu zakazują kumulowania na jedno dziecko dofinansowania i świadczenia „aktywnie w żłobku” za dany miesiąc.
Na nowe świadczenia będą też mogli zdecydować się rodzice otrzymujący RKO, przy czym przepisy projektu zawierają tutaj dodatkowe zastrzeżenie związane z zastępowaniem go świadczeniem „aktywnie w domu”. Chodzi o to, że łączna, maksymalna wysokość RKO oraz tego świadczenia, pobranych na dane dziecko, nie może przekroczyć 12 tys. zł. Trzeba bowiem pamiętać, że przy RKO rodzice mają możliwość uzyskiwania go w wysokości 1000 zł przez 12 miesięcy lub w kwocie 500 zł przez 24 miesiące. Może więc zdarzyć się tak, że jeśli rodzice pobrali kapitał w ramach pierwszego wariantu, to chociaż będą spełniać warunki do przyznania świadczenia „aktywnie w domu”, w tym kryterium wieku dziecka, to ze względu na to, że osiągnięty będzie limit 12 tys. zł wsparcia, ZUS im go nie przyzna. Z kolei gdy rodzic korzystający z RKO otrzymał go w takiej wysokości, która nie przekroczy wspomnianego pułapu, to wówczas świadczenie „aktywnie w domu” będzie mogło zostać wypłacone do jego osiągnięcia. Co ciekawe, przepisy projektu ustawy nie wskazują, że wspomniane ograniczenie będzie stosowane w odniesieniu do świadczenia „aktywni rodzice w pracy”. ©℗
Podstawa prawna
Etap legislacyjny
Projekt ustawy przyjęty przez rząd
