Umowa nie warunkuje udzielenia dotacji [ORZECZENIE NSA]

Przepisy ustawy o finansach publicznych nie mogą stanowić podstawy do tego, aby uzależniać przyznanie dofinansowania z budżetu gminy dla prywatnej placówki opieki od zawarcia umowy w tej sprawie.

Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny (NSA), który rozpatrywał skargę kasacyjną dotyczącą przyznawania przez gminę dotacji celowych podmiotom prowadzącym żłobki i kluby dziecięce i zatrudniającym dziennych opiekunów. Prezydent miasta poinformował właściciela prywatnego klubu dziecięcego o braku możliwości wypłaty dofinansowania za styczeń 2022 r. Podmiot prowadzący placówkę zaskarżył tę czynność do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Gliwicach. Jednak ten stwierdził, że samorząd nie naruszył art. 60 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 338), który określa zasady udzielania dotacji, ani wydanej na podstawie tych przepisów uchwały rady miasta.

Sąd podkreślił, że skoro dofinansowanie pochodzi ze środków publicznych, to ich wydatkowanie podlega rygorom wynikającym z art. 221 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1270 ze zm.). Ten zaś nakłada obowiązek zawarcia umowy o dotację na dany rok. Tymczasem podmiot prowadzący klub dziecięcy nie zwrócił się o zawarcie umowy na 2022 r., natomiast w lutym domagał się wypłacenia dotacji za styczeń tego roku. Miasto słusznie więc odmówiło jej przekazania z uwagi na brak umowy.

Właściciel placówki złożył skargę kasacyjną na wspomniany wyrok do NSA. Zarzucił w niej sądowi I instancji nieprawidłową wykładnię art. 60 ustawy żłobkowej oraz błędne zastosowanie przepisów ustawy o finansach publicznych, ponieważ jego zdaniem nie obejmują one działalności polegającej na opiece nad dziećmi, które nie skończyły trzech lat. NSA orzekł, że skarga była zasadna, i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez WSA. W jego ocenie skarżący słusznie argumentował, że powoływanie się przez ten sąd na art. 221 ustawy o finansach publicznych było wadliwe. NSA wyjaśnił, że odnosi się on do podmiotów niezaliczanych do sektora finansów publicznych, niedziałających w celu osiągnięcia zysku, które mogą otrzymywać dotację z budżetu jednostki samorządu terytorialnego na podstawie umowy. Właściciel klubu dziecięcego do takich podmiotów nie należy, zatem zastosowanie względem niego art. 221 ustawy o finansach publicznych i wywodzenie z niego obowiązku zawarcia umowy o udzielenie dotacji było bezzasadne. Powinność taka nie wynika również z żadnego z ustępów art. 60 ustawy żłobkowej oraz postanowień uchwały rady miasta. Dlatego stanowisko uzależniające uprawnienie skarżącego do wypłaty dotacji od podpisania umowy z miastem nie znajduje oparcia w przepisach prawa. ©℗