Zrównoważona mobilność wyzwaniem dla polityki transportowej miast

Chociaż samorządy sporządzają coraz więcej dokumentów strategicznych, to nie przekładają się one na wdrażanie skutecznej polityki transportowej miast – wynika z raportu „Zrównoważona mobilność w polityce transportowej miasta” przygotowanego przez Obserwatorium Polityki Miejskiej Instytutu Rozwoju Miast i Regionów.

Według autorów problemem jest m.in. brak prawnej definicji polityki transportowej gmin i rozproszenie zagadnień z nią związanych w wielu różnych dokumentach, które często nie mają realnego przełożenia na planowanie przestrzenne i wieloletnią prognozę finansową gminy. Co więcej, część dokumentów przygotowywana jest warunkowo – w celu uzyskania wsparcia z funduszy unijnych lub ze względu na kryterium ilościowe (np. analiza kosztów i korzyści wprowadzenia autobusów zeroemisyjnych). „Samorządy zobligowane są do sporządzania szeregu dokumentów walnie wpływających na politykę transportową, jednakże nie mają obowiązku prowadzenia samej polityki transportowej” – czytamy w opracowaniu. W ocenie badaczy docelowo to Plan zrównoważonej mobilności miejskiej (SUMP) powinien zastąpić wszystkie inne dokumenty określające politykę transportową. – Istnieje jednak uzasadnione ryzyko, że w Polsce SUMP stanie się kolejnym dokumentem na półkę – nie kluczowym, zintegrowanym narzędziem, ale dokumentem obok innych. Osobnym wyzwaniem są plany transportowe. Z założenia są one aktami prawa miejscowego. Prawie nigdy nie są pisane językiem właściwym dla prawodawstwa lokalnego. Sam ustawodawca nakazuje w planach transportowych zawierać wiele treści opisowych czy wręcz prognozy ruchu. W efekcie część normatywna się rozmywa. Mieszkańcy zamiast otrzymać konkretną informację o układzie linii oraz ofercie za rok, 5 czy 10 lat, dostają treści powielane z innych miejskich dokumentów – mówi dr Michał Beim z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, ekspert ds. transportu, współautor raportu. Według naukowców sama idea wdrożenia w miastach zrównoważonej mobilności powinna opierać się na: wzajemnym uzupełnianiu istniejącego systemu transportu w mieście; racjonalnym wykorzystaniu przestrzeni miejskiej, odpowiednim rozmieszczeniu przystanków komunikacji miejskiej oraz dobraniu właściwych rozwiązań do różnych kategorii użytkowników. ©℗