Decyzja o pozwoleniu na budowę może być obarczona wadą procesową, którą można usunąć w trybie wznowienia postępowania pozwalającego na ponowne rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej zakończonej decyzją ostateczną

Roboty budowlane zgodnie z art. 28 ust. 1 prawa budowlanego (dalej: p.b.) można rozpocząć na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę z zastrzeżeniem art. 29‒31 p.b. Nie ulega wątpliwości, że pozwolenie na budowę jest decyzją administracyjną i stosuje się do niej reguły wynikające z kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.).

zasada trwałości decyzji

Wyrażona w art. 16 par. 1 k.p.a. zasada trwałości decyzji administracyjnych wskazuje, że decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, są ostateczne. Wyjątkowo uchylenie lub zmiana takich decyzji, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w k.p.a. lub ustawach szczególnych. Decyzja organu I instancji staje się np. ostateczna wobec jej niezaskarżenia odwołaniem lub w przypadku jej utrzymania w mocy przez organ odwoławczy w wyniku rozpatrzenia odwołania.

Trwałość ostatecznych decyzji administracyjnych polega na ograniczeniu możliwości ich wzruszania. Nie jest jednak równoznaczna z jej niezmienialnością. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 10 września 2014 r. (sygn. akt I OSK 229/13), decyzji ostatecznej służy tzw. domniemanie legalności. Oznacza ono, że decyzja jest ważna i powinna być wykonywana dopóty, dopóki nie zostanie zmieniona, uchylona lub nie zostanie stwierdzona jej nieważność przez właściwy organ i z zachowaniem właściwego trybu postępowania.

Zasada trwałości ostatecznych decyzji administracyjnych ma podstawowe znaczenie dla stabilizacji opartych na decyzji stosunków prawnych i stanowi jedno z istotnych założeń całego systemu postępowania administracyjnego. Powoduje to – jak wskazał NSA w innym wyroku z 21 września 2017 r. (sygn. akt II OSK 83/16) – konieczność szczególnie ostrożnego korzystania z instytucji prawnych pozwalających na wzruszanie decyzji ostatecznych. Jest jednak wyjątek od wspomnianej zasady, o którym przypomniał NSA w Warszawie w wyroku z 21 marca 2003 r. (sygn. akt I SA 1405/01). Otóż mimo pewności ostatecznych decyzji z obrotu prawnego powinny być eliminowane takie, które naruszają prawo, przy czym eliminacja ta zależy od stopnia i wielkości tego naruszenia.

wznowienie postępowania

Wskazane wyżej wyjątki od zasady trwałości decyzji administracyjnej, wymienione w art. 16 par. 1 zd. 2 k.p.a. i pozwalające na wzruszenie decyzji ostatecznej, dotyczą m.in. uchylenia decyzji w postępowaniu w sprawie wznowienia postępowania (art. 145‒152 k.p.a.). Polega ono na ponownym rozpoznaniu sprawy, by sprawdzić, czy wada postępowania (przesłanka wznowienia) nie wpłynęła na treść rozstrzygnięcia. Warunkiem koniecznym wznowienia postępowania w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę jest zakończenie sprawy ostateczną decyzją o pozwoleniu na budowę.

Jest kilka powodów wznowienia postępowania w sprawie zakończonej decyzją ostateczną, na co wskazuje art. 145 par. 1 k.p.a.

Przesłanki

Na podstawie art. 145 par. 1 k.p.a. w sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli:

  • dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe;
  • decyzja została wydana w wyniku przestępstwa;
  • decyzja została wydana przez pracownika lub organ administracji publicznej, który podlega wyłączeniu stosownie do art. 24, 25 i 27 k.p.a.;
  • strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu;
  • wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nieznane organowi, który wydał decyzję;
  • decyzja została wydana bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu;
  • zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ lub sąd odmiennie od oceny przyjętej przy wydaniu decyzji (art. 100 par. 2 k.p.a.);
  • decyzja została wydana na podstawie innej decyzji lub orzeczenia sądu, które zostało następnie uchylone lub zmienione.

Dodatkowo – zgodnie z art. 145a, 145aa, 145b k.p.a. – wznowienia postępowania można żądać również w przypadku, gdy:

  • Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja;
  • zostało wydane orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które ma wpływ na treść wydanej decyzji;
  • zostało wydane orzeczenie sądu stwierdzające naruszenie zasady równego traktowania, zgodnie z ustawą o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania, jeżeli naruszenie tej zasady miało wpływ na rozstrzygnięcie sprawy zakończonej decyzją ostateczną.

Czy można wznowić postępowanie na podstawie innej przesłanki niż wymieniona w k.p.a.?

Przepisy k.p.a. wyczerpująco wyliczają podstawy wznowienia postępowania, nie dopuszczając wykładni rozszerzającej. A zatem wznowienie postępowania na podstawie innej przesłanki niż wymieniona w k.p.a. lub dokonanie wykładni rozszerzającej podstaw wznowienia postępowania stanowi rażące naruszenie prawa. Jest zatem podstawą do stwierdzenia nieważności takiej decyzji na mocy art. 156 par. 1 pkt 2 k.p.a. Potwierdził to NSA w Warszawie w wyrokach: z 11 września 1998 r. (sygn. akt II SA 966/98) oraz z 12 października 1999 r. (sygn. akt IV SA 1754/97).

Z urzędu lub na żądanie strony

Wznowienie postępowania, zgodnie z art. 147 k.p.a., następuje z urzędu lub na żądanie strony. Z tym ostatnim przypadkiem mamy do czynienia, gdy przyczyną wznowienia jest:

  • niezawiniony brak udziału strony w postępowaniu (art. 145 par. 1 pkt 4 k.p.a.) oraz
  • niezgodność z Konstytucją RP,
  • wpływ orzeczenia TSUE na treść decyzji,
  • naruszenie zasady równego traktowania (art. 145a–145b k.p.a.).

Natomiast na podstawie art. 84b ust. 1 i 3 p.b., w przypadku ustalenia przez organy nadzoru budowlanego (tj. przez wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego albo głównego inspektora nadzoru budowlanego) – w ramach kompetencji kontrolnych przysługujących im wobec organów administracji architektoniczno-budowlanej – że zachodzą okoliczności uzasadniające wznowienie postępowania co do wydanej przez nie decyzji, właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej wznawia postępowanie z urzędu.

Gdzie i w jakim terminie wnosi się podanie o wznowienie postępowania?

Podanie o wznowienie postępowania w sprawie pozwolenia na budowę wnosi się do organu administracji publicznej, który wydał w sprawie decyzję w I instancji, czyli do starosty lub prezydenta miasta na prawach powiatu albo wojewody, w terminie jednego miesiąca od dnia, w którym strona dowiedziała się o okoliczności stanowiącej podstawę do wznowienia postępowania (art. 148 par. 1 k.p.a.). Natomiast termin do złożenia podania o wznowienie postępowania z przyczyny określonej w art. 145 par. 1 pkt 4 k.p.a. (niezawiniony brak udziału strony w postępowaniu) biegnie od dnia, w którym strona dowiedziała się o decyzji.

Bez względu na to, czy podmiotem wnioskującym na podstawie art. 145 par. 1 pkt 4 k.p.a. jest sama strona, czy jej następca prawny, to miesięczny termin, o którym mowa w art. 148 par. 2 k.p.a., będzie biegł od daty, w której strona dowiedziała się o decyzji. Ale uwaga! Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 17 czerwca 2021 r. (sygn. akt VII SA/Wa 2064/20), jeżeli strona nie miała takiej informacji, a uzyskał ją dopiero następca prawny, to termin do złożenia wniosku będzie liczony od powzięcia takiej informacji przez następcę prawnego.

Warto przy tym wiedzieć, że wszczęcie postępowania w sprawie wznowienia postępowania na wniosek pomimo uchybienia terminu do złożenia podania o wznowienie stanowi rażące naruszenie prawa, gdyż godzi w zasadę trwałości decyzji administracyjnych (por. wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 7 marca 2013 r., sygn. akt II SA/Go 1099/12).

Jak zakwestionować wskazany przez osobę wnioskującą o wznowienie postępowania termin dowiedzenia się o wydaniu decyzji?

Aby takie działanie było skuteczne – zgodnie z art. 145 par. 1 pkt 4 oraz art. 148 par. 1 i 2 k.p.a. – należy jednoznacznie wykazać, że osoba ta dowiedziała się o wydaniu decyzji w innym terminie niż przez nią wskazywany. Organ administracji obarczony jest bowiem obowiązkiem ustalenia, kiedy strona dowiedziała się o decyzji, nie zaś kiedy mogła się dowiedzieć o jej wydaniu. Taki wniosek wypływa z wyroku NSA z 10 listopada 2021 r. (sygn. akt II OSK 3370/18). W rozpatrywanej sprawie na działce sąsiadującej z działką osoby wnioskującej o wznowienie postępowania trwała budowa. Sąd wskazywał, że osoba ta wiedziała o tym. Ponadto znane jej były dane o pozwoleniu na budowę, ponieważ na terenie budowy w widocznym miejscu znajdowała się tablica informacyjna zawierająca m.in. te właśnie informacje. NSA uznał, że świadczy to wyłącznie o tym, że osoba ta mogła dowiedzieć się o wydaniu decyzji o pozwoleniu na budowę, nie zaś o tym, że o decyzji tej wiedziała.

W podobnym duchu wypowiedział się NSA w wyroku z 26 maja 2020 r. (sygn. akt II OSK 2153/19). Sąd wskazał, że jeżeli informacja zamieszczona na tablicy informacyjnej budowy nie zawierałaby wystarczających informacji o przedmiocie i rozstrzygnięciach poszczególnych wymienionych na niej decyzji, to nie sposób uznać, iż to właśnie data zapoznania się przez stronę z tablicą informacyjną budowy będzie wyznaczała początek biegu terminu do wystąpienia z wnioskiem o wznowienie postępowania na podstawie art. 145 par. 1 pkt 4 k.p.a.

Z kolei w wyroku z 9 stycznia 2020 r. (sygn. akt II OSK 2976/19) NSA wskazał, że rozpoczęcie robót budowlanych i wywieszenie przez inwestora tablicy informacyjnej tylko wtedy świadczy o powzięciu przez stronę wiadomości o decyzji o pozwoleniu na budowę, gdy strona nie kwestionuje wywieszenia tablicy informującej o udzielonym pozwoleniu na budowę i zapoznania się z informacjami zawartymi na tej tablicy.

Postanowienie o wznowieniu

Wznowienie postępowania następuje w drodze postanowienia (art. 149 par. 1 k.p.a.). Stanowi ono podstawę do przeprowadzenia przez właściwy organ postępowania co do przyczyn wznowienia oraz co do rozstrzygnięcia istoty sprawy (art. 149 par. 2 k.p.a.).

Czynności proceduralne organu po otrzymaniu podania o wznowienie postępowania administracyjnego – jak wynika z wyroku NSA z 5 października 2007 r. (sygn. akt I OSK 1390/06) – nie są podejmowane w ramach postępowania w sprawie wznowienia postępowania aż do wydania postanowienia o wszczęciu postępowania wznowieniowego.

Jaki jest charakter postanowienia o wznowieniu postępowania?

Postanowienie o wznowieniu postępowania jest jedynie postanowieniem wszczynającym postępowanie i nie może zawierać innych treści, poza wskazaniem przesłanek uzasadniających wznowienie postępowania. Postanowienie to otwiera postępowanie w sprawie wznowienia postępowania. Stwierdzenia, czy przyczyna wznowienia rzeczywiście wystąpiła w sprawie i jakie z tego wynikają skutki dla rozstrzygnięcia sprawy, mogą być wyłącznie efektem postępowania przeprowadzonego po wydaniu ww. postanowienia i muszą być zawarte w decyzji określonej w art. 151 k.p.a. Potwierdził to NSA w Warszawie w wyroku z 8 czerwca 2001 r. (sygn. akt SA 420/01).

Odmowa

Również odmowa wznowienia postępowania następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie (art. 149 par. 3 i 4 k.p.a.).

Jeżeli istnieją jakiekolwiek wątpliwości w zakresie istnienia podstawy wznowienia wskazanej przez stronę i zachodzi potrzeba zbadania sprawy w tym zakresie, niezbędne jest wydanie postanowienia o wznowieniu postępowania. Jednak przesłanką odmowy wznowienia postępowania nie może być negatywny wynik ustaleń co do przyczyn wznowienia. Natomiast może nią być – jak stwierdził NSA w Warszawie w wyroku z 5 listopada 1999 r. (sygn. akt II SA 1604/99) – żądanie wznowienia postępowania z przyczyny innej niż wymieniona w art. 145 par. 1 k.p.a.

Kiedy można wydać postanowienie o odmowie wznowienia postępowania?

Takie postanowienie organ może wydać tylko w tych przypadkach, gdy z żądaniem wystąpiła osoba, która nie jest stroną albo która wprawdzie jest stroną, ale wniosła żądanie po upływie terminu określonego w art. 148 par. 1 i 2 k.p.a., a nie ma podstaw do jego przywrócenia. Taką decyzję organ może również podjąć, gdy żądanie pochodzi od strony niemającej zdolności do czynności prawnych, działającej bez przedstawiciela ustawowego. Do wydania postanowienia o odmowie wznowienia postępowania może dojść również wtedy, gdy w sposób oczywisty z twierdzeń strony można wyprowadzić wniosek o braku związku przyczynowego między wskazaną podstawą wznowienia a treścią dotychczasowej decyzji. Innymi słowy, jeżeli da się z góry wykluczyć ten związek przyczynowy, dopuszczalne będzie podjęcie decyzji odmownej (por. wyrok NSA we Wrocławiu z 6 marca 1996 r., sygn. akt SA/Wr 1652/95).

ustalenie stron postępowania

Organ administracji architektoniczno-budowlanej prowadząc postępowanie w sprawie wydania pozwolenia na budowę, musi ustalić krąg stron postępowania na podstawie art. 28 ust. 2–4 p.b. Zgodnie z art. 28 ust. 2 p.b. stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. W szczególnych przypadkach stroną takiego postępowania może być organizacja ekologiczna w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa lub w postępowaniu poprzedzonym decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach, a także strona postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (art. 28 ust. 3a i 4 p.b. oraz art. 44, 86g i 86h ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko).

Krąg podmiotów w sprawie, której przedmiotem jest pozwolenie na budowę, prowadzonej w trybie nadzwyczajnym wznowienia postępowania – z wyjątkiem przypadku, o jakim mowa w art. 145 par. 1 pkt 4 k.p.a. (strona bez swej winy nie brała udziału w postępowaniu) – powinien być ustalony identycznie, jak w sprawie w tym przedmiocie prowadzonej w trybie zwykłym, tj. na podstawie art. 28 ust. 2 p.b. będącego normą szczególną w stosunku do art. 28 k.p.a. (wyrok NSA z 9 grudnia 2015 r., sygn. akt II OSK 935/14). Niezależnie od ustalenia przez organ kręgu stron postępowania zwykłego organ rozpatrujący wniosek o wznowienie zobowiązany jest na nowo ustalić strony postępowania wznowieniowego, w sytuacji gdy wniosek o wznowienie dotyczy postępowania w sprawie udzielenia pozwolenia na budowę (wyrok WSA w Gliwicach z 20 marca 2020 r., sygn. akt II SA/Gl 41/20).

Dla oceny przymiotu strony nie jest istotne, czy inwestycja będzie naruszała prawo lub interes prawny określonego podmiotu, lecz czy w ogóle taka inwestycja może oddziaływać na nieruchomości sąsiednie. W opinii NSA wyrażonej w wyroku z 23 stycznia 2020 r. (sygn. akt II OSK 4021/19) art. 28 ust. 2 p.b. posługuje się pojęciem obszaru oddziaływania obiektu, które zgodnie z art. 3 pkt 20 p.b. należy rozumieć jako teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zabudowie tego terenu.

Organ prowadzący postępowanie wznowieniowe ma m.in. obowiązek powiadomić wszystkie strony o wszczęciu postępowania na żądanie strony lub z urzędu oraz zapewnić im czynny udział w każdym stadium postępowania. Ponadto przed wydaniem decyzji ma umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań (art. 61 par. 4 i art. 10 par. 1 k.p.a.).

Organ prowadzący postępowanie

Postępowanie w przedmiocie wznowienia postępowania prowadzi organ administracji publicznej, który wydał w sprawie decyzję w ostatniej instancji (art. 150 par. 1 k.p.a.). W przypadku decyzji o pozwoleniu na budowę może być to zatem starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu, wojewoda lub główny inspektor nadzoru budowlanego.

Jeżeli przyczyną wznowienia postępowania jest działalność organu wymienionego powyżej, to o wznowieniu postępowania rozstrzyga organ wyższego stopnia, który równocześnie wyznacza organ właściwy do przeprowadzenia postępowania co do przyczyn wznowienia oraz co do rozstrzygnięcia istoty sprawy (art. 150 par. 2 k.p.a.). Obowiązek zastosowania art. 150 par. 2 k.p.a. wymaga zaistnienia związku pomiędzy którąkolwiek z przesłanek wznowienia postępowania a działaniem lub zaniechaniem organu wymienionego w art. 150 par. 1 k.p.a. Pojęcie działalności, zawarte w art. 150 par. 2 k.p.a., obejmuje bowiem tylko takie działanie lub zaniechanie organu, które doprowadziło do zaistnienia którejkolwiek z przesłanek wznowienia postępowania określonej w k.p.a. Natomiast art. 150 par. 2 k.p.a. nie wymaga, by działanie lub zaniechanie organu miało charakter kwalifikowany, w szczególności zawiniony – uznał WSA w Gdańsku w wyroku z 25 lipca 2018 r. (sygn. akt II SA/Gd 291/18). Co jednak należy rozumieć przez działalność organu, o której mowa w art. 150 par. 2 k.p.a.? Jak wskazał WSA w Łodzi w wyroku z 29 listopada 2019 r. (sygn. akt III SA/Łd 856/19), chodzi o takie właściwości i zachowanie się tego organu w toku prowadzonego postępowania administracyjnego, które mogłyby godzić w zasadę obiektywizmu i być wyrazem stronniczego stanowiska tego organu przy wydaniu decyzji ostatecznej.

Wstrzymanie wykonania

Organ administracji publicznej właściwy w sprawie wznowienia postępowania wstrzyma z urzędu lub na żądanie strony wykonanie decyzji, jeżeli okoliczności sprawy wskazują na prawdopodobieństwo uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania. Na postanowienie w sprawie wstrzymania wykonania decyzji stronie służy co do zasady zażalenie (art. 152 par. 1 i 2 k.p.a.).

Zaistnienie przesłanki prawdopodobieństwa uchylenia we wznowionym postępowaniu decyzji ostatecznej nie wymaga udowodnienia, że dotychczasowa decyzja będzie podlegać uchyleniu. Ocena prawdopodobieństwa uchylenia decyzji ostatecznej powinna być jednak przekonująca i wyczerpująca, oparta na materiale dowodowym. Ma także – jak uznał WSA w Białymstoku w wyroku z 30 sierpnia 2022 r. (sygn. akt II SA/Bk 416/22) – nawiązywać do przesłanki wznowienia postępowania oraz do konkretnych okoliczności wskazujących na prawdopodobieństwo wyeliminowania decyzji ostatecznej we wznowionym postępowaniu. Z kolei ocena prawdopodobieństwa, o którym mówi art. 152 par 1 k.p.a., musi być dokonana przez pryzmat możliwości zaistnienia zgłoszonej we wniosku podstawy wznowienia postępowania w świetle zebranego dotychczas materiału dowodowego oraz możliwości uchylenia badanej decyzji.

Określenie prawdopodobieństwa uchylenia decyzji w opinii WSA w Rzeszowie wyrażonej w wyroku z 12 lipca 2022 r. (sygn. akt II SA/Rz 200/22) powinno polegać na poddaniu badaniu przesłanki wznowieniowej, która ma w danej sprawie zastosowanie, oraz uzasadnieniu, dlaczego możliwe jest uchylenie konkretnej decyzji.

Przyczyny

Na podstawie art. 151 par. 1 k.p.a. właściwy organ administracji publicznej, po przeprowadzeniu postępowania co do przyczyn wznowienia oraz co do rozstrzygnięcia istoty sprawy, wydaje decyzję, w której:

  • odmawia uchylenia decyzji dotychczasowej, gdy stwierdzi brak podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 145 par. 1, art. 145a, art. 145aa lub art. 145b k.p.a., albo
  • uchyla decyzję dotychczasową, gdy stwierdzi istnienie podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 145 par. 1, art. 145a, art. 145aa lub art. 145b k.p.a., i wydaje nową decyzję rozstrzygającą o istocie sprawy.

Decyzja o odmowie uchylenia decyzji dotychczasowej nie stanowi rozstrzygnięcia co do istoty sprawy (art. 151 par. 1 pkt 1 k.p.a.). Wydanie jej jest bowiem następstwem ustalenia przez organ braku podstaw wznowieniowych, co wyłącza dopuszczalność rozstrzygania o istocie sprawy. A to dlatego, że ustalenie to pozbawia organ możliwości przystąpienia do oceny decyzji dotychczasowej, a w szczególności oceny, czy zapadła ona z naruszeniem prawa. Jak wskazał NSA w wyroku z 11 maja 2010 r. (sygn. akt II OSK 768/09), decyzja o odmowie uchylenia decyzji dotychczasowej stanowi stwierdzenie jej prawidłowości, co lepiej służy realizacji zasady trwałości decyzji niż stwierdzenie jej wydania z naruszeniem prawa.

Przed wydaniem decyzji na podstawie art. 151 par. 1 pkt 2 k.p.a. należy dokonać ponownego merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej. Oznacza to, że organ zobowiązany jest do ponownego rozpoznania sprawy pod względem faktycznym i prawnym – wskazał WSA w Gdańsku w wyroku z 12 września 2007 r. (sygn. akt II SA/Gd 602/06).

Jakie są ograniczenia dotyczące uchylenia decyzji?

W art. 146 par. 1 k.p.a. uregulowano, że uchylenie decyzji na podstawie wyżej podanych przyczyn wymienionych w art. 145 par. 1 pkt 1 i 2 k.p.a. nie może nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło 10 lat, z pozostałych zaś przyczyn określonych w art. 145 par. 1 pkt 3–8 k.p.a. oraz w art. 145a–145b k.p.a., jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło 5 lat.

Na podstawie art. 146 par. 2 k.p.a. nie uchyla się decyzji także w przypadku, gdy w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej.

Zgodnie z art. 151 par. 2 k.p.a. w przypadku, gdy w wyniku wznowienia postępowania nie można uchylić decyzji na skutek okoliczności ograniczających dopuszczalność uchylenia decyzji w wyniku wznowienia, o których mowa w ww. art. 146 k.p.a., organ administracji publicznej ograniczy się do stwierdzenia wydania zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazania okoliczności, z powodu których nie uchylił tej decyzji.

Jeśli organ dochodzi do wniosku, że wystąpiła podstawa wznowienia, ale de facto nie miała ona wpływu na wynik sprawy, ponowna merytoryczna ocena sprawy co do istoty prowadzi bowiem do konkluzji o braku podstaw do wydania decyzji innej w swej treści niż dotychczasowa decyzja ostateczna, to powinien zastosować art. 151 par. 2 k.p.a., a nie odmawiać uchylenia decyzji ostatecznej kontrolowanej we wznowionym postępowaniu, z powołaniem się na art. 146 par. 2 k.p.a. (por. wyrok WSA w Białymstoku z 21 kwietnia 2016 r., sygn. akt II SA/Bk 138/16). Jeśli po przeprowadzeniu postępowania co do przyczyn wznowienia oraz co do rozstrzygnięcia istoty sprawy w wyniku wznowienia postępowania organ ustali, że mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej (kwalifikowana wada postępowania nie miała bowiem wpływu na treść zaskarżonej decyzji), to nie uchyla decyzji ostatecznej (por. wyrok WSA w Gdańsku z 2 października 2018 r., sygn. akt II SA/Gd 359/18). ©℗