Zapewnienie bezpłatnej opieki zdrowotnej wszystkim tylko po zgłoszeniu do ZUS, podniesienie wysokości stypendiów dla bezrobotnych, ustanowienie instytucji koronera, powołanie fabryki osocza, wprowadzenie ułatwień w zatrudnianiu cudzoziemców oraz usprawnienie zasad zarządzania kryzysowego w czasie wojny i pokoju – m.in. takie projekty nowych przepisów proponowali przedstawiciele ministerstw. Żaden z nich nie doczekał się uchwalenia.
| Projekt | Co przewiduje projekt, czyli co obiecywał rząd | Ocena partnerów społecznych | Na jakim etapie zatrzymał się projekt |
| Projekt ustawy o ochronie ludności oraz o stanie klęski żywiołowej, skierowany do uzgodnień we wrześniu 2022 r. | Celem projektu jest kompleksowe uregulowanie ochrony ludności i zarządzania kryzysowego zarówno w czasie pokoju (np. w stanie klęski żywiołowej), jak i wojny. W tym celu rząd chce wprowadzić dwa nowe stany podniesionej gotowości – stan pogotowia i stan zagrożenia. Projekt przewiduje powołanie Funduszu Ochrony Ludności – jego centralną częścią dysponował będzie szef Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, w gestii wojewodów będą fundusze wojewódzkie. Zwiększona ma zostać rola Rządowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego, do likwidacji przewidziano Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, które zastąpi Służba Dyżurna Państwa. Nowe przepisy mają także zapewnić finansowanie dla pomysłu karetki w każdej gminie. | Pierwotna wersja ustawy była zgodnie krytykowana przez konstytucjonalistów i samorządowców. Po wielu miesiącach konsultacji Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przystało jednak na większość postulatów strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego (KWRiST) – zrezygnowano przede wszystkim z komisarza stanu zagrożenia i doprecyzowano kwestie finansowania zadań z zakresu ochrony ludności. Po pierwszej negatywnej opinii ostatecznie samorządy zaopiniowały projekt pozytywnie z uwagami. – Nie będziemy płakać po tej ustawie – mówi Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich, jednocześnie zaznaczając, że w przyszłej kadencji trzeba pracować dalej nad ustawą, zwłaszcza ze względu na brak przepisów regulujących obronę cywilną. | Projekt przyjęty przez Stały Komitet Rady Ministrów. |
| Projekt ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych, skierowany do uzgodnień we wrześniu 2021 r. | Projekt ustawy zakłada przede wszystkim wprowadzenie do polskiego systemu prawnego instytucji koronera, którego zadaniem będzie stwierdzanie zgonu. Obecnie co do zasady zgony stwierdza lekarz leczący pacjenta w ostatniej chorobie, a świadczenie to nie jest odrębnie wyceniane. Najczęściej zadanie to spada na lekarzy POZ. Koroner przejmie to zadanie, jeśli będą wątpliwości co do przyczyny zgonu. Jednak w większości przypadków, jeśli zgon nastąpi w godzinach pracy nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej (18–8), to właśnie lekarz nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej będzie stwierdzał zgon. Oprócz tego nie będą już funkcjonować papierowe karty zgonu, a elektroniczne, które automatycznie będą trafiać do państwowych rejestrów. Powstać ma również centralna baza danych o cmentarzach i miejscach pochówku. | Strona społeczna i samorządy pozytywnie oceniają kierunek zmian. Wszyscy są zgodni, że obecne przepisy uchwalone w 1959 r. nie przystają do rzeczywistości. KWRiST wydała o projekcie opinię pozytywną z uwagami, które dotyczyły głównie procedury stwierdzania zgonów przez lekarzy nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. W ocenie samorządowców, ze względu na braki kadrowe, będzie to trudne do realizacji. – Abstrahując od naszych uwag dotyczących nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, pozostałe rozwiązania były przez nas zaakceptowane – mówi Bernadeta Skóbel ze Związku Powiatów Polskich. | Projekt przyjęty przez Stały Komitet Rady Ministrów. |
| Projekt ustawy o aktywności zawodowej przekazany do konsultacji w październiku 2022 r. | Projekt przewiduje m.in.:– oddzielenie posiadania statusu osoby bezrobotnej od ubezpieczenia zdrowotnego,– uporządkowanie katalogu instrumentów aktywności zawodowej poprzez rezygnację z tych najmniej wykorzystywanych i wprowadzenie nowych form pomocy,– podniesienie wysokości stypendium dla osoby bezrobotnej,– zniesienie powiązania osoby bezrobotnej z urzędem pracy właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. | Zawarte w projekcie rozwiązania były co do zasady pozytywnie oceniane przez partnerów społecznych, którzy podkreślali, że obowiązujące przepisy ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy nie są dostosowane do obecnej sytuacji gospodarczej i potrzeb pracodawców. Projekt został też pozytywnie zaopiniowany przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. | Prace legislacyjne nad projektem ustawy zatrzymały się na poziomie Komitetu Stałego Rady Ministrów, a więc tuż przed skierowaniem go do rozpatrzenia przez rząd. |
| Projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców, skierowany do konsultacji społecznych we wrześniu 2022 r. | Jego głównym celem jest uproszczenie zasad zatrudniania cudzoziemców z krajów trzecich w Polsce. Przewiduje pełną elektronizację procedur – np. postępowania dotyczącego zezwolenia na pracę lub oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi – oraz wykorzystanie systemów informatycznych do ich monitoringu.Planowana nowelizacja zakłada też zmianę zasad udzielania zgód na pracę w Polsce. W pierwszej kolejności wydawane będą zezwolenia dla tych cudzoziemców, których firma chce zatrudnić na podstawie umowy o pracę. Projekt przewiduje też zmianę reguł naliczania kar za nielegalne zatrudnienie obcokrajowców. | Pracodawcy oczekiwali na zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców proponowane przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Mieli jednak zastrzeżenia do przedstawionych rozwiązań. Najwięcej uwag dotyczyło zasad wynagradzania cudzoziemców – ustawa zobowiązałaby pracodawców do zapewnienia wynagrodzenia porównywalnego do pensji wskazanych w innych ofertach pracy w danym regionie. Kontrowersje budziły też zasady naliczania kar za nielegalne zatrudnienie. | Projekt zatrzymał się na etapie Komitetu ds. Europejskich. |
| Projekt ustawy o krwiodawstwie i krwiolecznictwie, skierowany do konsultacji społecznych w marcu 2023 r. | Głównym celem projektu miało być uregulowanie kwestii związanych z gospodarką osoczem oraz z zapewnieniem samowystarczalności kraju w krwiopochodne produkty lecznicze ratujące życie i zdrowie pacjentów. Rozwiązaniem tego problemu w projektowanej ustawie jest utworzenie Narodowego Frakcjonatora Osocza (NFO), który będzie wytwarzał produkty krwiopochodne przede wszystkim w celu zaspokojenia potrzeb krajowych, a także wprowadzenie możliwości, w początkowym okresie jego funkcjonowania, do czasu rozpoczęcia produkcji, zawierania przez NFO albo Narodowe Centrum Krwi umów na usługowe frakcjonowanie osocza z wytwórcami zagranicznymi. | Do projektu wniesiono 68 uwag, niektóre bardzo rozbudowane. Uwagi zgłaszały regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa z całej Polski. Ustawa obok powołania NFO miała również na nowo określić zadania dotychczasowych struktur krwiodawstwa i krwiolecznictwa. Wiele uwag dotyczyło zatem m.in. kwalifikacji krwiodawców, cen krwi, zadań i struktury centrów krwiodawstwa, zasad przeprowadzania kontroli. UODO podnosił brak należytych gwarancji bezpieczeństwa danych przetwarzanych przez instytucje, które będą się zajmować krwiolecznictwem. | Nie wyszedł poza etap konsultacji społecznych. |
/>
„Musimy być zdolni do tego, żeby działać bardzo szybko, bardzo sprawnie, żeby różnego rodzaju przeszkody, które się pojawiają – z powodów indywidualnych osób sprawujących jakieś funkcje – żeby to wszystko było natychmiast przełamywane i niwelowane, by nie stanowiło żadnej przeszkody dla skutecznych działań”
/>
„Mam nadzieję, że do końca tego roku projekt ustawy o cmentarzach zostanie przyjęty przez rząd. Potem trafi do parlamentu i wierzę, że ustawa zostanie uchwalona jak najszybciej. Cel na ten moment jest taki, aby weszła w życie 1 czerwca przyszłego roku (czyli 2023 r. – red). Potrzebujemy nowego prawa, które będzie odpowiadało współczesnym wyzwaniom. Przez ponad pół wieku tym tematem się właściwie nie zajmowano”
/>
„Oddzielenie ubezpieczenia zdrowotnego od statusu osoby bezrobotnej spowoduje, że urzędy pracy będą mogły skupić się na swojej głównej roli – aktywizacji osób rzeczywiście szukających pracy oraz pomaganiu pracodawcom w znalezieniu pracowników. Myślę, że takim realnym terminem [przyjęcia projektu ustawy przez rząd] jest marzec lub kwiecień 2023 r. Zdajemy sobie sprawę, że zostało już mało czasu, zbliża się koniec kadencji parlamentu”
„Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom pracodawców, przygotujemy nową ustawę o zatrudnianiu cudzoziemców, której celem jest uproszczenie procedur. Rada Ministrów przyjmie jej projekt w ostatnim kwartale 2022 r. Ustawa będzie kompleksowo regulowała wszystkie kwestie związane z zatrudnieniem obcokrajowców”
/>
„Prace [nad ustawą o krwiodawstwie i krwiolecznictwie – red.] trwają, zaangażowanych jest w nie wielu partnerów, wiele resortów. Współpracujemy w tym zakresie. Projekt powinien być gotowy w pierwszym kwartale roku. Prace są na finiszu i niedługo projekt trafi do konsultacji zewnętrznych”
