Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
TEZA: Termin 12 miesięcy wyłączający dopuszczalność stwierdzenia nieważności decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego rozpoczyna bieg bez względu na prawidłowość zawiadomienia wszystkich stron o jej wydaniu.
/>
Sygn. akt II OSK 500/14
WYROK NACZELNEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO
z 4 listopada 2015 r.
STAN FAKTYCZNY
Wójt gminy Kętrzyn decyzją ustalił lokalizację inwestycji celu publicznego dla rozbudowy składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne na terenie działek o numerach [...] położonych w obrębie M. w gminie K. W wyniku odwołania wniesionego przez wnioskodawcę, tj. spółkę z o.o. z siedzibą w M., wójt orzekł o zmianie ww. decyzji w ten sposób, że ustalił lokalizację inwestycji celu publicznego dla zamierzenia budowlanego na innych zasadach i warunkach niż w rozstrzygnięciu tej, która była przedmiotem postępowania. Decyzja ta została doręczona podmiotom uznanym za strony postępowania, tj. Nadleśnictwu [...], Agencji Nieruchomości Rolnych oraz [...] spółce z o.o. z siedzibą w M. Organ nie zawiadomił natomiast o jej wydaniu w drodze obwieszczenia, a także w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości zgodnie z wymogiem przewidzianym w art. 53 ust. 1 ust. 7 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 199 ze zm.; dalej: u.p.z.p.).
30 kwietnia 2012 r. Stowarzyszenie [...] w K. wystąpiło do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie z żądaniem wszczęcia z urzędu postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji autokontrolnej wójta gminy Kętrzyn i dopuszczenia go do udziału w tym postępowaniu na prawach strony.
Kolegium z urzędu wszczęło postępowanie w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji wójta i jednocześnie dopuściło stowarzyszenie do udziału w nim na prawach strony. Następnie decyzją stwierdziło wydanie kwestionowanego rozstrzygnięcia wójta z naruszeniem prawa i odmówiło stwierdzenia jego nieważności z uwagi na upływ 12 miesięcy od dnia jego doręczenia. Kolegium powołało się przy tym na art. 53 ust. 7 u.p.z.p. Zgodnie z nim nie stwierdza się nieważności decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło 12 miesięcy. W takiej sytuacji zastosowanie znajduje art. 158 par. 2 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 267 ze zm.; dalej: k.p.a.). Stowarzyszenie złożyło wniosek do SKO o ponowne rozpatrzenie sprawy. Kolegium podtrzymało swoje stanowisko.
Stowarzyszenie złożyło skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie i następnie do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Obie skargi zostały oddalone.
UZASADNIENIE
Termin 12-miesięczny przewidziany w art. 53 ust. 7 u.p.z.p. biegnie od momentu upływu 14 dni od dnia obwieszczenia - pod warunkiem jednak, że obwieszczenia w ogóle dokonano. Przepisu tego nie można jednak rozumieć w ten sposób, że brak obwieszczenia i zawiadomienia skutkuje nierozpoczęciem biegu terminu, o którym mowa w art. 53 ust. 7 u.p.z.p. Zgodnie z art. 53 ust. 1 u.p.z.p. o wszczęciu postępowania w sprawie wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz postanowieniach i decyzji kończącej postępowanie strony zawiadamia się w drodze obwieszczenia, a także w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości. Inwestora oraz właścicieli i użytkowników wieczystych nieruchomości, na których będą lokalizowane inwestycje celu publicznego, zawiadamia się na piśmie. Przepis ten jako szczególny w stosunku do art. 49 k.p.a. wymaga, aby niektóre strony postępowania w sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego o wydaniu decyzji i innych czynnościach organ zawiadomił na piśmie (inwestora, właścicieli i użytkowników wieczystych), a inne w drodze obwieszczenie, a także w sposób zwyczajowo przyjęty. Przy czym te dwie ostatnie formy zawiadomienia są stosowane w przypadku udziału znacznej liczby osób w postępowaniu administracyjnym, jak również wtedy, gdy z góry nie można ustalić kręgu podmiotów, które powinny wziąć udział w całym postępowaniu lub w niektórych czynnościach. W art. 53 ust. 7 u.p.z.p. przez określenie „a także” zawarto wymóg i obwieszczenia, i powiadomienia w sposób zwyczajowo przyjęty. Nie można tego jednak rozumieć w ten sposób, że każda strona postępowania powinna być zawiadomiona zarówno na piśmie, jak i przez obwieszczenie, a także w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości. Inwestorów, właścicieli i użytkowników wieczystych organ powinien zawiadomić na piśmie, co uczynił, a pozostałe strony w ten szczególny podwójny sposób, którego zaniechał. Powyższe uchybienie musi zatem być rozpatrywane w kategoriach wadliwości doręczenia, a taka wadliwość nie ma żadnego wpływu na bieg terminów przewidzianych w k.p.a. czy przepisach szczególnych biegnących od „dnia doręczenia decyzji”.
Przywołane przepisy należy zatem wykładać w ten sposób, że jeżeli o decyzji w sprawie lokalizacji inwestycji celu publicznego organ zawiadomił strony wyłącznie na piśmie z pominięciem stron zawiadamianych w drodze obwieszczenia i w sposób zwyczajowo przyjęty, to 12-miesięczny termin biegnie od daty zawiadomienia na piśmie ostatniego z podmiotów uznanych za strony. Z kolei w sytuacji, gdy zaniechano pisemnego zawiadomienia, a o wydaniu decyzji obwieszczono lub powiadomiono w sposób zwyczajowo przyjęty, to termin ten rozpoczyna bieg - stosownie do art. 49 k.p.a. - po upływie 14 dni od dnia późniejszego publicznego ogłoszenia. W przypadku gdy prawidłowo dokonano i zawiadomienia na piśmie, i publicznego ogłoszenia w podwójny sposób, czyli przez obwieszczenie i w sposób zwyczajowo przyjęty, bieg terminu rozpoczyna się albo z momentem pisemnego zawiadomienia, albo z momentem upływu 14 dni od publicznego ogłoszenia w zależności od tego, który z tych sposobów zawiadomienia o decyzji był późniejszy i który najpóźniej wywołał skutek związany z dokonanym zawiadomieniem w stosunku do ostatniego z podmiotów uczestniczących w postępowaniu.
