Subskrybuj nas na Youtube
TEZA: Organy prowadzące przedszkole, biorące udział w rekrutacji dzieci, są obowiązane tworzyć listę rankingową z rozróżnieniem wszystkich kandydatów wyłącznie na podstawie kryteriów ustawy o systemie oświaty. Nie mogą się zwolnić z tego obowiązku przez wprowadzenie kryterium wyniku losowania.
WYROK NACZELNEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO z 7 października 2015 r. Sygn. akt I OSK 1467/15
STAN FAKTYCZNY
W maju ubiegłego roku przedszkole w warszawskim Wilanowie podało do publicznej wiadomości listę kandydatów przyjętych i nieprzyjętych oraz najniższą liczbę punktów, która uprawniała do opieki udzielonej przez placówkę. Wśród nieprzyjętych dzieci znalazł m.in. chłopczyk - J.K. Jego rodzice wnieśli o uzasadnienie odmowy przyjęcia dziecka.
Komisja rekrutacyjna do przedszkola na podstawie art. 20zc ust. 7 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.) przesłała wnioskodawcom uzasadnienie odmowy przyjęcia ich syna. Wskazała, że w postępowaniu rekrutacyjnym na rok szkolny 2014/2015 wzięło udział 299 trzylatków (których rodzice wskazali przedszkole na pierwszym miejscu) przy 75 miejscach wolnych. Minimalna liczba punktów, z jaką dzieci zostały przyjęte do przedszkola, wynosiła 20. A ponieważ liczba kandydatów do placówki była większa niż liczba wolnych miejsc, komisja zgodnie z regulaminem rekrutacji dokonała losowego wyboru wśród kandydatów, którzy uzyskali 20 punktów.
Rodzice w imieniu syna wnieśli odwołanie do burmistrza dzielnicy Wilanów za pośrednictwem komisji. Wskazali, że ich syn uczęszczał do żłobka, w którym się bardzo dobrze zaadaptował, i dlatego ich zdaniem celowe byłoby, aby następnie uczęszczał do przedszkola. Podkreślili, że oboje są aktywni zawodowo. Pod koniec maja spodziewają się narodzin drugiego dziecka, co łączy się z wydatkami oraz mniejszą ilością czasu, jaką będą mogli poświęcić synowi. W tej sytuacji jest dla nich bardzo istotne zapewnienie mu opieki i możliwości wszechstronnego rozwoju w przedszkolu publicznym. Dodali, że metoda losowego doboru, chociaż zgodna z regulaminem, na pewno jest krzywdząca dla wielu rodzin.
Zastępca burmistrza utrzymał w mocy rozstrzygnięcie komisji. Wskazał, że nie ma podstaw do uwzględnienia odwołania. Liczba kandydatów była wyższa niż wolnych miejsc. A wszystkie czynności dokonane przez komisję rekrutacyjną odbywały się zgodnie z powołaną ustawą oraz regulaminem, w tym także wybór losowy kandydatów, którzy uzyskali 20 punktów.
Takie stanowisko stało się przedmiotem skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Rodzice w podważali argument dotyczący braku miejsc w żłobku, ponieważ komisja dysponowała miejscami w grupie trzylatków w procesie rekrutacji uzupełniającej. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 22 stycznia 2015 r. w punkcie pierwszym stwierdził nieważność zaskarżonego rozstrzygnięcia jednakże z innych powodów niż podniesione w skardze. Jego zdaniem skarżący ubiegali się o przyjęcie dziecka do nowo utworzonego przedszkola, tj. do takiego, w którym nie ma jeszcze dyrektora mogącego wydać rozstrzygnięcie o naborze. W tym wypadku kompetencje ma tylko Rada Miasta Stołecznego Warszawy. Natomiast organ wykonawczy - zastępca burmistrza dzielnicy Wilanów - miał wyłącznie kompetencje do zorganizowania i przeprowadzenia rekrutacji do przedszkola, nie mógł wydać rozstrzygnięcia o odmowie przyjęcia dziecka. To z kolei zdaniem WSA przesądzało o wydaniu go z rażącym naruszeniem prawa i konieczności stwierdzenia jego nieważności.
UZASADNIENIE
Sprawie przyjrzał się Naczelny Sąd Administracyjny i uchylił wyrok niższej instancji. NSA uznał, że upoważniony członek Zarządu Dzielnicy m.st. Warszawy miał kompetencję do wydania zaskarżonego rozstrzygnięcia, a odmienna interpretacja sądu pierwszej instancji naruszała ustawę z 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy. Nie ulegało też wątpliwości, że przedszkole bez dyrektora prowadził zarząd dzielnicy, a może on upoważnić poszczególnych członków zarządu oraz innych pracowników Urzędu m.st. Warszawy, wykonujących pracę w danej dzielnicy, do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej w trybie przepisów o postępowaniu administracyjnym i postępowaniu podatkowym, w tym do wydawania decyzji. Sąd uznał również za niedopuszczalne – w świetle przepisów ustawy o systemie oświaty - uznanie jako czynnika determinującego przyjęcie do przedszkola kryterium w postaci wyniku losowania. Kryterium to nie uwzględnia wytycznej w postaci zapewnienia jak najpełniejszej realizacji potrzeb dziecka i jego rodziny, zwłaszcza potrzeb rodziny, w której rodzice albo rodzic samotnie wychowujący kandydata muszą pogodzić obowiązki zawodowe z obowiązkami rodzinnymi, oraz lokalnych potrzeb społecznych. Organy biorące udział w rekrutacji są obowiązane tworzyć listę rankingową z rozróżnieniem wszystkich kandydatów wyłącznie na podstawie kryteriów ustawowych, nie mogą zaś zwolnić się z tego obowiązku przez wprowadzenie kryterium wyniku losowania.