Wprowadza go nowelizacja z 10 września 2015 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. poz. 1607). Dzisiaj wchodzi w życie. Wdraża do polskiego prawa przepisy wynikające z unijnych dyrektyw azylowych. Większość z nich powinna zostać wprowadzona do lipca 2015 r.
Zgodnie z nowymi regulacjami do przyjmowania wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej będzie uprawniony każdy komendant oddziału i placówki Straży Granicznej. Będą one rozpatrywane przez szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców w ciągu sześciu miesięcy. W wyjątkowych przypadkach wskazanych w ustawie będzie możliwe przedłużenie tego terminu do maksymalnie 15 miesięcy. Zgodnie z nowymi regulacjami szef urzędu niezwłocznie po stwierdzeniu, że wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej dotyczy osoby szczególnie wrażliwej (np. małoletniej, niepełnosprawnej, w podeszłym wieku, ciężarnej, samotnie wychowującej dziecko itd.) dokona oceny, czy wymaga szczególnego traktowania. w celu ustalenia tego może zlecić przeprowadzenie badań lekarskich lub psychologicznych. Jeżeli uzna, że obcokrajowiec jest osobą o szczególnych potrzebach, czynności w postępowaniu w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej wykonywane będą w warunkach zapewniających mu: swobodę wypowiedzi (w sposób szczególnie taktowny i dostosowany do jego stanu psychofizycznego) w terminie wyznaczonym przy uwzględnieniu dat korzystania przez cudzoziemca ze świadczeń zdrowotnych oraz w miejscu jego pobytu, gdy jest to uzasadnione stanem jego zdrowia. Jeżeli istnieje taka potrzeba, czynności będą przeprowadzane z udziałem psychologa, lekarza lub tłumacza.
Nowela wprowadza także regulacje dotyczące zapewnienia osobom wobec których toczy się postępowanie w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej nieodpłatnej pomocy prawnej. Będzie ona mogła być świadczona m.in. przez adwokatów, radców prawnych oraz prawników zatrudnionych w organizacjach pozarządowych. Wsparcie to obejmuje sporządzanie odwołań od decyzji oraz zastępstwo prawne w postępowaniach odwoławczych, w zakresie wskazanym w ustawie. Ta regulacja zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2016 r.
Ponadto dzisiaj wchodzi także w życie rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych z 23 października 2015 r. w sprawie regulaminu pobytu w ośrodku dla cudzoziemców (Dz.U. poz. 1828). Wynika z niego m.in. że obcokrajowiec przyjmowany do placówki otrzymuje informacje o przysługujących mu prawach i obowiązkach, podmiotach udzielających bezpłatnej pomocy prawnej czy braku odpowiedzialności ośrodka za pieniądze i inne przedmioty przez niego przechowywane.
Etap legislacyjny
Wchodzi w życie 13 listopada 2015 r.