Przypomnijmy, że do końca 2021 r. pieniądze za akcje ratownicze OSP były wypłacane zgodnie z uchwałami rady gminy wydawanymi na podstawie przepisów ustawy z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 869 ze zm.). Natomiast od 1 stycznia 2022 r. starą ustawę zastąpiono nową – z 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 2490 ze zm.).
Problem w tym, że o ile wprowadziła ona takie same zasady przyznawania ekwiwalentów, to wraz z uchyleniem starej ustawy zniknęło umocowanie samorządów do wydawania uchwał ich dotyczących. Co za tym idzie – te dotychczasowe utraciły moc. Z kolei nowe przepisy przewidywały możliwość wydania nowych uchwał dopiero od 30 czerwca 2022 r., nowa ustawa nie zawierała również rozwiązań przejściowych. W efekcie powstała luka, konsekwencją czego było to, że część samorządów po prostu nie wypłacała świadczeń za udział w akcjach, które miały miejsce w I połowie 2022 r. (pisaliśmy o tym w DGP nr 198/2022 „Kłopotliwe ekwiwalenty dla strażaków ochotników”).
W sprawie interweniował rzecznik praw obywatelskich. W odpowiedzi na jego pismo MSWiA, odnosząc się do kwestii braku przepisów przejściowych, wskazało, że problemu nie ma, bowiem i Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, i Związek Ochotniczych Straży Pożarnych RP wydały stanowiska, zgodnie z którymi uchwały rady gminy podjęte od 30 czerwca 2022 r. mogą obowiązywać z mocą wsteczną, czyli od 1 stycznia 2022 r.
Co prawda, jak przyznało MSWiA, rzeczywiście doszło do uchylenia starego upoważnienia do wydania przez radę gminy uchwały, ale został on zastąpiony nowym przepisem, który upoważniał ten sam organ do uregulowania tego zagadnienia w analogiczny sposób. – W sensie materialnym kompetencja rady gminy nie uległa zatem zmianie. Co więcej, nie uległy także zmianie wytyczne dotyczące treści uchwały, określające w tożsamy sposób limit wysokości ekwiwalentu pieniężnego – argumentował wiceminister Maciej Wąsik. ©℗