Kiedy gmina rozwiązała umowę z podmiotem prowadzącym żłobek i zażądała zwrotu dotacji, nie może on tego pisma zaskarżyć. Takie prawo powstanie dopiero wtedy, gdy nie odda pieniędzy w wyznaczonym terminie i zostanie wszczęte postępowanie administracyjne w sprawie ich oddania.

Tak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, rozpatrując skargę złożoną przez podmiot, który miał podpisaną umowę z prezydentem miasta na organizację opieki nad dziećmi w żłobku i z tego tytułu otrzymywał dotację. Jednak została ona w czerwcu br. rozwiązana przez samorząd ze skutkiem natychmiastowym, a do właściciela placówki wysłane zostało pismo, które zobowiązuje go w terminie 14 dni do zwrotu dotacji z odsetkami.
Podmiot prowadzący żłobek złożył na tę czynność skargę do WSA, ale została odrzucona jako niedopuszczalna, ponieważ jej przedmiot nie należy do właściwości sądu administracyjnego. Sąd przypomniał, że zgodnie z przepisami ustawy z 30 września 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.) kontroluje on legalność działalności organów administracji publicznej, sprawowanej we władczych formach wymienionych w art. 3 par. 2 pkt 1–7. Należą do nich m.in. decyzje administracyjne, postanowienia, akty prawa miejscowego; WSA są też właściwe do rozpatrywania skarg na bezczynność i przewlekłość postępowania. W efekcie działania administracji, których nie da się jednoznacznie sklasyfikować jako jednej z wymienionych w przepisach form, nie podlegają kontroli sądowej.
Zdaniem WSA tak jest właśnie w przypadku skarżącego. Przyznanie dotacji z budżetu jednostki samorządu oznacza dysponowanie środkami publicznymi, w czym wymagana jest staranność i zabezpieczenie przed ich zmarnowaniem. Temu służy umowa zawierana z podmiotami, którym udzielane są dotacje celowe. Z podmiotem prowadzącym żłobek została ona podpisana w sierpniu 2021 r. Szczegółowo określono w niej wysokość dotacji, okres jej obowiązywania, zasady przekazywania oraz rozliczania, a także kiedy następuje odstąpienie od umowy i jej rozwiązanie. Skarżący przystąpił do niej, akceptując jej postanowienia, w tym to stanowiące, że może być rozwiązana ze skutkiem natychmiastowym w przypadku nieterminowego i nienależytego wykonywania umowy. W opinii WSA taka umowa nie jest aktem administracyjnym, będącym wyrazem władczej pozycji organu administracyjnego regulującego w sposób jednoznaczny uprawnienia i obowiązku podmiotu, do którego jest skierowany. Stanowi zaś wyraz dobrej woli umawiających się stron i jej ocena – w tym ocena zasadności rozwiązania – nie podlega kognicji sądu administracyjnego.
Sąd dodał, że wniosek dotyczący zwrotu określonej kwoty w istocie rzeczy jest powiadomieniem o zamiarze podjęcia działań służących windykacji należności na właściwej drodze prawnej, gdyby nie została dobrowolnie uregulowana. To oznacza, że dopiero niewywiązanie się ze zwrotu dotacji może spowodować wszczęcie postępowania administracyjnego i wydanie decyzji w tej sprawie, a ona będzie podlegać kontroli sądowoadministracyjnej. ©℗
ORZECZNICTWO
Postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 26 września 2022 r., sygn. akt III SA/Gl644/22 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia