Premier kolejny raz przedłużył obowiązywanie trzeciego stopnia alarmowego CHARLIE-CRP oraz drugiego stopnia BRAVO. Powstał jednak problem, bo realizacja zadań, które z tego wynikają, powoduje konieczność pracy w nadgodzinach. Czy gmina może przeznaczyć na to środki z rezerwy kryzysowej?

Tak, jeśli nie będzie prawnych możliwości skorzystania z innych źródeł finansowania przez gminę, a zdarzenie będzie miało ściśle określony charakter.
Na początek przypomnijmy jednak podstawy prawne do wprowadzenia podanych stopni alarmowych. Wynikają one z ustawy o działaniach antyterrorystycznych, w której art. 15 ust. 1 postanowiono, że w przypadku zagrożenia wystąpieniem zdarzenia o charakterze terrorystycznym albo w przypadku wystąpienia takiego zdarzenia można wprowadzić jeden z czterech stopni alarmowych:
1) pierwszy stopień alarmowy (ALFA),
2) drugi stopień alarmowy (BRAVO),
3) trzeci stopień alarmowy (CHARLIE),
4) czwarty stopień alarmowy (DELTA).
Ponadto w przypadku zagrożenia wystąpieniem zdarzenia o charakterze terrorystycznym dotyczącego systemów teleinformatycznych organów administracji publicznej można wprowadzić jeden z czterech stopni alarmowych CRP. Na kanwie ww. regulacji prawnych premier podpisał zarządzenia przedłużające obowiązywanie trzeciego stopnia alarmowego CRP (CHARLIE-CRP) oraz drugiego stopnia alarmowego BRAVO, które cały czas obowiązują.
Wyjaśnienie pojęć
W związku z tym niektórzy pracownicy samorządowi mogą mieć więcej zadań i powstaje pytanie, czy można je finansować z rezerwy na zarządzanie kryzysowe. Wyjaśniła to niedawno Regionalna Izba Obrachunkowa w Gdańsku (pismo z 8 czerwca 2022 r., znak RP.0441/26/25/1/2022). Przypomniała, że zarządzanie kryzysowe to działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, usuwaniu ich skutków oraz odtwarzaniu zasobów i infrastruktury krytycznej (art. 2 ustawy o zarządzaniu kryzysowym). Z kolei sytuacja kryzysowa to zdarzenie wpływające negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia w znacznych rozmiarach lub środowiska, wywołująca znaczne ograniczenia w działaniu właściwych organów administracji publicznej ze względu na nieadekwatność posiadanych sił i środków (art. 3 pkt 1 ustawy o zarządzaniu kryzysowym). RIO wskazała ponadto, że istota rezerwy na zarządzanie kryzysowe jest związana z wydatkami nieprzewidzianymi, nieplanowanymi, które mogą powstać w sytuacji kryzysowej.
Banki są dobrze zabezpieczone w sieci [WYWIAD]
Banki są dobrze zabezpieczone w sieci [WYWIAD]

Zobacz również
Charakter zdarzeń
Przywołane przepisy należy interpretować systemowo, ale za każdym razem ważne są okoliczności. Według gdańskiej RIO należy też zwrócić uwagę na art. 17 ust. 2 pkt 5 oraz art. 19 ust. 2 pkt 5 ustawy o zarządzaniu kryzysowym, z których wynika, że do zadań starosty oraz wójta, burmistrza, prezydenta miasta należą zapobieganie, przeciwdziałanie i usuwanie skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym. Tego typu zdarzenia są też podstawą do wydawania przez premiera zarządzeń o wprowadzeniu stopnia alarmowego. RIO powołała się na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 28 listopada 2012 r. (sygn. akt I SA/Gd 1171/12) związany z wydatkowaniem środków z rezerwy na zarządzanie kryzysowe w kontekście stopni alarmowych, które mogły być wprowadzane do stosowania na podstawie upoważnienia z art. 23 ww. ustawy o zarządzaniu kryzysowym (przepis obowiązywał do 2 października 2013 r.). Sąd zauważył, że choć ustawa o zarządzaniu kryzysowym często posługuje się pojęciem zagrożeń (nie tylko w art. 19 ust. 1 pkt 2), to nie precyzuje, o co konkretnie chodzi. Sięgnął więc do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 21 kwietnia 2009 r., (sygn. akt K 50/07), gdzie wskazano, że przesłanką do wprowadzenia stopni alarmowych jest zagrożenie o charakterze terrorystycznym.
Finalnie, kierując się ww. argumentami prawnymi, gdańska RIO wskazała, że zarówno w poprzednim stanie prawnym, jak i w obecnym stanie prawnym możliwość wprowadzenia różnego rodzaju stopni alarmowych związana jest m.in. z występowaniem zdarzenia bądź zagrożenia o charakterze terrorystycznym. ©℗
Podstawa prawna
art. 15 ust. 1 i art. 16 ustawy z 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2234; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 655)
art. 2, art. 3 ust. 1, art. 17 ust. 2 pkt 5, art. 19 ust. 1 pkt 2, art. 19 ust. 2 pkt 5, art. 23, art. 26 ust. 4 ustawy z 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 261; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 583)