Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych może od nowego roku wydawać w uzgodnieniu z resortem finansów wytyczne dotyczące stosowania przepisów o finansach publicznych. Dziś opinie poszczególnych izb są często rozbieżne, więc byłoby to dla JST bez wątpienia przydatne

Od 1 stycznia 2022 r. obowiązuje zmieniona w ramach Polskiego Ładu ustawa z 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2137; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1927; dalej: ustawa o RIO). Nowelizacja ta wprowadziła art. 25aa, który umożliwia Krajowej Radzie Regionalnych Izb Obrachunkowych (KR RIO), czyli organowi reprezentującemu wszystkie izby w kraju, opracowywanie wytycznych w sprawach dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych. Przy czym mają one być wydawane w uzgodnieniu z ministrem finansów, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W uzasadnieniu do projektu nowelizacji zapisano, że w czasie pandemii COVID-19 oraz w kontekście wprowadzonych przepisów szczególnych umożliwiających elastyczne gospodarowanie środkami publicznymi w JST, pozyskiwanie zewnętrznych funduszy na inwestycje i zwiększających ich płynność finansową, niezbędne jest wzmocnienie współpracy Ministerstwa Finansów z regionalnymi izbami obrachunkowymi przez ujęcie jej w ramy prawne.
Rozwiązanie to nie było jednak z nikim konsultowane; zostało dodane do ustawy o RIO przy okazji prac nad ustawą z 14 października 2021 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1927). Nie wszyscy też o nim już wiedzą. Co więcej, dodany art. 25aa nie określa szczegółów współpracy KR RIO z ministrem, co może stanowić największy mankament tego rozwiązania. - Wobec braku szczegółowych regulacji praktyka pokaże, jak kwestia tej współpracy się rozstrzygnie - mówi dyplomatycznie Mirosław Legutko, przewodniczący Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych.
Pozytywna ocena ekspertów...
Rozwiązanie polegające na wydawaniu jednolitych wytycznych przez Krajową Radę Regionalnych Izb Obrachunkowych jest, jak sprawdziliśmy, na ogół dobrze przyjmowane przez ekspertów. - Wprowadzone w art. 25aa ustawy o RIO unormowanie oceniam pozytywnie - mówi prof. Bartosz Majchrzak z Wydziału Prawa i Administracji UKSW. W jego ocenie rozwiązanie to należy traktować jako uzupełnienie regulacji obowiązującej od 1 stycznia 2010 r., a wynikającej z art. 13 pkt 11 ustawy o RIO. Ten ostatni przepis umocowuje izby do udzielania wyjaśnień na tzw. wystąpienia jednostek samorządu terytorialnego lub innych „podmiotów samorządowych” w sprawach dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych. - Artykuł 25aa ustawy o RIO zmierza do zapewnienia jednolitości udzielanych wyjaśnień, a przez to sprzyja równemu traktowaniu „podmiotów samorządowych” przez poszczególne izby, a także urzeczywistnieniu zasady zaufania do państwa i jego organów - odnoszonej tutaj nie tyle do samych jednostek samorządu terytorialnego i innych „podmiotów samorządowych”, ale obywateli tworzących te wspólnoty samorządowe - wskazuje prof. Bartosz Majchrzak. Wtóruje mu Mateusz Karciarz, prawnik z Kancelarii Radców Prawnych Jerzmanowski i Wspólnicy. - Sam zamysł ujednolicenia stanowisk udzielanych przez poszczególne regionalne izby obrachunkowe należy ocenić na plus, bo w przeszłości niejednokrotnie zdarzało się, że prezentowały one odmienne stanowiska w tej samej sprawie - mówi. Dodaje jednak, że co do wykonania nowego przepisu, można już mieć zastrzeżenia. - Należy bowiem pamiętać, że tego rodzaju wytyczne nie są źródłem prawa i co najwyżej są takim samym „materiałem” jak orzecznictwo czy piśmiennictwo przy okazji dokonywania wykładni przepisów - wyjaśnia Mateusz Karciarz.
...i samorządowców
Zadowoleni z nowego przepisu są też samorządowcy. - Mechanizm zawarty w art. 25aa ustawy o RIO pozwoli na ujednolicenie interpretacji i orzeczeń dotyczących finansów publicznych. A ich publikacja w jednym miejscu ułatwi do nich dostęp jednostkom samorządu terytorialnego - uważa Aneta Wanjas z konińskiego magistratu. Analogicznie ocenia rozwiązanie Joanna Bieganowska z Urzędu Miejskiego w Gdańsku. - Moim zdaniem potrzebne jest ujednolicenie stanowisk poszczególnych regionalnych izb obrachunkowych. Wymieniając doświadczenia z pracownikami z innych gmin, widzimy bowiem różnice w podejściu RIO do niektórych zagadnień - dodaje Joanna Bieganowska. Według niej wydawanie wytycznych przez KR RIO w porozumieniu z ministrem finansów daje nadzieję, że będą one dostosowane do nowych realiów gospodarczych i obecnych rozwiązań funkcjonujących w samorządach
Z kolei Dominik Pawiński, skarbnik w Urzędzie Miejskim w Bielsku-Białej, podkreśla, że dotychczasowa różnorodna interpretacja przepisów z zakresu finansów publicznych przez poszczególne izby jest poważnym problemem. - W związku z tym będzie to bardzo przydatne rozwiązanie, pod warunkiem że współpraca KR RIO i ministra finansów faktycznie doprowadzi do ujednolicenia wykładni przepisów ustawy o finansach publicznych - ocenia skarbnik.
Są jednak mankamenty
Samorządowcy oprócz plusów widzą także minusy art. 25aa ustawy o RIO. - Wprowadzenie tego artykułu umożliwi standaryzację wytycznych i zasad realizacji budżetów, przez co JST będą mogły interpretować i stosować przepisy w jednolity sposób - zauważa Włodzimierz Tutaj, rzecznik prasowy UM Częstochowy. - Ale procedura interpretacji przepisów może trwać długo, w związku z tym należałoby uszczegółowić wskazany artykuł o termin wydawania wytycznych czy interpretacji do przepisów, by można było je jak najszybciej prawidłowo stosować - dodaje rzecznik. Tymczasem, jak wskazuje, JST oczekują opinii izby w stosunkowo krótkim terminie, po wydaniu danej regulacji prawnej. Ponadto - zdaniem urzędnika - zapis dotyczący możliwości uchylenia przez KR RIO swoich wytycznych wydanych również na podstawie orzecznictwa sądów, Trybunału Konstytucyjnego oraz Trybunału Sprawiedliwości UE (art. 25aa ust. 3) może mieć poważne skutki dla podmiotów, które wdrożyły już wytyczne wydane uprzednio, także na podstawie orzecznictwa sądów, TK oraz TSUE. - Wydaje się, że organ wydający wytyczne nie powinien mieć jednoczesnej kompetencji do ich uchylania czy też zmian - mówi Włodzimierz Tutaj. Według niego mógłby to zrobić organ wyższej instancji, również w określonym terminie. Ponadto wskazuje on, że w art. 25aa ustawy o RIO nie została określona strona, na wniosek której izba w porozumieniu z ministrem wydawać będzie opinie. Nie jest również doprecyzowane, kto będzie stroną wniosku i w jakich przypadkach poszczególne RIO będą występowały o wytyczne w celu ujednolicenia stanowisk i czy każde stanowisko RIO w celu ujednolicenia interpretacji będzie wymagało przekazania wniosku o wytyczne do KR RIO.
Przejęcie roli
Z kolei Lucyna Sternik, skarbnik miasta Lublin, wskazuje, że dziś RIO - zgodnie z konstytucją - jest organem nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego w zakresie spraw finansowych. Stąd, jak wskazuje, rozwiązania polegające na zapewnieniu jednolitości udzielanych wyjaśnień przez izby przez stworzenie wytycznych są rozwiązaniami dobrymi, podobnie jak konsultacje z Ministerstwem Finansów. Ale tylko jeśli pozostaną konsultacjami. - Wątpliwości może budzić jednak fakt, że KR RIO wyjaśnienia w sprawach dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych wydawać będzie w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, który zamiast RIO może stać się nieformalnym organem nadzoru nad jednostkami samorządu terytorialnego - mówi skarbniczka. I dodaje, że RIO podczas pełnienia nadzoru finansowego dotychczas korzystała z orzecznictwa sądów, występowała o interpretację do ministerstw, biorąc pod uwagę przepisy prawne oraz sposób organizacji wykonania zadań przez samorząd.
Zastrzeżenie do rozwiązań z art. 25aa ustawy o RIO ma także Kamil Popiela z Urzędu Miasta Krakowa. Jego zdaniem podstawą tworzenia RIO było zapewnienie podmiotowej suwerenności.
- Tworzenie linii orzeczniczej w oparciu o uzgodnienia z ministrem finansów, opracowywanie wspólnych wytycznych nie są właściwym rozwiązaniem i mogą ingerować w niezależność organów - mówi przedstawiciel krakowskiego magistratu. Czy faktycznie? Eksperci są podzieleni.
- Na tle analizowanego uregulowania nie dostrzegam zagrożenia dla niezależności regionalnych izb obrachunkowych - mówi prof. Bartosz Majchrzak. I wyjaśnia, że „wytyczne ujednolicające” wydaje Krajowa Rada RIO, a zatem organ składający się z reprezentantów samych izb. Co prawda, wydając je, konieczne jest ich uzgodnienie z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, co oznacza wymóg zgodności stanowisk obu organów, ich swoiste „współdecydowanie” o treści tego stanowiska. - Niemniej jednak wydanie wytycznych jest kompetencją Krajowej Rady RIO, realizowaną na zasadzie uznania administracyjnego, które wynika z zastosowania w art. 25aa ustawy o RIO określenia „może wydawać” - wskazuje prof. Bartosz Majchrzak. I dodaje, że w sytuacji zagrożenia samodzielności izb wywoływanego stanowiskiem ministra, istnieje zatem możliwość odstąpienia od pierwotnego zamiaru wydania wytycznych. Ekspert zwraca także uwagę, że RIO i tak pozostają w szeregu innych powiązań z administracją rządową (np. prezes Rady Ministrów jest umocowany do rozwiązania kolegium izby czy odwołania prezesa izby), na tle których uzgodnienie wynikające z art. 25aa nie zalicza się do najmocniej ingerujących środków.
Wtóruje mu Maciej Kiełbus, wspólnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu. Zdaniem prawnika trudno uznać, aby nowo dodany art. 25aa ustawy o RIO ograniczał samodzielność poszczególnych izb. Jak tłumaczy ekspert, przepis ten daje możliwość Krajowej Radzie RIO - składającej się z prezesów poszczególnych izb oraz po jednym reprezentancie wybranym przez kolegia izb - wydawania wytycznych mających na celu zapewnienie jednolitości udzielanych przez izby wyjaśnień dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych. - Ze znowelizowanej ustawy nie wynika jednak, aby wytyczne te były wiążące dla poszczególnych izb, zarówno przy udzielaniu wyjaśnień w sprawach dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych, czy tym bardziej w zakresie działalności nadzorczej Izb - podkreśla Maciej Kiełbus. I dodaje, że izby nie są związane stanowiskiem Krajowej Rady. Wiążący charakter wytycznych musiałby wprost wynikać z przepisów, jednakże takie rozwiązanie budziłoby uzasadnione wątpliwości w kontekście konstytucyjnie ukształtowanego systemu źródeł prawa. Prawnik dziwi się jednak, że przyjęto konieczność uzgodnienia stanowiska Krajowej Rady RIO z ministrem finansów. W jego ocenie zdecydowanie lepszym rozwiązaniem byłoby uzyskanie jedynie opinii ministra w tym zakresie. Brak uzgodnienia ze strony ministerstwa blokuje bowiem możliwość zajęcia w przedmiotowym trybie stanowiska przez radę. - Dodanie do ustawy art. 25aa miało na celu stworzenie wyraźnej podstawy prawnej do zajmowania przez Krajową Radę RIO stanowiska w sprawach dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych, której brakowało w dotychczasowych przepisach dotyczących rady - mówi prawnik. Stanowisko Krajowej Rady należy bowiem odróżnić od zadania w postaci upowszechniania dorobku i doświadczeń izb, które dotychczas wynikało z ustawy.
Odmiennego zdania jest Łukasz Mackiewicz, radca prawny z kancelarii Mackiewicz Radcowie Prawni, który uważa, że wprowadzona zmiana legislacyjna skutkuje ograniczeniem niezależności RIO. - Pomimo odwołania się do obowiązku uwzględnienia orzecznictwa sądowego przy wydawaniu wytycznych, co należy ocenić zdecydowanie pozytywnie, skutkiem wprowadzonych zmian może być pogłębienie problemu niejednolitości stanowisk - twierdzi prawnik. Powstaje bowiem pytanie, czy samorządy będą się mogły powoływać na wytyczne KR RIO, gdy opinie ich regionalnej izby obrachunkowej będą inne. - Może być z tym problem, bo jeżeli dane RIO uzna wytyczne Krajowej Rady za wadliwe, to znaczy, że mamy rozbieżności i trudno powiedzieć, jak sąd do tego problemu podejdzie, jeśli sprawa tam trafi - mówi Mateusz Karciarz.
Sprzeczność stanowisk
Zapytaliśmy samorządowców, jakie ostatnio rozbieżności w stanowiskach RIO utrudniały im pracę. - Jedną z najbardziej kontrowersyjnych kwestii był sposób ujmowania w budżecie dochodów z Funduszu Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej - informuje Piotr Husejko, skarbnik Poznania. Wyjaśnia, że część izb interpretowała przepisy (co było zresztą zgodne z dosłownym ich brzmieniem) w ten sposób, że prowadziło to do dwukrotnego ujmowania w budżecie środków przeznaczonych na ten cel, a część izb dokonywała wykładni upraszczającej, dopuszczając jednokrotne ujęcie środków w budżecie. Z kolei Dominik Pawiński, skarbnik Bielsko-Białej, twierdzi, że istotną rozbieżnością w podejściu RIO jest sposób prezentacji dochodów JST. - Istnieją dwa rozwiązania w tym zakresie akceptowane przez RIO, tj. dochody netto (dochody nie obejmują podatku VAT) lub dochody brutto (dochody obejmują podatek VAT) - wskazuje skarbnik. I dodaje, że przygotowane i opublikowane przez Ministerstwo Finansów wyjaśnienia wskazują, że w sprawo zdaniu Rb-27S dochody powinny być ujęte w kwotach netto (bez VAT). - Stanowisko to nie rozwiało jednak wątpliwości, które odnoszą się do obowiązującej na mocy przepisów ustawy o finansach publicznych kasowej zasady wykonania budżetu, w szczególności do zachowania zgodności dochodów wykazywanych w sprawozdaniu Rb-27S z ewidencją na koncie 130 - rachunek bieżący jednostki - twierdzi skarbnik Bielsko-Białej.
Przykłady rozbieżnych stanowisk RIO wskazuje również Joanna Bieganowska z gdańskiego magistratu. - Z ostatnich problemów interpretacyjnych możemy np. wskazać VAT dla inwestycji finansowanych z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych, chodzi o to, czy odliczony VAT od inwestycji RFIL jest do zwrotu do budżetu państwa czy nie. Kolejnym różnie ocenianym zagadnieniem jest brak ujednolicenia ewidencji księgowej podatku VAT w gminach czy brak jednolitego stanowiska w zakresie przypisania należności opłaty za gospodarowanie odpadami - mówi Joanna Bieganowska. Dodaje, że dużym problemem są niejasności interpretacyjne w zakresie zadań wieloletnich. Chodzi o to, czy niewydatkowane środki pieniężne stanowią wolne środki, czy też środki pieniężne wynikające z rozliczenia dochodów i wydatków związane są ze szczególnymi zasadami wykonywania budżetu określonymi w odrębnych ustawach. - Dorzucić do tego należy także niejednolitość w zakresie np. zwrotów odsetek dla zadań finansowanych z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, otóż dla różnych zadań funkcjonują różne interpretacje - wylicza Bieganowska.
Niejednolite stanowiska RIO wskazują także eksperci. - Takim przykładem była rozbieżność w zakresie kompetencji organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego do wprowadzenia zmian w uchwalonych już budżetach powodujących zmniejszenie dochodów lub zwiększenie wydatków i jednocześnie zwiększenie deficytu budżetu jednostki samorządu terytorialnego - mówi mec. Łukasz Mackiewicz. I wyjaśnia, że w tym przypadku w części RIO prezentowane było stanowisko, iż organ stanowiący posiada swobodę w zakresie wprowadzenia zmian w projekcie uchwały budżetowej zgłoszonej przez organ wykonawczy z ograniczeniami wynikającymi z art. 240 ust. 2 ustawy o finansach publicznych. Z drugiej strony prezentowane było stanowisko, iż art. 240 ust. 2 ustawy o finansach publicznych dotyczy projektu uchwały budżetowej, stąd nie może mieć zastosowania do zmian w uchwalonym budżecie. - Kwestia dotyczyła więc możliwości uchwalenia przez organ stanowiący JST uchwały budżetowej ze zmianami, które nie były objęte uzgodnieniami z organem wykonawczym - wyjaśnia mec. Mackiewicz. - Finalnie dzięki wsparciu orzecznictwa sądowego udało się wypracować w miarę jednolite stanowisko, tym niemniej wskazany problem miał dość duży ciężar gatunkowy, wymagając natychmiastowej interpretacji - podsumowuje prawnik.
Dotychczasowe rozbieżności w stanowiskach regionalnych izb obrachunkowych - przykłady
Naliczanie odsetek od nieterminowych wpłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego
KIERUNEK 1: Pismo RIO w Katowicach z 13 sierpnia 2018 r., nr WA-023/62/18
„Prawo do naliczania odsetek za korzystanie z opłaty za wychowanie przedszkolne nie wynika z przepisów ustawy z 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych. Zdaniem Izby jednostki samorządu terytorialnego nie mają prawa pobierania odsetek od nieterminowych opłat za przedszkole i korzystanie z wyżywienia w przedszkolu”.
KIERUNEK 2: Pismo RIO w Opolu z 20 lutego 2019 r., nr NA.III-0221-2/2019
„W przypadku nieterminowego regulowania należności związanych z opłatą za korzystanie dzieci z wychowania przedszkolnego i opłatą za wyżywienie dziecka w przedszkolu jednostka samorządu terytorialnego powinna naliczać odsetki za zwłokę jak od zaległości podatkowych”.
Charakter prawny opłaty za wyżywienia w stołówce szkolnej
KIERUNEK 1: Uchwała RIO w Katowicach z 18 sierpnia 2018 r., nr WA-023/62/18
„Należności z tytułu nieopłacenia opłaty za wyżywienie w stołówce szkolnej mają charakter cywilnoprawny”.
KIERUNEK 2: Uchwała RIO w Opolu z 21 grudnia 2018 r., nr NA.111-0221-20/2018
„Opłata za korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej ma charakter opłaty publicznoprawnej”.
Zatrudnienie przez gminę kierowców i konserwatorów Ochotniczej Straży Pożarnej
KIERUNEK 1: Uchwała RIO w Gdańsku z 23 stycznia 2020 r., nr 054/g218/I/20
„Zawarcie w latach: 2008-2018 dziewięciu umów zleceń na wykonywanie obowiązków kierowcy i konserwatora sprzętu oraz samochodu pożarniczego za miesięczny ryczałt wynoszący 600 zł narusza art. 14 ust. 5 ustawy z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (dalej: u.o.p.). W aktualnym stanie prawnym brak jest możliwości finansowania środkami budżetowymi wynagrodzeń dla członków gminnych OSP (z wyjątkiem komendanta gminnego ochrony przeciwpożarowej). Zgodnie z treścią art. 32 ust. 2 u.o.p. koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnienia gotowości bojowej ochotniczej straży pożarnej ponosi gmina, zatem powierzenie czynności polegających na konserwacji i prowadzeniu wozu strażackiego nie wymagało w ujęciu faktycznym i prawnym zawarcia umowy zlecenia, stanowiącej tytuł do obowiązkowego ubezpieczenia społecznego. Umowa ta zmierzała do obejścia przepisów u.o.p. normujących w sposób bezwzględnie obowiązujący uprawnienia członków OSP do świadczeń związanych z udziałem w akcjach i członkostwem w OSP”.
KIERUNEK 2: Pismo RIO w Szczecinie z 3 lutego 2021 r., nr BI.0565.4.KK.2021
„W celu zapewnienia gotowości bojowej dopuszczalne jest zawieranie umów zleceń, których przedmiotem jest wykonywanie obowiązków konserwatora, mechanika, kierowcy na rzecz jednostek ochrony przeciwpożarowej przez członków gminnych ochotniczych straży pożarnych”.
Pismo RIO w Zielonej Górze z 12 stycznia 2021 r., nr RIO.II.K.061.2.2021
„Gmina może ponosić koszty związane z wynagrodzeniem kierowców samochodów ciężarowych służących ochronie przeciwpożarowej, w ramach zlecenia świadczenia usług”.
Uchwała RIO w Opolu z 30 czerwca 2010 r., nr 14/29/2010
„Gmina może ponosić koszty związane z wynagrodzeniem kierowców samochodów ciężarowych służących ochronie przeciwpożarowej, zatrudnionych w urzędzie gminy w ramach umowy o pracę”.
Odsetki za nieterminowe uiszczanie opłaty za pobyt mieszkańca w DPS
KIERUNEK 1: Pismo RIO w Szczecinie z 10 listopada 2020r., nr K.0542.PZ.53.JK.2020
„Niezależnie od tego czy źródłem ustalenia wysokości opłaty [za pobyt mieszkańca w DPS - przypis red.] jest decyzja administracyjna, wydawana w oparciu o art. 59 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, czy też umowa przewidziana w art. 103 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, opłaty te należy klasyfikować jako należności, o których mowa w art. 60 pkt 7 ustawy o finansach publicznych [tzn. niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym - przypis red.], a w konsekwencji w świetle art. 67 tej ustawy odpowiednio stosować przepisy ustawy - Ordynacja podatkowa w zakresie dotyczącym naliczania odsetek, jak od zaległości podatkowych”.
KIERUNEK 2: Pismo RIO w Kielcach z 18 listopada 2016 r., nr WI-44/3450/2016
„Przepisy ustawy o pomocy społecznej nie regulują sprawy naliczania i pobierania odsetek od nieterminowo wnoszonych opłat za pobyt w domu pomocy społecznej, czy za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze. Zgodnie z art. 359 par. 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny odsetki od sumy pieniężnej należne są tylko wtedy, gdy wynika to z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu. W ocenie Izby od nieterminowo wnoszonej opłaty za pobyt w ośrodku pomocy społecznej, za przyznane usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, nie nalicza się odsetek”.
Pismo RIO w Warszawie z 14 lutego 2013 r., nr WA.023.8.2013
„Z analizy ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, a w szczególności art. 104, który reguluje postępowanie w sprawie należności z tytułu wydatków na świadczenia z pomocy społecznej, z tytułu opłat określonych przepisami ustawy oraz z tytułu nienależnie pobranych świadczeń wynika, że ustawodawca nie przewidział obowiązku ustalania odsetek za wymienione zaległe należności. Powyższe potwierdza okoliczność, że w niektórych przypadkach ustawa wprost określa obowiązek naliczania odsetek ustawowych, np. przy decyzjach sankcyjnych wydawanych przez wojewodę (art. 131 ust. 4). Z uwagi na szczególny charakter regulacji zawartych w ustawie o pomocy społecznej (lex specialis), także w zakresie regulacji w kwestii naliczania odsetek - zdaniem Izby - nie można uznać, że może do tych należności mieć zastosowanie zapis o charakterze ogólnym art. 67 ustawy o finansach publicznych (lex generalis)”.
Dodatek za wieloletnią pracę dla pracowników samorządowych jako część podstawy trzynastki
KIERUNEK 1: Pismo RIO w Olsztynie z 26 września 2017 r., nr RIO.III.072-101/2017
„Pogląd resortu jest sprzeczny z brzmieniem przedmiotowego rozporządzenia [rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. Nr 2 poz. 14) - przyp. red.]. W tym miejscu ponownie trzeba przywołać § 6 rozporządzenia, w myśl którego m.in. wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby nie wchodzi do podstawy wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a tym samym także i trzynastki”.
KIERUNEK 2: Pismo RIO w Gdańsku z 31 stycznia 2020 r., nr BI0603/055/p213/I/20
„W odniesieniu do przedstawionego (…) stanowiska Departamentu Prawa Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 stycznia 2010 r. w sprawie wliczania dodatku stażowego do podstawy wyliczenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego Kolegium Izby stwierdza, że dodatek ten w części przysługującej za okres choroby podlega wliczeniu do podstawy dodatkowego wynagrodzenia rocznego”.
Oprac. LJ

poleca