W statucie żłobka rada ustaliła kwestie dotyczące naboru na stanowisko dyrektora placówki i zatrudniania na tym stanowisku, a także ustaliła zasady jego podległości służbowej wobec wójta. Czy statut może określać te zagadnienia?

Nie, gdyż regulacje te stanowią odwzorowanie przepisów ustawowych. Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat trzech (dalej: u.o.d.) pracą żłobka kieruje dyrektor. Przez kierowanie pracami żłobka należy rozumieć wszelkie czynności zapewniające mu sprawne funkcjonowanie i wykonywanie zadań w zakresie opieki nad dziećmi, mieszczące się w granicach prawa. Dotyczy to w szczególności dokonywania czynności z zakresu prawa pracy, prowadzenia polityki kadrowej i finansowej żłobka. Również kwestie związane z przeprowadzeniem naboru na stanowisko dyrektora regulują przepisy aktów powszechnie obowiązujących.
Uprawnienia wójta w stosunku do kierowników jednostek organizacyjnych, w tym samorządowych żłobków wynikają ze stosunku służbowego i pozycji ustrojowej wójta w gminie. Uprawnienia te wynikają wprost z przepisów rangi ustawowej, a nie z przepisów statutu podejmowanego przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.
I tak osoba zatrudniona na stanowisku dyrektora żłobka powinna spełniać wymagania kwalifikacyjne określone w art. 13 ust. 2 u.o.d., który stanowi, że dyrektorem żłobka może być osoba, która posiada: wykształcenie wyższe i co najmniej trzy lata doświadczenia w pracy z dziećmi albo co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe oraz pięć lat doświadczenia w pracy z dziećmi. Zgodnie z art. 8 ust. 2 u.o.d. jednostki samorządu terytorialnego tworzą żłobki w formie samorządowych jednostek budżetowych.
Żłobek tworzony przez gminę ma zatem status gminnej jednostki budżetowej i w myśl art. 2 pkt 3 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (dalej: u.p.s.) co do zasady wchodzi w zakres zastosowania tej ustawy. Z kolei zgodnie z częścią XXV załącznika nr 3 do rozporządzenia Rady Ministrów z 15 maja 2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych dyrektor żłobka jest stanowiskiem kierowniczym urzędniczym, w konsekwencji czego jego obsadzenie następuje w drodze otwartego konkursowego naboru na zasadach określonych w art. 11 i następnych u.p.s. Podstawą nawiązania stosunku pracy jest umowa o pracę. Omówione powyżej kwestie dotyczące naboru na stanowisko dyrektora żłobka i zatrudniania na tym stanowisku wynikają więc z uregulowania w innych aktach prawnych o charakterze powszechnie obowiązującym.
Dodać należy, że art. 7 pkt 4 u.p.s. zawiera m.in. unormowanie dotyczące uprawnień dyrektora żłobka jako kierownika jednostki organizacyjnej wobec pracowników zatrudnionych w żłobku. Z kolei uprawnienia wójta jako organu wykonawczego gminy w stosunku do kierowników jednostek organizacyjnych wynikają ze stosunku służbowego i pozycji ustrojowej wójta w gminie. Uprawnienia te wynikają wprost z przepisów rangi ustawowej, a nie z przepisów statutu podejmowanego przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. Tak więc wskazane w pytaniu postanowienia są błędne, gdyż zawierają powtórzenie materii już uregulowanej w aktach prawnych powszechnie obowiązujących.
Podstawa prawna:
art. 8 ust. 2, art. 13 ust. 1 i 2 ustawy 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 75; ost.zm. Dz.U. poz. 952)
art. 2 pkt 3, art. 7 pkt 4, art. 11 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1282)
część XXV załącznika nr 3 do rozporządzenia Rady Ministrów z 15 maja 2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 936; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 791)