Wójt nie może aktem prawa miejscowego ograniczać prawa radnego do uzyskania informacji publicznej – wynika z odpowiedzi na interpelację poselską.

Grupa posłów zwróciła się do resortu spraw wewnętrznych i administracji z problemem związanym z dostępem do informacji publicznej dla osób wykonujących mandaty radnych. Podkreślali, że otrzymują sygnały, iż wójtowie, prezydenci miast i burmistrzowie próbują wewnętrznie regulować te kwestie, co prowadzi do ograniczenia możliwości uzyskiwania informacji o działalności gminy i jej urzędu oraz wstępu do pomieszczeń, w których znajdują się materiały.
Wątpliwości posłów budziły również kwestie, czy urząd gminy może zobowiązać radnego do składania wniosku o udzielenie informacji publicznej wyłącznie na piśmie, standaryzować jego wygląd, a także wydawać osąd, czy wnioskowana informacja jest zgodna z wykonywaniem mandatu radnego czy też nie.
W odpowiedzi MSWiA wskazało, że zgodnie z ustawą z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2020 r. poz. 713, 1378) radny ma prawo do uzyskiwania informacji i materiałów, wstępu do pomieszczeń, w których się one znajdują, oraz wglądu w działalność urzędu gminy, a także m.in. spółek z jej udziałem. Może to wszystko robić pod warunkiem, że nie narusza to dóbr osobistych innych osób lub nie jest objęte tajemnicą, np. lekarską. – Z uwagi na brak możliwości dokładnego wyliczenia, które dokumenty będące w dyspozycji podmiotów zobowiązanych podlegają udostępnieniu, radny powinien sam określić i wskazać informacje oraz materiały niezbędne mu do wykonywania mandatu – podkreślał przedstawiciel resortu.
Co do wstępu do pomieszczeń przedstawiciel rządu zastrzegł, że zgodnie z ustawą radny może wejść wyłącznie do pomieszczenia, w którym znajdują się żądane przez niego informacje czy materiały. Inaczej jest w przypadku prawa wglądu w działalność urzędu i samorządowych jednostek organizacyjnych – wtedy należy zapewnić radnemu możliwość zapoznawania się z całokształtem ich działań.
Przedstawiciel MSWiA wyraźnie wskazał, że aktem prawa miejscowego można uregulować wyłącznie kwestie techniczne. – Nie mogą jednak zawierać takich aspektów proceduralnych dostępu do informacji i materiałów, które mogłyby wpływać na kształtowanie zakresu tego uprawnienia ustawowego lub jego realizację – czytamy w odpowiedzi na interpelację.
Na zakończenie wyraźnie podkreślono, że radni – tak samo jak inni obywatele – mają możliwość skorzystania z dostępu do informacji publicznej również w trybie ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2020 r. poz. 2176), dzięki czemu w przeciwieństwie do trybu wynikającego z ustawy systemowej mogą oni skontrolować (również sądowo) rozstrzygnięcie, a w przypadku nieuzasadnionej odmowy – wnieść o zastosowanie sankcji.
Interpelacja nr 21518 w sprawie dostępu do informacji publicznej przez osoby sprawujące mandat radnego w gminie