Gmina może z unijnych pieniędzy pokryć koszt wynajmu pomieszczeń na potrzeby centrum usług społecznych (CUS), ale nie budowy nieruchomości, w której będzie mieściła się siedziba tej instytucji.
Tak wynika z odpowiedzi udzielonej przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) na pytania związane z konkursem, w którym samorządy mogą ubiegać się o środki na tworzenie CUS.
Centrum to nowy typ jednostki, w którym są skoncentrowane różnego typu formy wsparcia – zarówno dla osób i rodzin o niskich dochodach, jak i dla ogółu mieszkańców. Gminy mogą tworzyć CUS od początku br. przez przekształcenie ośrodka pomocy społecznej lub jako odrębną instytucję (w dużych miastach). Jednocześnie resort rodziny ogłosił konkurs, w którym mogą starać się o dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) na zakładanie takich placówek. Swoje wnioski mogą składać do 28 lutego br., a wysokość dotacji wynosi od 2,5 do 5 mln zł (łącznie na ten cel zarezerwowanych jest 100 mln zł).
Niektóre gminy mają jednak wątpliwości dotyczące zasad ubiegania się o pieniądze w konkursie, dlatego ministerstwo odpowiedziało na najczęściej pojawiające się pytania. Jedno z nich dotyczyło tego, czy samorząd, który nie ma odpowiedniego budynku dla CUS, może pokryć koszt jego budowy. Okazuje się, że takiej możliwości nie ma, bo jak wskazuje MRPiPS, wymogi konkursu nie przewidują takiego wydatku. Gmina ma natomiast możliwość dostosowania pomieszczeń lub ich wynajmu na potrzeby CUS z środków dotacji.
Kolejna kwestia, o którą pytają samorządy, jest związana z tym, czy mogą brać udział w konkursie na tworzenie CUS, jeśli uczestniczą już w innym projekcie, finansowanym ze środków UE „Skuteczna pomoc społeczna” (w jego ramach ośrodki otrzymują pieniądze na wdrożenie usprawnień organizacyjnych, polegających na oddzieleniu pracy administracyjnej i przyznawania świadczeń od pracy socjalnej). Resort wyjaśnia, że nie ma takich przeszkód, przy czym samorząd musi pamiętać o zachowaniu rozdzielności w zakresie realizacji oraz finansowania obydwu projektów, w tym o odrębności ewidencji księgowej. Co ważne okresy realizacji działań z tych dwóch konkursów mogą się pokrywać.
Następne pytanie gmin odnosiło się do terminu, w którym powinna się zacząć realizacja projektu i czy może on ruszyć np. od stycznia 2021 r. Resort tłumaczy, że ostateczny termin rozpoczęcia jego realizacji nie został określony w regulaminie konkursu, jest w nim mowa jedynie o tym, że powinno to nastąpić nie wcześniej niż w sierpniu br. Wyznaczając ten termin, gmina musi mieć na uwadze, że maksymalny okres realizacji projektu nie może przekroczyć 36 miesięcy, a końcowa data kwalifikowalności wydatków w konkursach finansowanych ze środków EFS, upływa 31 grudnia 2023 r.