Subskrybuj nas na Youtube
Jeśli zobowiązany do ponoszenia kosztów umieszczenia członka rodziny w domu pomocy społecznej (DPS) przedstawi wyrok sądu oddalający powództwo o alimenty na jej rzecz, będzie mógł ubiegać się w gminie o zwolnienie z opłaty.
Takie rozszerzenie okoliczności pozwalających dorosłym dzieciom lub wnukom uchylić się od płacenia na rzecz rodzica, babci lub dziadka, którzy w przeszłości niewłaściwie wywiązywali się z obowiązków opiekuńczo-wychowawczych, przewiduje projekt nowelizacji ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1769 ze zm.). Obecnie, zgodnie z art. 64a, takie zwolnienie z płacenia za pobyt najbliższych krewnych w DPS uzyskuje obligatoryjnie tylko dorosłe dziecko, które dysponuje wyrokiem pozbawiającym jego matkę lub ojca władzy rodzicielskiej. Po jego zmianie z wspomnianego uprawnienia będą korzystać też wnuki takich osób.
Dodatkowo będzie więcej przypadków, w których gmina będzie mogła fakultatywnie odstąpić od opłaty (na mocy art. 64 ustawy). Nastąpi to, jeśli osoba zobowiązana do płacenia będzie miała wyrok oddalający powództwo o alimenty na rzecz rodzica lub dziadków oraz gdy przebywała w rodzinie zastępczej lub domu dziecka, a władza rodzicielska jej opiekuna była ograniczona.
Projekt wprowadza też regulacje, na podstawie których DPS będzie mógł ograniczyć możliwość samodzielnego opuszczania przez mieszkańca terenu placówki. Obecnie domy indywidualnie określają zasady w tym zakresie, a z kontroli prowadzonych przez rzecznika praw obywatelskich wynika, że często są one zbyt rygorystyczne i zbyt mocno ingerują w prawa mieszkańców do swobodnego poruszania się. W związku z tym resort rodziny proponuje, aby takie ograniczenie mogło nastąpić wyłącznie na mocy zaświadczenia lekarza psychiatry, wydanego na czas określony, nie dłuższy niż sześć miesięcy.
– Faktycznie, do tej pory kwestia samodzielnych wyjść poza DPS nie była określona, dlatego dobrze, że zostanie to doprecyzowane. Niemniej w praktyce stan zdrowia mieszkańca może się zmienić z dnia na dzień, a jakiekolwiek ograniczenia będzie można wprowadzić tylko po wystawieniu zaświadczenia od psychiatry – mówi Grzegorz Grygiel, dyrektor DPS w Pleszewie.
Ponadto nowelizacja ustawy zawiera wiele zmian dotyczących prywatnych placówek zapewniających całodobową opiekę niepełnosprawnym, przewlekle chorym oraz w podeszłym wieku. Ich celem jest przede wszystkim zapewnienie większego bezpieczeństwa ich mieszkańców oraz skuteczniejsza walka z tymi domami, które działają nielegalnie. Projekt zakłada m.in. zaostrzenie sankcji nakładanych na podmiot, który prowadzi więcej niż jedną placówkę bez zezwolenia wojewody. Gdy okaże się, że mimo nałożenia kary finansowej za prowadzenie jednego domu uruchomił następny, wyniesie ona 40 tys. zł, podczas gdy teraz w zależności od wielkości placówki jest to 10 lub 20 tys. zł. Zwiększą się również uprawnienia inspektorów, którzy przeprowadzają kontrole w prywatnych domach. Po zmianie przepisów będą oni mogli np. sporządzać kopie, odpisy i wyciągi z dokumentów lub też zabierać je za pokwitowaniem, jeśli są one niezbędne do ustalenia stanu faktycznego.
Wreszcie projekt określa, jakie kwalifikacje musi mieć personel wykonujący usługi opiekuńcze w prywatnych domach. Będą je mogły świadczyć osoby z kwalifikacjami w zawodzie m.in. pielęgniarki, opiekunki środowiskowej czy asystenta osoby niepełnosprawnej. Dodatkowo wskazany został minimalny wskaźnik zatrudnienia personelu opiekuńczego, który ma być powiązany z liczbą mieszkańców, ale jednocześnie w placówce trzeba będzie zatrudniać minimum sześć osób w przeliczeniu na pełne etaty.
Etap legislacyjny
Konsultacje projektu ustawy
