Prowadzę niewielką firmę. Ostatnio gmina wezwała mnie do uiszczenia opłat za śmieci za pół roku (kilka tysięcy złotych). Nie zgadzam się z tym. Czy mogę złożyć skargę na to upomnienie do sądu administracyjnego, skoro gmina grozi, że będzie egzekwować opłaty?
Upomnienie (wezwanie) nie odpowiada żadnej z form działania administracji publicznej, o których mowa w art. 3 par. 2 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: p.p.s.a.). W konsekwencji nie można wnieść skargi do sądu administracyjnego na takie pismo gminy (por. m.in. wyrok NSA z 14 grudnia 2010 r., sygn. akt II OSK 2392/10). Skargi będzie można ewentualnie składać w toku postępowania egzekucyjnego dotyczącego wspomnianej opłaty.
Sprawy, w jakich rozpoznawane są skargi na działalność administracji publicznej, wskazano w art. 3 p.p.s.a. Są to np. decyzje administracyjne, postanowienia, bezczynność organu i akty prawa miejscowego. Skarga do sądu przysługuje też na akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa (art. 3 par. 2 pkt 4). Oznacza to, że droga sądowa jest dopuszczalna w zasadzie wtedy, gdy organy administracyjne podejmują działania w formach władczych lub stanowiących.
Z opisu czytelnika wynika, że skarga dotyczy wezwania przez organ (tu wójta) do uregulowania przez przedsiębiorcę należności za odpady komunalne. Warto zauważyć, że stosownie do treści art. 6 par. 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (dalej: u.p.e.a.), w razie uchylania się zobowiązanego od wykonania obowiązku, wierzyciel powinien podjąć czynności zmierzające do zastosowania środków egzekucyjnych. Natomiast art. 15 par. 1 u.p.e.a. stanowi, że egzekucja administracyjna zostaje wszczęta, jeżeli wierzyciel po upływie terminu do wykonania przez zobowiązanego obowiązku, przesłał pisemne upomnienie zawierające wezwanie do jego wykonania z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Postępowanie egzekucyjne może być wszczęte dopiero po upływie siedmiu dni od doręczenia upomnienia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w postanowieniu z 9 stycznia 2017 r. (sygn. akt I SA/Gd 1709/16) ocenił, że: „Charakter prawny upomnienia, a tym bardziej wezwania (....), na które złożono skargę, sprowadza się jedynie do przypomnienia o obowiązku zapłaty wymienionych w nim należności, z jednoczesną informacją o zagrożeniu skierowania sprawy na drogę egzekucji administracyjnej”. Zaakcentował też, że: „Nie jest zatem rozstrzygnięciem władczym o sytuacji prawnej zobowiązanego, lecz jedynie przypomina o konieczności wykonania obowiązków, które już istnieją bezpośrednio z mocy prawa. Dopiero niewykonanie obowiązku prowadzi do wszczęcia postępowania egzekucyjnego, którego celem jest doprowadzenie do jego przymusowego wykonania, a konkretyzacja obowiązku następuje w tytule wykonawczym wszczynającym postępowanie egzekucyjne”. Podkreślił również, że ochrona praw uczestników ww. postępowania jest możliwa w drodze zaskarżenia na podstawie art. 3 par. 2 pkt 3 p.p.s.a. do sądu administracyjnego postanowień wydanych w postępowaniu egzekucyjnym.
Podstawa prawna
Art. 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm.).
Art. 6 par. 1, art. 15 par. 1 ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1201).