Takie rozstrzygnięcie zapadło w sprawie, której początkiem była skarga mieszkańca na regulamin miejscowego cmentarza, gdzie pochowani są jego pradziadkowie. Mężczyzna stwierdził, że regulaminu nie ogłoszono w Dzienniku Urzędowym województwa. Ponadto akt ten został wydany przez nieuprawniony organ, tj. prezesa przedsiębiorstwa komunalnego. Zdaniem skarżącego, jako akt prawa miejscowego, dokument ten powinien być uchwalony przez radę gminy i ogłoszony we właściwy sposób.

Regulamin cmentarza wydała spółka miejska

Burmistrz w odpowiedzi na skargę wskazał, że regulamin został wydany i opublikowany przez administratora cmentarza, którym jest spółka miejska (samorząd ma w niej 100 proc. udziałów) – Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej. Jej zadaniem jest m.in. realizacja usług na rzecz gminy, w tym gospodarowanie mieniem komunalnym, do którego zalicza się też cmentarz miejski. Ponadto regulamin cmentarza, zgodnie z umową pomiędzy PGKiM i miastem, był przekazany do urzędu miejskiego, gdzie został zaakceptowany, a następnie opublikowany poprzez wywieszenie na tablicy ogłoszeń cmentarza.

Już rozpoznający sprawę w I instancji Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie stwierdził nieważność zaskarżonego regulaminu. Skargę kasacyjną od tego wyroku złożył burmistrz miasta, ale Naczelny Sąd Administracyjny ją w całości oddalił.

Regulamin cmentarza jest aktem prawa miejscowego

NSA wskazał w uzasadnieniu, że podstawą do wydawania tego typu regulaminów jest art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym. Upoważnia on gminę do stanowienia aktów prawa miejscowego regulujących zasady i tryb korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, do których należy zaliczyć także cmentarze komunalne.

- Skoro regulamin cmentarza komunalnego jest aktem prawa miejscowego, to organem właściwym do stanowienia takiego aktu jest organ stanowiący danej gminy. Nie ma więc możliwości, aby na podstawie umowy rada gminy lub miasta albo wójt czy burmistrz przenieśli wyłączne kompetencje do stanowienia aktów prawa miejscowego na rzecz podmiotów innych niż samorządowe. Umowa w tym zakresie jest prawnie bezskuteczna. Oznacza to, że regulamin został wydany przez organ nieuprawniony, a zatem musiał on zostać wyeliminowany z obrotu ex tunc, czyli należało stwierdzić jego nieważność już od daty wydania tego aktu – podkreślił sędzia Kazimierz Bandarzewski.