Dodatki do pensji i trzynastka - czyli 5 powodów, dla których warto zostać urzędnikiem

1 Trzynastka dla urzędnika

Urzędnicy należą do tej uprzywilejowanej grupy zawodowej, która może liczyć na trzynastą pensję. Prawo do dodatkowego rocznego wynagrodzenia przysługuje pracownikom sfery budżetowej ustawowo, a mogą na nią liczyć między innymi pracownicy urzędów państwowych i urzędów gmin i miast, a także zatrudnieni w biurach poselskich i senatorskich.

Warunkiem otrzymania dodatkowych pieniędzy jest jednak zatrudnienie na podstawie stosunku pracy, tj. na umowę o pracę, mianowania, powołania, wyboru lub spółdzielczej umowy o pracę.Trzynastki nie dostaną więc osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych (zlecenia czy o dzieło). Dodatkowe wynagrodzenie otrzymują również pracownicy służby cywilnej.

Aby otrzymać trzynastkę, pracownik budżetówki musi także przepracować u tego samego pracodawcy cały rok kalendarzowy. Jeśli dana osoba pracuje krócej, ale co najmniej 6 miesięcy, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego, ale w wysokości proporcjonalnej do przepracowanego okresu.

Pracodawca ma obowiązek wypłacić trzynastkę nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie - czyli w praktyce pracownik dodatkowe pieniądze powinien mieć na koncie do 31 marca.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego przeciętna pensja urzędnika wyniosła 4 348 zł brutto.

Nadgodziny urzędnikom osłodzi trzynastka>>

2 Godziny pracy urzędnika

Czas pracy urzędników jest stały i regulowany ustawowo - nie może on przekraczać 8 godzin na dobę i średnio 40 godzin tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym nie dłuższym niż 8 tygodni.

W szczególnych przypadkach dopuszczalne przedłużenie czasu pracy do 12 godzin na dobę, ale nie może on przekraczać średnio 40 godzin na tydzień, w przyjętym okresie rozliczeniowym nie dłuższym niż 12 tygodni.

Ponadto, jeśli wymagają tego potrzeby urzędu, urzędnik państwowy może być zatrudniony poza normalnymi godzinami pracy, a w wyjątkowych wypadkach także w nocy oraz w niedziele i święta.

Poza sytuacjami wyjątkowymi większość urzędników pracuje jednak maksymalnie osiem godzin dziennie.

3 Wcześniejsza emerytura dla urzędnika

Urzędnicy państwowi należą do uprzywilejowanej grupy pracowników, który mogą liczyć na wcześniejsze przejście na emeryturę.

Prawo przysługuje to jednak tylko pracownikom urodzonym przed 1 stycznia 1949 roku. W praktyce mogą z niej więc skorzystać tylko mężczyźni, ponieważ urodzone przed tym okresem kobiety już dawno przekroczyły wiek uprawniający (55 lat) do wcześniejszej emerytury i nabyły prawo do emerytury właściwej.

Tak więc mężczyźni, którzy urodzili się przed 1 stycznia 1949 roku (skończyli oni już 60 lat) mogą jeszcze starać się o wcześniejszą emeryturę. Muszą oni ponadto udowodnić 35 lat zarówno okresów składkowych, jak i nieskładkowych, ale w przypadku orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy wystarczy 25 lat stażu ubezpieczeniowego.

Mężczyźni ubiegający się o świadczenie powinni wykazać, że przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę były pracownikami oraz w okresie ostatnich 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym pozostawali w stosunku pracy przez co najmniej przez sześć miesięcy.

Jednak w przypadku urzędników występują różnice pomiędzy urzędnikami państwowymi i pracownikami służby cywilnej, którzy mogą przejść na wcześniejszą emeryturę tylko wtedy, gdy ich stosunek pracy został rozwiązany z powodu likwidacji urzędu.

Natomiast pracownicy urzędów państwowych mogą skorzystać z wcześniejszego świadczenia, jeśli:
- ich stosunek pracy został rozwiązany z powodu likwidacji urzędu albo jego reorganizacji uniemożliwiającej dalsze zatrudnienie;
- doszło do niezawinionej utraty uprawnień wymaganych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku, a urząd nie dysponuje innym stanowiskiem odpowiadającym kwalifikacjom posiadanym przez urzędnika.
- doszło do trwałej utraty zdolności fizycznej lub psychicznej do pracy na zajmowanym stanowisku, stwierdzonej orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS, jeśli nie ma możliwości zatrudnienia urzędnika na innym stanowisku, odpowiednim do jego stanu zdrowia i kwalifikacji, z wyłączeniem przypadku, gdy odmówił on zatrudnienia na innym zaproponowanym stanowisku.
Dwa ostatnie przypadki dotyczą pracowników zatrudnionych na podstawie mianowania.

Zobacz, czym różni się emerytura wcześniejsza od pomostowej>>

4 Odprawa emerytalna dla urzędnika

Ponadto każdemu pracownikowi, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę - także wcześniejszą - przysługuje jedorazowa odprawa w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.

Jednak urzędnicy mogą liczyć na wyższe świadczenie. Urzędnik państwowy przechodzący na emeryturę otrzyma odprawę w wysokości odpowiednio:
- po 10 latach pracy w urzędach - dwumiesięcznego wynagrodzenia;
- po 15 latach pracy w urzędach - trzymiesięcznego wynagrodzenia;
- po 20 latach pracy w urzędach - w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia.

Natomiast członkowi korpusu służby cywilnej przysługuje odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia, a jeżeli członek korpusu służby cywilnej przepracował co najmniej 20 lat w służbie cywilnej w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia.

Zobacz, komu przysługuje i ile wynosi odprawa emerytalna>>