Miejsce wykonywania obowiązków stanowi jedno z podstawowych postanowień umowy o pracę. Mimo iż kodeks pracy posługuje się miejscem pracy w liczbie pojedynczej – nie można wykluczyć sytuacji, w której strony ustalą, że podwładny będzie świadczył pracę w kliku miejscach.
Miejsce pracy jest jednym z istotnych składników umowy o pracę, co wynika z art. 29 par. 1 pkt 2 kodeksu pracy. Warto zauważyć, że przepisy nie zawierają zarówno definicji miejsca pracy, jak również nic nie wspominają na temat sposobu jego określenia. W tej sytuacji warto posłużyć się definicją czasu pracy. Zgodnie z nią jest to czas, w którym podwładny pozostaje do dyspozycji zatrudniającego go przedsiębiorcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania obowiązków. Można zatem przyjąć, że miejscem pracy może być zarówno zakład (siedziba lub inna jednostka organizacyjna pracodawcy – np. filia, oddział), jak i inne wskazane miejsce.
Warto zwrócić uwagę, że w praktyce pojęcie „miejsce pracy” bywa mylone lub stosowane zamiennie z określeniem „siedziba zakładu pracy”. W żadnym razie nie powinno się tych pojęć używać zamiennie. Należy bowiem pamiętać, że miejsce pracy to punkt lub pewien wyznaczony w umowie obszar, na terenie którego zatrudniony będzie wykonywał obowiązki. Z kolei siedziba pracodawcy jest również punktem w znaczeniu geograficznym (obszarem), ale rozumianym jako nieruchomość, w której obrębie znajduje się jednostka organizacyjna pracodawcy mająca status jego siedziby.
Określone w umowie o pracę miejsce wykonywania obowiązków może być stałe lub zmienne. Nie ma też przeszkód prawnych, aby wskazać kilka konkretnych punktów, w jakich będzie świadczona praca – jeżeli taki sposób określenia miejsca pracy jest uzasadniony rodzajem pracy, jaka ma być wykonywana. Wykonywanie pracy w więcej niż jednym miejscu może być podyktowane również rodzajem prowadzonej działalności. Przykładowo trudno byłoby określić jedno konkretne miejsce pracy budowlańcowi, który świadczy pracę w ramach kilku inwestycji realizowanych przez przedsiębiorcę. W takiej sytuacji za dopuszczalne uznaje się wskazanie w umowie, że miejscem pracy jest to, w którym pracodawca prowadzi budowy lub innego rodzaju stałe prace, ewentualnie ze wskazaniem, na jakim obszarze. W takim przypadku każdorazowo za stałe miejsce pracy można uznać to miejsce – spośród określonych w umowie o pracę – w którym zatrudniony przez dłuższy czas systematycznie świadczy pracę.
Wskazanie w umowie o pracę tzw. szerokiego miejsca pracy lub kliku miejsc ma duży wpływ na jej organizację. Zatrudniony powinien z wyprzedzeniem wiedzieć, gdzie konkretnie w danym czasie ma wykonywać obowiązki. Nie ma przy tym przeszkód, aby pozostawić mu dużą swobodę w zakresie samodzielnego kształtowania czasu pracy w poszczególnych dniach. Należy jednak mieć na względzie, że niezależnie od liczby miejsc pracy, osoba objęta jest jednym systemem czasu pracy – co wynika z faktu zatrudnienia na jednym etacie.
Warto pamiętać, że miejsce pracy wskazane w umowie nie może być określone w sposób nazbyt ogólny. W szczególności nie jest możliwe wskazanie w umowie o pracę miejsca pracy w sposób przestrzennie nieograniczony. Za niewłaściwe należy zatem uznać określenie w umowie miejsca pracy jako np. „teren działania firmy” czy „teren kraju”.
