Pracodawca, zatrudniając studenta, nie zawsze jest zwolniony z odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne do ZUS.

W powszechnej opinii zatrudnienie osoby będącej studentem jest korzystne zarówno dla pracodawcy, jak i dla studenta.

Kim jest student

Do celów ubezpieczeń społecznych przyjmuje się przy tym, że studentami są osoby kształcące się na jednolitych studiach magisterskich lub na studiach dwustopniowych, czyli uczęszczający na studia pierwszego stopnia, kończące się uzyskaniem tytułu licencjata albo inżyniera i drugiego stopnia, po których zostaje się magistrem. Za studentów nie są więc uważani w tym wypadku uczestnicy studiów doktoranckich ani podyplomowych.

Status ten przysługuje danej osobie od dnia immatrykulacji, czyli przyjęcia w poczet studentów i złożenia ślubowania do daty ukończenia studiów, czyli do daty: złożenia przez studenta egzaminu dyplomowego, złożenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu – w przypadku kierunków lekarskiego, lekarsko-dentystycznego i weterynarii, zaliczenia przez studenta ostatniej, przewidzianej w planie studiów praktyki - w przypadku kierunku farmacja, bądź do daty skreślenia z listy studentów.

Co ważne, osoba pomiędzy ukończeniem studiów pierwszego stopnia a podjęciem tych drugiego stopnia zachowuje ubezpieczeniowe uprawnienia studenta do chwili podjęcia nowego cyklu kształcenia. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku ukończenia studiów II stopnia i podjęcie kolejnego kierunku - wtedy pojawia się obowiązek składkowy.

Kiedy nie trzeba płacić składek

Bowiem to właśnie brak obowiązku opłacania części składek za studentów sprawia, że pracodawcy chętnie ich zatrudniają. Jest to także wyjście korzystne dla samych żaków, którzy otrzymują w ten sposób wyższe wynagrodzenie.

Dopóki więc student nie ukończy 26. roku życia, nie podlega ubezpieczeniom społecznym, jeżeli pracuje na podstawie mowy zlecenia, umowy agencyjnej lub umowy o świadczenie usług (ani obowiązkowo, ani dobrowolnie). Podobnie jest w przypadku umowy o dzieło, która nie stanowi w ogóle tytułu do jakichkolwiek ubezpieczeń.

Na umowie o pracę są składki

W pewnych sytuacjach pracujący studenci są jednak objęci obowiązkiem składkowym. Jeżeli bowiem pracują na podstawie umowy o pracę podlegają zawsze ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, chorobowemu oraz wypadkowemu, a także ubezpieczeniu zdrowotnemu. Nie liczy się przy tym rodzaj umowy o pracę ani wiek studenta.

Student podlega ubezpieczeniom społecznym od pierwszego dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania zatrudnienia. Wysokość składek jest takiej samej wysokości, jak składki na ubezpieczenie pozostałych pracowników.

Zobacz dokładnie, kiedy studenci nie są zwolnieni ze składek ZUS>>

Ubezpieczenie społeczne i zdrowotne będzie musiał opłacić także pracodawca, który oprócz umowy o pracę, zawarł z tym samym pracownikiem umowę zlecenia. W tym wypadku umowa zlecenia, w zakresie ubezpieczeń, jest traktowana jak umowa o pracę.

Także student prowadzący działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, ale tylko z tytułu prowadzonej działalności. Jeżeli więc zawarł jednocześnie umowę zlecenie, nie musi opłacać dodatkowo składek.

Zobacz konkretne przykłady, kiedy składki trzeba płacić>>

Wszyscy studenci po ukończeniu 26 lat tracą przywileje i podlegają ubezpieczeniom na zasadach ogólnych - jak wszyscy zleceniobiorcy - i muszą mieć opłacane wszystkie obowiązkowe składki.

Podstawa prawna

Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.)

Ustawa z 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. z 2012 r. poz. 572 z późn. zm.)