W przypadku upadłości pracodawcy, pracownik ma możliwość odzyskania ekwiwalentu za zaległy urlop od Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Kwestie niezaspokojonych roszczeń wynikających ze stosunku pracy, w sytuacji upadłości pracodawcy, reguluje Ustawa z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2014 r., poz.272).
Jakie świadczenia musi wypłacić fundusz?
W razie niewypłacalności pracodawcy, zaspokojeniu ze środków funduszu podlegają:
1) wynagrodzenia za pracę;
2) przysługujące pracownikowi na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy:
a) wynagrodzenia za czas niezawinionego przez pracownika przestoju, za czas niewykonywania pracy (zwolnienia od pracy) i za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
b) wynagrodzenia za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby, o którym mowa w art. 92 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy,
c) wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego,
d) odprawy pieniężne przysługujące na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
e) ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy, o którym mowa w art. 171 § 1 Kodeksu pracy, należny za rok kalendarzowy, w którym ustał stosunek pracy,
f) odszkodowanie, o którym mowa w art. 361§ 1 Kodeksu pracy,
g) dodatek wyrównawczy, o którym mowa w art. 230 i 231 Kodeksu pracy;
3) składki na ubezpieczenia społeczne należne od pracodawców na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych.
Roszczenie z tytułu ekwiwalentu pieniężnego za zaległy urlop podlega zaspokojeniu, jeżeli ustanie stosunku pracy nastąpiło w okresie nie dłuższym niż 9 miesięcy poprzedzających datę wystąpienia niewypłacalności pracodawcy.
Jak odzyskać ekwiwalent?
W okresie jednego miesiąca od daty niewypłacalności pracodawcy, on sam bądź syndyk, likwidator lub inna osoba sprawująca zarząd nad majątkiem pracodawcy, sporządza i składa marszałkowi województwa zbiorczy wykaz niezaspokojonych roszczeń, określając osoby uprawnione oraz tytuły i wysokość roszczeń wnioskowanych do zaspokojenia ze środków Funduszu. Zbiorczy wykaz obejmuje roszczenia z okresów poprzedzających datę niewypłacalności pracodawcy.
Wypłata świadczeń może nastąpić także na podstawie wniosku pracownika, byłego pracownika lub uprawnionych do renty rodzinnej członków rodziny zmarłego pracownika lub zmarłego byłego pracownika.
Gdzie składać dokumenty?
Wniosek należy złożyć marszałkowi województwa nie wcześniej niż po upływie dwóch tygodni od terminów przewidzianych na złożenie wykazu lub wykazu uzupełniającego.
W świetle powyższych postanowień Ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy wynika, że pracownik może zgłosić roszczenie do Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych o ekwiwalent za zaległy urlop wypoczynkowy należny za rok kalendarzowy, w którym ustał stosunek pracy.
Jeżeli chodzi o roszczenia o ekwiwalent za zaległy urlop w latach innych, niż rok, w którym ustał stosunek pracy, zainteresowany powinien zgłosić swoją wierzytelność do sędziego-komisarza, który nadzoruje postępowanie upadłościowe (jeżeli zobowiązania te nie zostały umieszczone na liście wierzytelności z urzędu). Zgodnie bowiem, z art. 237 Prawa upadłościowego i naprawczego, wierzytelności ze stosunku pracy umieszcza się na liście wierzytelności z urzędu.
Zgodnie z Ustawą, niewypłacalność pracodawcy zachodzi, gdy sąd upadłościowy, na podstawie przepisów Prawa upadłościowego i naprawczego, wyda postanowienie o:
- ogłoszeniu upadłości pracodawcy obejmującej likwidację majątku dłużnika,
- ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu,
- zmianie postanowienia o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu na postanowienie o ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika,
- oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości pracodawcy, jeżeli jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania,
- oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości w razie stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.