Od 1 stycznia 2012 r. informacje zawarte w imiennych raportach miesięcznych przesyłanych do ZUS płatnik składek przekazuje ubezpieczonemu jednorazowo w podziale na poszczególne miesiące.
Płatnik ma przekazywać zestawienie opłaconych za zatrudnionego składek raz w roku. Ubezpieczony może jednak wnioskować o częstsze wydawanie mu takiego dokumentu.
Do 31 grudnia 2011 r. płatnik składek (czyli np. pracodawca) był zobowiązany przekazać ZUS oraz ubezpieczonemu, po upływie każdego miesiąca kalendarzowego, dane zawarte w imiennych raportach miesięcznych dotyczące m.in. pobranych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Polegało to na wydawaniu np. druków ZUS RMUA lub tzw. pasków wynagrodzeń.
Od 1 stycznia 2012 r. informacje zawarte w imiennych raportach miesięcznych przesyłanych do ZUS płatnik składek przekazuje ubezpieczonemu jednorazowo w podziale na poszczególne miesiące.Od 1 stycznia 2012 r. informacje zawarte w imiennych raportach miesięcznych przesyłanych do ZUS płatnik składek przekazuje ubezpieczonemu jednorazowo w podziale na poszczególne miesiące. Będzie tego dokonywał w terminie do 28 lutego roku następnego (za rok ubiegły), na piśmie lub za zgodą ubezpieczonego – w formie dokumentu elektronicznego – w celu weryfikacji danych. Pierwszą taką zbiorczą informację płatnik przekaże ubezpieczonemu do 28 lutego 2013 r. za rok 2012.

Zestawienie miesięczne

Jednak obecnie informacje zawarte w imiennych raportach miesięcznych, czyli m.in. dane o podstawie wymiaru i kwocie składki na ubezpieczenie zdrowotne w danym miesiącu, płatnik składek jest zobowiązany wydawać ubezpieczonemu na jego żądanie – nie częściej niż raz na miesiąc – za miesiąc poprzedni. Dlatego na wyraźny wniosek pracownika, zgłoszony np. w kwietniu, pracodawca jest zobowiązany wydać mu dokument, w którym zawarte są informacje znajdujące się w imiennym raporcie miesięcznym za miesiąc marzec. Takim dokumentem może być druk ZUS RMUA, zawierający m.in. informację o kwocie składki na ubezpieczenie zdrowotne należnej od pracownika za marzec i podstawie wymiaru składki na to ubezpieczenie oraz dane o oddziale wojewódzkim NFZ (jego symbolu), do którego został zgłoszony ubezpieczony.
A zatem, po 31 grudnia 2011 r. pracodawca musi na żądanie pracownika wydać mu imienny raport miesięczny ZUS RMUA (lub inny dokument zawierający analogiczne informacje). Potrzeba posiadania takiego dokumentu może być natomiast podyktowana koniecznością dysponowania dowodem pozwalającym udokumentować pracownikowi (np. w szpitalu czy przychodni) posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego. Do czasu wydania ubezpieczonemu karty ubezpieczenia zdrowotnego dowodem tego ubezpieczenia jest bowiem każdy dokument, który potwierdza uprawnienia do świadczeń opieki zdrowotnej.

Inne dokumenty

Poza wskazanym wcześniej drukiem ZUS RMUA, dla pracowników dokumentem potwierdzającym ubezpieczenie zdrowotne może być legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca aktualne, tj. nie starsze niż 30-dniowe, poświadczenie uprawnień do świadczeń leczniczych dokonane przez pracodawcę.
Od 1 stycznia 2010 r. ZUS zaprzestał wprawdzie wydawania legitymacji ubezpieczeniowych, to jednak nadal pracodawcy mogą skutecznie dokonywać wyżej wymienionych poświadczeń w dotychczasowych legitymacjach wydanych swoim podwładnym. Firmy mogą także przekazywać swoim pracownikom nowe legitymacje ubezpieczeniowe (i dokonywać w nich odpowiednich poświadczeń), jeżeli w swoich zapasach posiadają blankiety legitymacji ubezpieczeniowych wydanych im przez ZUS jeszcze przed 1 stycznia 2010 r.
Ponadto posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego każdy pracownik może potwierdzić przedstawiając zaświadczenie wystawione przez jego pracodawcę wykazujące fakt posiadania przez niego ubezpieczenia zdrowotnego (w chwili przedstawiania tego dokumentu u świadczeniodawcy). Można się nim jednak posługiwać tylko przez 30 dni od jego sporządzenia.
Podstawa prawna
Art. 11 pkt 2 i 24 ustawy z 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. nr 232, poz. 1378).
Art. 41 ustawy z 13 października 1998 r.o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 z późn. zm.).
Art. 240 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 z późn. zm.).

Andrzej Sidorko, radca prawny