Przepisy, które utrudniają funkcjonariuszom Służby Więziennej odzyskanie pracy, nawet pomimo prawomocnego umorzenia wobec nich postępowania karnego, godzą w prawa gwarantowane przez Europejską Konwencję Praw Człowieka – uważa Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
HFPC wystąpiła do marszałka Senatu z petycją w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej w ich sprawie.
Postuluje w niej zmiany, które umożliwiłyby funkcjonariuszom wszczynanie postępowań w sprawie ponownego nawiązania stosunku służbowego w sytuacji, kiedy wygasł on z mocy prawa na podstawie art. 97 ust. 1 pkt 6 ustawy o Służbie Więziennej (Dz.U. z 2019 r. poz. 1427) – czyli w przypadku nieobecności funkcjonariusza w służbie przez okres powyżej trzech miesięcy z powodu tymczasowego aresztowania, w przypadku, gdy postępowanie karne wobec niego zostało prawomocnie umorzone.
W art. 221 ust. 1 ustawy określono katalog podstaw do ponownego nawiązania stosunku służbowego. Jest to możliwe w przypadku uchylenia: ostatecznego orzeczenia komisji lekarskiej o całkowitej niezdolności do służby; prawomocnego wyroku skazującego i wydania w nowym postępowaniu prawomocnego wyroku uniewinniającego; prawomocnego orzeczenia o warunkowym umorzeniu postępowania karnego o przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe i wydanie w nowym postępowaniu prawomocnego orzeczenia o umorzeniu tych postępowań; prawomocnego orzeczenia o wymierzeniu kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby, a także uchylenie lub stwierdzenie nieważności podstaw prawnych ostatecznej decyzji o zwolnieniu ze służby.
Nie ma w tym katalogu jednak umorzenia postępowania przez prokuratora na podstawie okoliczności wskazanych w art. 17 k.p.k. W takim przypadku funkcjonariusz może co najwyżej ubiegać się o ponowne przyjęcie do służby.
HFPC postuluje zatem uzupełnienie art. 221 ustawy o SW o tego typu sytuacje.
W ocenie fundacji w demokratycznym państwie prawa niedopuszczalne jest stosowanie sankcji wobec funkcjonariuszy, którzy nienagannie wywiązali się z nałożonych na nich obowiązków. Tym bardziej niedopuszczalne jest zamknięcie im drogi umożliwiającej odwrócenie tych sankcji, gdy ich niewinność została już prawomocnie potwierdzona. HFPC zwraca też uwagę, że w obecnym stanie prawnym strażnicy więzienni traktowani są gorzej niż osoby z pozostałych służb mundurowych.
Dlatego, w ocenie fundacji, zasadne jest podjęcie prac legislacyjnych w tym zakresie.