Od połowy czerwca powiatowe urzędy pracy (PUP) będą mogły bardziej elastycznie aktywizować osoby szukające zatrudnienia. Umożliwi to likwidacja profilowania. Rezygnacje z wykonywania tej czynności zakłada projekt nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1265 ze zm.), który wczoraj przyjął rząd.
Profilowanie bezrobotnych zostało wprowadzone do przepisów w maju 2014 r. i polega na tym, że są oni dzieleni na trzy grupy. Pierwszym profilem pomocy są obejmowani bezrobotni aktywni i samodzielni, którzy w zasadzie potrzebują jedynie pośrednictwa pracy, czyli propozycji zatrudnienia. Do drugiego profilu trafiają osoby wymagające intensywnego wsparcia, które mogą korzystać ze wszystkich form aktywizacji zawodowej przewidzianych w ustawie. Trzeci profil pomocy jest przeznaczony dla bezrobotnych najbardziej oddalonych od rynku pracy, zagrożonych wykluczeniem społecznym, przy czym wobec nich pośredniak mógł stosować ograniczoną pulę instrumentów, np. programy specjalne czy skierowanie do zatrudnienia wspieranego u pracodawcy.
Profile ograniczały stosowanie różnych form pomocy szukającym zatrudnienia
W opinii PUP procedura profilowania okazała się mało przydatna i nie przyczyniała się do skuteczniejszej aktywizacji bezrobotnych. Było wręcz przeciwnie, bo choć w rejestrach dominują osoby z trzecim profilem pomocy, to pośredniaki ze względu na sztywne przyporządkowanie instrumentów aktywizacji nie mogły wykorzystać wobec nich tych podstawowych, takich jak staż czy szkolenie.
Zastrzeżenia do profilowania miały też NIK, RPO i generalny inspektor ochrony danych osobowych. 6 czerwca 2018 r. Trybunał Konstytucyjny wydał orzeczenie (sygn. akt. SK 53/16), w którym uznał, że zasady profilowania, z uwagi na to, że dotyczą przetwarzania danych osobowych, powinny być uregulowane w ustawie, a nie rozporządzeniu. TK dał rządowi rok na dostosowanie przepisów do wyroku (mija on 15 czerwca br.).
To wszystko spowodowało, że Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zdecydowało się w ogóle zrezygnować z profilowania i dlatego nowelizacja przewiduje wykreślenie z ustawy przepisów związanych z tą czynnością.
W efekcie PUP od 14 czerwca, kiedy ustawa wejdzie w życie, będzie mógł zaproponować bezrobotnemu wszystkie formy aktywizacji. Będzie też mógł zmodyfikować realizowane obecnie indywidualne plany działania. Są one tworzone po tym, gdy bezrobotny zostaje przyporządkowany do jednego z profili pomocy. Dzięki temu będą lepiej dostosowane do potrzeb poszukującego pracy i uwzględnią te instrumenty wsparcia, które były zablokowane po przydzieleniu do określonego profilu.
Etap legislacyjny
Ustawa przyjęta przez rząd