Nie ma problemu, aby osoba zatrudniona na etat pracowała u innego pracodawcy, o ile nie podpisała z firmą umowy o zakazie pracy w konkurencyjnym przedsiębiorstwie. Lewandowicz-Machnikowska: Jeżeli pracodawca nie wypłaca odszkodowania, to pracownik jest wolny do zakazu konkurencji [WYWIAD]>> Może być to zarówno umowa o pracę (regulowana przepisami Kodeksu pracy), jak i umowa o dzieło czy zlecenie (podlegają Kodeksowi cywilnemu).
Zlecenie/dzieło u innego pracodawcy. Jeżeli pracownik zawiera umowę-zlecenie - zarówno w własnym pracodawcą, jak i innym podmiotem - następuje zbieg ubezpieczeń. Pracownik na etacie, który zawrze umowę-zlecenie z inną firmą, powinien być zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jedynie ze stosunku pracy. Z umowy zlecenia opłacanie składek jest:
- obowiązkowe (składki emerytalne, rentowe i wypadkowe) - jeżeli oskładkowany przychód z umowy o pracę stanowi w miesiącu co najmniej minimalne wynagrodzenie,
- dobrowolne (emerytalne i rentowe, a z nimi obowiązkowe jest ubezpieczenie wypadkowe) - jeżeli pracownik na etacie zarabia co miesiąc kwotę niższą niż minimalne wynagrodzenie.
Zlecenie/dzieło u własnego pracodawcy. Natomiast przypadku umowy zlecenia zawartej z pracodawcą, z którym pracownika łączy jednocześnie umowa o pracę, zatrudniony podlega wszystkim ubezpieczeniom społecznym (czyli emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu) oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu - na takich samych zasadach, jak przy stosunku pracy. Podobnie jest w przypadku, gdy pracownik zawrze umowę-zlecenie z inną firmą, ale nadal świadczy pracę na rzecz własnego pracodawcy. Umowa zlecenia jest wtedy traktowana jak umowa o pracę.
W przypadku umowy o dzieło, obowiązek ubezpieczenia powstaje tylko w tych w dwóch przypadkach: umowy zawartej z własnym pracodawcą lub wykonywanej na rzecz własnego pracodawcy. Odprowadzane są wtedy składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz zdrowotne. Żadna inna sytuacja nie powoduje powstania obowiązku ubezpieczeń od umowy o dzieło.
Zlecenie/dzieło na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym. Pracownik może również dorabiać przebywając na urlopie bezpłatnym lub urlopie wychowawczym - jest wtedy traktowany jako zleceniobiorca, ponieważ w okresie tych urlopów pracownik nie wykonuje pracy i nie otrzymuje wynagrodzenia, nie są za niego także odprowadzane składki do ZUS. Oznacza to, że jeśli w czasie urlopu bezpłatnego czy wychowawczego pracownik podejmie zatrudnienie na podstawie umowy zlecenia, będzie to dla niego jedyny tytuł do ubezpieczeń. Tym samym to z tytułu umowy zlecenia pracownik powinien podlegać obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu. Dobrowolnie, na swój wniosek, taka osoba może zostać również objęta ubezpieczeniem chorobowym. Zleceniobiorca podlega również obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Pracownik przebywający na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym nie podlega natomiast ubezpieczeniom z tytułu wykonywania umowy o dzieło, ponieważ nie jest ona traktowana jako wykonywana u własnego pracodawcy lub na jego rzecz.