Będą one mogły wnosić pozwy przeciw przedsiębiorcom stosującym praktyki naruszające interesy konsumentów. W postępowaniu sądowym będą one mogły nie tylko żądać zaniechania nieuczciwych praktyk, lecz także wysuwać roszczenia w imieniu konsumentów, którzy zgodzą się dołączyć do grupy. W grę wchodzą roszczenia pieniężne, unieważnienie umowy, wymiana bądź naprawa rzeczy albo obniżenie ceny. Konsumenci będą tylko musieli złożyć oświadczenie o przystąpieniu do grupy, a przed sądem będzie występowała już sama organizacja, która zostanie zwolniona z uiszczania kosztów sądowych. Przed wniesieniem pozwu o zaniechanie określonych praktyk organizacja będzie jeszcze musiała wezwać przedsiębiorcę do dobrowolnego zaprzestania kwestionowanej działalności i dać mu na to 14 dni.
Z ustawy nie skorzystają jednak wszystkie organizacje, bo projekt przewiduje utworzenie rejestru podmiotów upoważnionych do wytaczania powództw w imieniu konsumentów. O wpis do wykazu będą mogły ubiegać się osoby prawne, których celem statutowym jest zapewnienie ochrony interesów konsumentów, prowadzące działalność niezarobkową na rzecz konsumentów od co najmniej roku. Organizacje zainteresowane uczestnictwem w postępowaniach grupowych mają być niezależne i nie podlegać wpływom tych, którzy mogliby zyskać na wytoczeniu powództwa, np. rynkowych konkurentów pozwanej firmy. Dla zapewnienia niezależności mają zostać stworzone procedury zapobiegania takim wpływom.
Projekt pojawił się, bo Polska jest zobowiązana do implementacji unijnej dyrektywy 2020/1828. Zgodnie z nią państwa członkowskie powinny przyjąć odpowiednie przepisy do końca tego tygodnia, a stosować je od 25 czerwca przyszłego roku. ©℗