Ustawa z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym normuje sądowe postępowanie cywilne w sprawach, w których są dochodzone roszczenia jednego rodzaju, co najmniej 10 osób, oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej.
Postępowanie grupowe w sprawach o roszczenia pieniężne jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy wysokość roszczenia każdego członka grupy została ujednolicona przy uwzględnieniu wspólnych okoliczności sprawy. Ujednolicenie wysokości roszczeń może nastąpić w podgrupach, liczących co najmniej 2 osoby.
Zgodnie z ww. ustawą opłata stosunkowa w sprawach o prawa majątkowe dochodzone w postępowaniu grupowym wynosi 2 proc. wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100 000 złotych.
- W postępowaniu grupowym nie stosuje się instytucji zwolnienia od kosztów sądowych, z której można skorzystać w „normalnym” postępowaniu, ale z takiej instytucji sąd może, a nie musi skorzystać. Poza tym opłata stosunkowa w typowych sprawach, nie dochodzonych pozwem grupowym wynosi aż 5% wartości sporu, więc różnica jest oczywista- zauważa Maciej Broniecki z kancelarii Dauerman.
Zgodnie z ustawą umowa regulująca wynagrodzenie pełnomocnika może określać wynagrodzenie w stosunku do kwoty zasądzonej na rzecz powoda, nie więcej niż 20 proc. tej kwoty. Grupa osób składająca pozew zbiorowy może być niemała a to oznaczałoby, że każdy z nich musiałby uczestniczyć w postępowaniu. Jednak mogą oni wybrać reprezentanta, który będzie uczestniczył w procesie i co ważne, nie musi to być członek tej grupy. Często takimi przedstawicielami są powiatowi rzecznicy konsumentów.
Trzeba jednak pamiętać o kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu, w przypadku gdybyśmy przegrali. - Kaucja w gotówce nie może przekroczyć 20 proc. wartości przedmiotu sporu. Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony – dodaje Broniecki.
W zależności od przedmiotu sporu te stawki to od 60 zł do 7200 złotych. Oczywiście kaucja na zabezpieczenie kosztów procesu może być wyższa niż te kwoty i sięgnąć, aż 20 proc. wartości przedmiotu sporu. Należy jednak pamiętać, że im więcej osób przystąpi do pozwu zbiorowego, tym jego koszty będą niższe.
