Prowizja jest jednym z podstawowych elementów wpływających na całkowity koszt kredytu. Często nie zwracamy na nią szczególnej uwagi, skupiając się na oprocentowaniu nominalnym pożyczki. To może być kosztowny błąd. Sprawdzamy, czym jest prowizja za udzielenie kredytu i w jaki sposób jest naliczana.
Na rynku regularnie pojawiają się oferty kredytów gotówkowych zachęcające zerowym oprocentowaniem. Brak konieczność zapłaty odsetek od pożyczonego od banku kapitału jest kuszący, ale nie musi oznaczać, że zobowiązanie tego typu zaciągniemy za darmo. W takiej sytuacji potencjalne przychody banku mogą być generowane przez wysoką, często dwucyfrową, prowizję. Element ten trzeba brać pod lupę zawsze - nie tylko w przypadku ofert promocyjnych. Prowizja może być odczuwalnym źródłem kosztów, szczególnie w przypadku kredytów zaciąganych na wysokie kwoty.
Czym jest prowizja kredytowa?
Prowizja często rozumiana jest jako wynagrodzenie banku pobierane w zamian za analizę złożonego wniosku i uruchomienie kredytu. Najczęściej wyrażana jest jako procent od sumy potencjalnego zobowiązania, choć niektóre banki określają także minimalną kwotę prowizji. Przykładowo w zamian za udzielenie kredytu pobierana jest 10% prowizja z zastrzeżeniem, że nie może być ona niższa niż 500 zł. Oznacza to, że zaciągając kredyt na 3.000 zł, zapłacimy 500 zł prowizji, mimo tego, że 10% od tej kwoty to 300 zł.
Wysokość prowizji może być również uzależniona od kwoty zaciągniętego zobowiązania, np. im wyższy kredyt, tym niższa prowizja. Bank może być również skory do obniżenia prowizji, kiedy zdecydujemy się na równoległe skorzystanie z innych produktów, przedstawimy dodatkowe zabezpieczenie lub wniesiemy wyższy wkład własny przy kredycie hipotecznym.
Prowizja może być pobierana na samym początku, przed udzieleniem finansowania. Może być także naliczana cyklicznie w przypadku produktów bankowych o charakterze odnawialnym, jak debet na koncie czy karta kredytowa. Dodatkowa opłata może być także pobrana z naszego rachunku za inne zdarzenia pojawiające się w trakcie spłaty zobowiązania. Mówimy tu m.in. o prowizji za zmianę warunków kredytowania, wcześniejszą spłatę zobowiązania, przewalutowanie kredytu czy za czynności upominawcze i windykacyjne. Wysokość poszczególnych opłat zweryfikować można w tabelach opłat i prowizji. Są one wyszczególnione również w umowie kredytowej, warto jednak przeanalizować wszystkie opłaty, zanim zdecydujemy się na skorzystanie z konkretnej oferty.
Jak naliczana jest prowizja za udzielenie kredytu?
Prowizja za udzielenie kredytu może być naliczana co najmniej na dwa sposoby. Pierwszy z nich polega na opłaceniu jej z góry przed przekazaniem środków z kredytu na nasze konto. Jest ona wpłacana jednorazowo na rachunek banku. Drugim sposobem, który docenią osoby nieposiadające odpowiedniej gotówki, jest doliczenie prowizji do pożyczonego kapitału. W efekcie jest ona spłacana w miesięcznych ratach. Trzeba pamiętać, że rozwiązanie to zwiększa jednak całkowity koszt kredytu. Natomiast prowizje za dodatkowe czynności, które podejmowane są już po zaciągnięciu zobowiązania są opłacane zazwyczaj jednorazowo.
Ile wynosi maksymalna prowizja za udzielenie kredytu gotówkowego?
Prowizja bankowa kwalifikowana jest jako koszty pozaodsetkowe kredytu, czyli wszystkie opłaty, które naliczane są za zaciągnięte zobowiązanie poza oprocentowaniem. Jej maksymalna wysokość ograniczona jest przez przepisy zdefiniowane w Ustawie antylichwiarskiej z dnia 11 marca 2016 roku, która wprowadza limity kosztów pozaodsetkowych. W efekcie łączna suma kosztów pozaodsetkowych nie może przekroczyć 25 proc. kwoty potencjalnego kredytu i 30 proc. od tej kwoty w stosunku rocznym.
Przykładowo dla kredytu gotówkowego w wysokości 5.000 zł zaciągniętego na jeden rok, maksymalne pozaodsetkowe koszty kredytu nie mogą być wyższe niż 2.750 zł. Warto pamiętać, że poza prowizją do pozaodsetkowych kosztów kredytu zaliczyć można m.in. opłaty związane z dodatkowym ubezpieczeniem czy opłaty przygotowawcze.
Prowizja przy kredycie hipotecznym
Aktualnie najwyższe prowizje za udzielenie kredytu hipotecznego oscylują w granicach 3% od kwoty pożyczonego kapitału. Trzeba pamiętać, że jest to parametr podlegający negocjacjom. Osoby o doskonałej zdolności kredytowej, posiadające znaczny majątek, które gotowe są wnieść wysoki wkład własny oraz skorzystać z dodatkowych produktów banku posiadają mocne argumenty przemawiające za obniżeniem prowizji. Szczególnie, że część banków budując swoją przewagę konkurencyjną rezygnuje z pobierania tego typu opłaty.
To istotne, ponieważ prowizja od zobowiązania na kwotę kilkuset tysięcy złotych może być obciążeniem przekraczającym możliwości domowego budżetu. Przykładowo zaciągnięcie kredytu na 500.000 zł z 3% prowizją oznacza dodatkowy koszt w wysokości 15.000 zł. W ogólnym rozrachunku kredyty hipoteczne charakteryzują się niższą prowizją niż kredyty konsumpcyjne. Wynika to m.in. z faktu, że są one dodatkowo zabezpieczone za pomocą hipoteki na nieruchomości, co w istotny sposób obniża ryzyko banku związane z zaniechaniem spłaty zobowiązania.
Prowizje i inne koszty kredytów w jednym miejscu
Bez względu na to czy chcemy zaciągnąć kredyt gotówkowy na dowolny cel, kredyt samochodowy czy kredyt hipoteczny, przed podjęciem decyzji warto przeprowadzić analizę dostępnych na rynku propozycji. Samodzielne weryfikowanie ofert jest zajęciem czasochłonnym i nie zawsze efektywnym. Dlatego poszukując odpowiedniego kredytu warto skorzystać z dostępnych w sieci bezpłatnych narzędzi, jak kalkulatory, porównywarki i rankingi. Dzięki nim możemy w jednym miejscu porównać oferty konkretnych kredytów wpisujących się w założone kryteria, jak kwota zobowiązania i okres spłaty.
Szereg rankingów kredytowych udostępnianych jest przez serwis Bankier SMART. Czytelne zestawienie pozwala sprawdzić nie tylko wysokość prowizji, ale również zweryfikować inne kluczowe parametry, jak oprocentowanie nominalne, rzeczywista roczna stopa oprocentowania czy okres kredytowania. Oferty można sortować. Można również zawężać obszar poszukiwań korzystając z praktycznych filtrów. Wybór odpowiedniego kredytu może oznaczać odczuwalne oszczędności. Największe różnice mogą występować w przypadku wysokokwotowych kredytów hipotecznych, gdzie niewielka zmiana oprocentowania czy prowizji może przekładać się na tysiące złotych oszczędności.