Pan Andrzej kupił aparat fotograficzny za pośrednictwem internetu. Towar dotarł zgodnie z umową, ale bez instrukcji obsługi. Po kilku dniach od pisemnej interwencji e-sklep przysłał brakujące dokumenty. Jednak kupujący zmienił zdanie i ósmego dnia odesłał pocztą aparat do sprzedawcy. Załączył dostarczony przez niego protokół odstąpienia od umowy. Sprzedający twierdzi, że przekroczył 10-dniowy termin, który upoważnia do zwrotu towaru. – Który z terminów powinienem brać pod uwagę – pyta pan Andrzej – datę stempla pocztowego czy datę dostarczenia aparatu
W tej sprawie istotne znaczenie ma data dokonania zakupu – czy nastąpił przed czy po 25 grudnia 2014 roku. Od tego dnia bowiem obowiązują nowe przepisy dotyczące zakupów przez internet. Dla umów zawartych przed tą datą zastosowanie ma termin 10-dniowy.
Obecnie pan Andrzej, który zawarł umowę na odległość (czyli także przez internet), może w terminie 14 dni kalendarzowych od odebrania zakupionego towaru odstąpić od umowy bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów, o czym poniżej. Do zachowania terminu wystarczy wysłanie oświadczenia przed upływem dwóch tygodni. Decyduje tu data stempla pocztowego, a więc termin nadania przesyłki.
Warto jednak dla celów dowodowych i uniknięcia wątpliwości odesłać towar za potwierdzeniem odbioru. Nie będzie wtedy wątpliwości zarówno co do tego, kiedy towar został wysłany przez konsumenta, jak i tego czy został doręczony sprzedawcy.
Jeżeli pan Andrzej nie został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy, wygasa ono dopiero po upływie 12 miesięcy od dnia upływu terminu, o którym mowa powyżej.
Jeżeli jednak został poinformowany przez sprzedawcę o prawie odstąpienia od umowy przed upływem terminu 12 miesięcy, termin do odstąpienia od umowy upływa po 14 dniach od udzielenia mu informacji o tym prawie.
Sprzedawca ma obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia otrzymania oświadczenia kupującego o odstąpieniu od umowy, zwrócić mu wszystkie dokonane przez niego płatności. Także koszty dostawy towaru (z wyjątkiem dodatkowych kosztów wynikających z wybranego przez klienta sposobu dostawy innego niż najtańszy zwykły sposób dostępny w sklepie internetowym).
Sprzedawca może odebrać towar od klienta. Jeżeli tego nie zrobi, może wstrzymać się ze zwrotem płatności otrzymanych od niego do chwili dostarczenia towaru lub dowodu jego odesłania.
Klient ma obowiązek niezwłocznie (nie później jednak niż w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia, w którym odstąpił od umowy), zwrócić towar sprzedawcy. Do zachowania terminu wystarczy odesłanie towaru przed jego upływem.
Podstawa prawna
Art. 27–38 ustawy z 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. 2014 r. poz. 827 ze zm.). Art. 6–10 ustawy z 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1225) (uchylona 25 grudnia 2014 r.).
PORADA EKSPERTA
Jarosław Ostrowski radca prawny, Kancelaria Prawnicza Jarosław Ostrowski
Ustawa o prawach konsumenta zawiera w art. 38 zamknięty katalog (nie można go rozszerzać np. na podstawie interpretacji) przypadków, w których prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość nie przysługuje. Do najpopularniejszych grup zakupów należą wymienione w pkt 9 tego artykułu: umowa, w której przedmiotem świadczenia są nagrania dźwiękowe lub wizualne albo programy komputerowe dostarczane w zapieczętowanym opakowaniu, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu. Także w pkt 12 umowy o świadczenie usług w zakresie zakwaterowania, innych niż do celów mieszkalnych, przewozu rzeczy, najmu samochodów, gastronomii, usług związanych z wypoczynkiem, wydarzeniami rozrywkowymi, sportowymi lub kulturalnymi, jeżeli w umowie oznaczono dzień lub okres świadczenia usługi.
Oba te przypadki dotyczą bardzo popularnych kategorii zakupów dokonywanych przez internet. Musimy pamiętać, że po otwarciu opakowania z płytą muzyczną, programem komputerowym, filmem DVD lub Blue Ray tracimy prawo do zwrotu towaru bez podawania przyczyn. Nie oznacza to oczywiście utraty jakichkolwiek uprawnień w sytuacji, gdy np. nośniki są uszkodzone, wtedy jednak zastosowanie będą miały przepisy dotyczące reklamacji i procedura reklamacyjna opisana w regulaminie sklepu lub w kodeksie cywilnym.
To samo dotyczy sytuacji, gdy klikamy kupując bilet np. na mecz ulubionej drużyny sportowej lub wykonawcy muzycznego. Tu po dokonaniu zakupu będziemy mieli jeszcze mniej praw, bowiem praktycznie zostaniemy bez prawa do zwrotu biletu, chyba że organizator odwoła imprezę. Oczywiście regulaminy sklepów mogą zawierać postanowienia korzystniejsze dla konsumentów. Warto więc czytać te dokumenty.