Do 15 lutego deklaracje na formularzu DT-1 muszą złożyć właściciele środków transportowych, a więc samochodów ciężarowych, ciągników siodłowych, przyczep, naczep i autobusów.

Dziennik Gazeta Prawna
Dziennik Gazeta Prawna
Dziennik Gazeta Prawna
Do 22 lutego formularze, a w praktyce zawiadomienia, muszą złożyć podatnicy, którzy chcieliby wpłacać zaliczki na podatek dochodowy w formie uproszczonej lub kwartalnej. W obu przypadkach obowiązuje ten sam termin.
Z kolei do końca lutego, czyli w tym roku 29. dnia miesiąca, płatnicy PIT, czyli w szczególności pracodawcy, mają obowiązek przesłać do podatników, czyli swoich pracowników, a także właściwych urzędów skarbowych informacje na formularzu PIT-11. Co istotne, do końca lutego można przesłać fiskusowi ten druk wyłącznie w formie elektronicznej. Płatnicy, którzy chcieli to zrobić w formie papierowej, mieli na to czas wyłącznie do końca stycznia, a w praktyce do 1 lutego (ze względu na to, że 31 stycznia wypadł w tym roku w niedzielę). Na podstawie informacji PIT-11 podatnicy będą mogli się rozliczyć z fiskusem z dochodów osiągniętych w 2015 r.
Do 29 lutego płatnicy muszą również złożyć roczne obliczenie podatku na formularzu PIT-40. Przypomnijmy, że pracodawcy muszą je doręczyć wyłącznie podatnikom, którzy złożyli im wcześniej oświadczenia na formularzach PIT-12, w których zobowiązali pracodawców do rozliczenia z fiskusem w ich imieniu. Formularz PIT-40 można przesłać do urzędu skarbowego wyłącznie w formie elektronicznej.
Organy rentowe mają z kolei obowiązek przesłania podatnikom oraz urzędom skarbowym rocznego obliczenia podatku i informacji o uzyskanych dochodach na formularzach PIT-40A/11A.
Z końcem lutego upływa również termin na złożenie formularza PIT-R dotyczącego osób pełniących obowiązki społeczne i obywatelskie.
Ten sam termin dotyczy formularza PIT-8C, który jest informacją o przychodach z takich źródeł, jak np. alimenty czy stypendia, a także z dochodów z giełdy.
WŁAŚCICIELE CIĘŻARÓWEK SKŁADAJĄ DEKLARACJĘ
Najwcześniej muszą złożyć deklaracje właściciele środków transportowych, a więc samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, ciągników siodłowych i balastowych, przyczep, naczep i autobusów. Składają oni deklarację DT-1 (wersja nr 4) na rok 2016. Obowiązek ten dotyczy zarówno osób fizycznych, jak i prawnych, a także jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, na które jest zarejestrowany pojazd. Deklarację DT-1 muszą również złożyć posiadacze środków transportowych, które są zarejestrowane na terytorium Polski, ale jednocześnie zostały powierzone polskiemu podmiotowi przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną.
Deklarację DT-1 trzeba złożyć wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta, którzy pełnią rolę organu podatkowego właściwego dla podatku od środków transportowych. Chodzi jednak o organ, na terenie którego znajduje się miejsce zamieszkania lub siedziba podatnika, a w przypadku przedsiębiorstwa wielozakładowego lub podmiotu, w którego skład wchodzą wydzielone jednostki organizacyjne – o organ podatkowy, na terenie którego znajduje się zakład lub jednostka posiadająca środki transportowe podlegające opodatkowaniu.
Podatnicy składający deklarację DT-1 muszą pamiętać również o dołączeniu do niej załącznika na formularzu DT-1/A (wersja 4). W załączniku trzeba wykazać szczegółowe dane dotyczące maksymalnie trzech środków transportowych. Jeśli podatnik ma ich więcej, musi złożyć większą liczbę załączników.
PODATNICY WYBIERAJĄ FORMĘ ZALICZEK
Do 20 lutego podatnicy mają czas na złożenie zawiadomienia o wyborze uproszczonej lub kwartalnej formy wpłacania zaliczek na podatek dochodowy.
Uproszczone
Podatnicy, którzy chcą i mogą wpłacać zaliczki na podatek dochodowy w uproszczonej formie, muszą złożyć zawiadomienie do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Zasady dotyczące zaliczek uproszczonych zostały określone w art. 44 ust. 6b–6e ustawy o PIT oraz w art. 25 ust. 6–8 ustawy o CIT. Wyjaśnijmy jedynie pokrótce, że zaliczki w takiej formie mogą wpłacać podatnicy prowadzący w poprzednich latach działalność gospodarczą. Takiej możliwości nie mają natomiast podatnicy, którzy po raz pierwszy podjęli działalność w roku podatkowym albo w roku poprzedzającym rok podatkowy. Innymi słowy zaliczek uproszczonych nie mogą wpłacać ci, którzy rozpoczynają działalność w 2016 r. lub wystartowali z biznesem w 2015 r. Zwróćmy też uwagę, że nie każdemu będzie się to opłacać. Opcję taką mogą rozważyć osoby prowadzące działalność i firmy, które w poprzednim roku miały niskie dochody, a w obecnym liczą na większe zyski z działalności. Metoda uproszczona pozwoli im wpłacać do urzędu skarbowego zaliczki w niskiej wysokości i odroczyć termin zapłaty rzeczywistej kwoty podatku (od faktycznie uzyskanego dochodu) dopiero w rozliczeniu rocznym za 2016 r. (składanym w 2017 r.).
Zaliczki uproszczone wpłaca się bowiem w wysokości 1/12 kwoty obliczonej przy zastosowaniu skali podatkowej od dochodu z działalności gospodarczej wykazanego w zeznaniu rocznym złożonym w 2015 r. (za 2014 r.) albo w 2014 r. (za 2013 r.).
Podatnicy, którzy wybiorą zaliczki uproszczone, poza złożeniem zawiadomienia do 20 lutego, muszą pamiętać o tym, że będą stosować tę formę wpłacania zaliczek przez cały rok podatkowy. Co więcej, zawiadomienie będzie dotyczyć również lat następnych, chyba że po roku podatnik (w terminie do 20 lutego) zawiadomi naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z tej formy.
Podatnicy muszą również wiedzieć, że nie ma ustawowego wzoru zawiadomienia. Można go jednak znaleźć na stronach internetowych izb skarbowych.
Kwartalne
Do 20 lutego podatnicy mają czas na wybór zaliczek kwartalnych. Również w tym przypadku nie wszyscy mogą wybrać ten sposób wpłacania zaliczek. Dotyczy on wyłącznie małych podatników lub rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej albo prowadzenie działu specjalnego produkcji rolnej, z którego dochód jest ustalany na podstawie prowadzonych ksiąg. Co do zasady zawiadomienie trzeba złożyć do 20 lutego, a w przypadku rozpoczęcia prowadzenia działalności w trakcie roku podatkowego – w terminie do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Znów zawiadomienie to będzie dotyczyło również lat następnych, chyba że podatnik w terminie do 20 lutego kolejnego roku zawiadomi naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z zaliczek kwartalnych.
PŁATNICY PIT PRZESYŁAJĄ INFORMACJE I FORMULARZE
Płatnicy podatku dochodowego, w tym głównie pracodawcy, muszą do końca lutego przesłać informacje o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy, a także roczne obliczenie podatku. Co istotne, nie mają już wyboru, muszą je przesłać w formie elektronicznej.
Dla fiskusa i pracowników
Jedną z najczęściej przesyłanych informacji jest PIT-11, który płatnicy muszą przesłać zarówno podatnikom, jak i do urzędu skarbowego. Do przychodów za 2015 r. obowiązuje wersja nr 23 formularza. Składający informację muszą pamiętać, aby podać na formularzu NIP płatnika. Co istotne, płatnicy, którzy sporządzają i przekazują do urzędu PIT-11 dla więcej niż pięciu podatników, lub gdy informacje te są składane w ich imieniu przez biuro rachunkowe, muszą je złożyć w formie elektronicznej. Obowiązek taki dotyczy obecnie również płatników, którzy sporządzają informacje dla nie więcej niż pięciu podatników. Mogli oni złożyć PIT-11 również w formie papierowej (pod warunkiem że nie składało go biuro rachunkowe), ale jedynie do końca stycznia. Teraz nie mają już wyboru. Pozostaje droga elektroniczna.
W terminie do końca lutego trzeba też złożyć roczne obliczenie podatku na formularzu PIT-40 (obowiązuje wersja nr 22). Płatnicy przesyłają je również podatnikowi oraz do urzędu skarbowego. Podobnie jak PIT-11 mogą przesyłać fiskusowi formularze wyłącznie w formie elektronicznej.
Do końca lutego również organy rentowe muszą przesłać roczne obliczenie podatku na formularzu PIT-40A oraz informacje o dochodach uzyskanych od organu rentowego na formularzu PIT-11A (w obu przypadkach stosuje się ten sam formularz, wersja nr 18). Chodzi więc o podatników uzyskujących dochody z emerytur i rent, rent strukturalnych, rent socjalnych, świadczeń przedemerytalnych i zasiłków przedemerytalnych, a także nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych.
Kolejnym formularzem, który trzeba złożyć do końca lutego, jest PIT-R, czyli informacja o wypłaconych podatnikowi kwotach z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich (obowiązuje druk w wersji nr 18). Można go złożyć wyłącznie w formie elektronicznej. Obowiązek taki ciąży na płatnikach dokonujących wypłat należności wolnych od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b i pkt 17 ustawy o PIT z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich. Muszą oni przekazać jeden formularz urzędowi skarbowemu, a drugi – podatnikowi.
Płatnicy muszą też złożyć w tym samym terminie (pod warunkiem przesłania w formie elektronicznej) fiskusowi i podatnikowi informację o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez osoby fizyczne niemające w Polsce miejsca zamieszkania, czyli formularz IFT-1/IFT-1R (wersja nr 13). Chodzi o podatników podlegających ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Dochody z giełdy
Do końca lutego podatnicy osiągający m.in. dochody z giełdy powinni otrzymać od płatników, czyli biur maklerskich, formularz PIT-8C (obowiązuje wersja nr 8). Płatnicy mają obowiązek przekazać go urzędowi skarbowemu również w formie elektronicznej.
Informację na formularzu PIT-8C muszą także sporządzić podmioty, które wypłaciły podatnikom przychody zaliczane do innych źródeł, ale nie mają jednocześnie obowiązku poboru podatku ani zaliczek od tych przychodów. Formularz ten służy również do przekazania podatnikowi i fiskusowi informacji o wypłaconym stypendium. PIT-8C można złożyć do końca lutego, ale wyłącznie w formie elektronicznej.
Sposoby przesyłania formularzy
Większość formularzy płatnicy muszą przesłać fiskusowi w formie elektronicznej. W praktyce płatnicy mają kilka możliwości. Jednak w każdym przypadku płatnicy będący osobami prawnymi mają obowiązek podpisania formularza podpisem elektronicznym z kwalifikowanym certyfikatem. Osoby fizyczne będące płatnikami mogą natomiast podpisać np. formularz PIT-11 lub PIT-40 danymi autoryzującymi, które de facto zastępują e-podpis z kwalifikowanym certyfikatem.
Płatnicy mają do wyboru co najmniej trzy sposoby przesyłania e-deklaracji. Po pierwsze, mogą skorzystać z aplikacji e-Deklaracje Desktop, po drugie – z formularzy interaktywnych, a po trzecie – z uniwersalnej bramki dokumentów (UBD). Każde z tych rozwiązań jest skierowane do nieco innej grupy podatników i płatników. Aplikacja i formularze interaktywne są skierowane do osób fizycznych mających niewiele dokumentów do przesłania fiskusowi. Mogą one ręcznie wypełnić kilka czy nawet kilkadziesiąt formularzy dotyczących np. swoich pracowników i podpisać dokumenty danymi autoryzującymi (imię, nazwisko, PESEL/NIP, data urodzenia, kwota przychodu z zeznania lub rocznego obliczenia podatku z formularza składanego w poprzednim roku). O ile formularze interaktywne mogą wysyłać użytkownicy systemu Windows, o tyle aplikacja jest również narzędziem dla użytkowników systemów operacyjnych Linux oraz Mac OS (Apple).
Z kolei firmy, w tym duże przedsiębiorstwa, powinny korzystać z uniwersalnej bramki dokumentów. Jest to bardziej zaawansowane rozwiązanie, które umożliwia przesyłkę paczek dokumentów – maksymalnie 20 tys. formularzy. W efekcie nie trzeba podpisywać każdego formularza oddzielnie, wystarczy bowiem podpisanie paczki. Dla większych firm jest to ogromne ułatwienie.
Instrukcje dotyczące przysłania informacji i deklaracji podatkowych opublikowało Ministerstwo Finansów na swoich stronach internetowych>>
Terminy składania formularzy
DT-1
Zawiadomienie o wyborze uproszczonej lub kwartalnej formy wpłacania zaliczek
PIT-11
PIT-11A
PIT-40
PIT-40A
PIT-8C
PIT-R
IFT-1/IFT-1R
Potrzebny PIT-11 czy PIT-8C
● Firma przeprowadziła w zeszłym roku konkurs przez internet. Wygrane, które przekazano osobom fizycznym, przekraczały równowartość 760 zł. Czy uczestnikom, którzy odebrali nagrody, trzeba wystawić PIT-11, czy PIT-8C?
Skoro firma przeprowadziła konkurs z nagrodami o wartości powyżej 760 zł, wypłaty takie będą przychodem osób fizycznych z innych źródeł. Oznacza to, że firma będzie musiała wystawić zwycięzcom formularz PIT-8C, bo służy on do rozliczania takich dochodów. Takie stanowisko potwierdza m.in. interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 16 grudnia 2015 r. (nr ILPB2/4511-1-930/15-5/WS). Organ wyjaśnił w niej, że nagrody wygrane w konkursie internetowym, których jednorazowa wartość przekracza 760 zł, nie korzystają ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wygrana, niezależnie od jej wartości, jest więc dla zwycięzców konkursu przychodem z innych źródeł. Trzeba od niej zapłacić 10-proc. zryczałtowany podatek dochodowy. Organizator konkursu jako płatnik będzie więc miał obowiązek poboru 10-proc. podatku. Dyrektor izby wskazał również, że w przypadku gdy organizator konkursu pokryłby podatek za uczestnika konkursu, to wartość ta byłaby dodatkowym przychodem dla zwycięzcy, ponieważ byłoby to dla niego dodatkowe przysporzenie majątkowe. Co więcej, zgodnie z art. 42a ustawy o PIT osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobności prawnej, które dokonują wypłaty należności z innych źródeł przychodów, mają obowiązek sporządzenia informacji na formularzu PIT-8C. Trzeba go przekazać do końca lutego następnego roku podatkowego podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika.
Podstawa prawna
Art. 21 ust. 1 pkt 68, art. 42a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy 50-proc. koszty uwzględniać w informacji rocznej
● Firma zatrudniła osoby do stworzenia programu komputerowego, z którego korzysta spółka. W umowach o pracę nie określiła jednak, jaka część wynagrodzenia twórców dotyczy praw autorskich w zakresie oprogramowania, a jaka część wynagrodzenia za wykonywaną pracę. Czy spółka ma prawo do 50-proc. kosztów uzyskania przychodów i czy powinna je uwzględnić w PIT-11?
Jeśli spółka chce objąć 50-proc. kosztami część wynagrodzenia wypłacanego pracownikom, musi określić i wyodrębnić część za pracę twórczą oraz pozostałą. Dopiero wtedy będzie mogła uwzględnić 50-proc. koszty i wykazać je w informacji PIT-11. Takie stanowisko zajął również dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 14 grudnia 2015 r. (nr IPPB4/4511-1219/15-2/PP). Dotyczyła ona spółki, która podobnie jak firma czytelnika podpisała z pracownikami umowy o pracę, zgodnie z którymi autorskie prawa majątkowe do programów komputerowych napisanych przez nich w ramach świadczenia pracy przysługiwały w całości pracodawcy. Firma nie określiła jednak w umowach podziału na wynagrodzenie związane z transferem praw autorskich do wytworzonych w ramach stosunku pracy utworów oraz wynagrodzenie za inne czynności niemające charakteru twórczego. Firma przyznała jednak, że jest możliwe, że jej pracownicy wytwarzają utwory w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ale ona tego nie weryfikuje, nie odbiera i nie ewidencjonuje. Ponadto, zgodnie z umową, autorskie prawa majątkowe do programów napisanych w trakcie pracy przechodzą w całości na spółkę. Również z tego powodu spółka nie przekazuje pracownikom żadnych honorariów autorskich. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wyjaśnił spółce, że w takiej sytuacji nie może naliczać 50-proc. kosztów uzyskania przychodów. Tylko bowiem wyraźne rozróżnienie i dokumentowanie utworów chronionych prawem autorskim oraz wypłaconych wynagrodzeń z tego tytułu daje podstawę do zastosowania 50-proc. kosztów uzyskania przychodów. A zatem w przypadku gdy zawierane z pracownikami umowy o pracę nie przewidują podziału na wynagrodzenie dotyczące praw autorskich i wynagrodzenie za inne czynności, a firma nie ocenia, czy powstały utwory w rozumieniu prawa autorskiego, w jakiej liczbie i nie prowadzi ich ewidencji, nie może stosować 50-proc. kosztów i wykazywać ich w wystawianych pracownikom informacjach PIT-11.
Podstawa prawna
Art. 22 ust. 9 pkt 3, art. 22 ust. 9a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Kiedy trzeba wystawić PIT-11
● Pan Janusz chce wziąć udział w programie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, który dotyczy dofinansowania paneli słonecznych. Dostanie dotację na zakup i montaż instalacji oraz pożyczkę na preferencyjnych zasadach. Następnie wytypuje osoby, którym zainstaluje panele, i podpisze z nimi umowy. W efekcie osoby te będą mogły korzystać z paneli przez trzy lata. Czy pan Janusz będzie musiał wystawić tym osobom PIT-8C?
Podatnik nie będzie miał takiego obowiązku, ponieważ osoby, z którymi podpisze umowy dotyczące korzystania z paneli słonecznych, nie uzyskają przychodu. Pan Janusz nie będzie więc pełnił funkcji płatnika. Podobny problem rozstrzygnął dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 4 grudnia 2015 r. (nr ITPB2/4511-885/15/MU). Dotyczyła ona podobnych instalacji współfinansowanych z NFOŚiGW. Podatnik również zawierał umowy z mieszkańcami, na mocy których mogli oni korzystać z instalacji, które kupił i im udostępnił. W zamian korzystający zobowiązali się do spłaty na rzecz podatnika części kosztów zakupu i montażu instalacji w wysokości odpowiadającej wartości dofinansowania uzyskanego w formie pożyczki z NFOŚiGW. Ponadto przed zakończeniem trwałości projektu własność instalacji ma przejść na mieszkańca. Dyrektor izby skarbowej wyjaśnił, że świadczenia w postaci zakupu na rzecz mieszkańców instalacji były sfinansowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, a nie z pieniędzy podatnika. Co więcej, zasady uczestnictwa w programie oraz nabywania instalacji po jego zakończeniu przez mieszkańców nie są zindywidualizowane, ale takie same dla każdego nabywcy. Organ podatkowy stwierdził więc, że nie można w takim przypadku mówić o powstaniu przysporzenia majątkowego dla poszczególnych mieszkańców. Tylko w przypadku gdyby konkretny mieszkaniec korzystał z instalacji lub nabył ją na preferencyjnych zasadach w stosunku do innych mieszkańców, powstałby u niego przychód. Oznacza to, wyjaśnił dyrektor IS, że podatnik, który przystąpił do programu, nie będzie miał obowiązku sporządzenia dla mieszkańców informacji PIT-8C.
Podstawa prawna
Art. 10 ust. 1 pkt 9, art. 11, art. 20 ust. 1, art. 42a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Jak można przekazać e-PIT-11 i e-PIT-40 pracownikom
● Pan Stanisław zatrudnia w firmie 10 osób. Niedługo będzie musiał im przekazać informacje o rozliczeniach podatkowych za 2015 r. Czy może te informacje na odpowiednich drukach przekazać w formie elektronicznej? Jakie wymogi trzeba spełnić?
Podatnik może przekazać informacje PIT-11 oraz PIT-40 za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ale faktycznie musi spełnić kilka warunków. Wskazał je dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 2 kwietnia 2015 r. (nr IPPB2/4511-11/15-4/MK). Organ zgodził się ze stanowiskiem spółki, która wystąpiła o wydanie interpretacji. Wyjaśniła ona, że płatnik ma obowiązek przekazania PIT-11 i PIT-40 pracownikom do końca lutego. Doręczenie tych formularzy może nastąpić w formie elektronicznej. Płatnik musi jednak zachować wzór tych informacji obowiązujący w danym roku podatkowym oraz podpisać je podpisem elektronicznym. W praktyce takie doręczenie może nastąpić w różnych formach. Dyrektor zgodził się na sposób opisany przez spółkę. Wyjaśniła ona, że wygeneruje najpierw informację PIT-11 i PIT-40 w formie pliku PDF, który będzie zabezpieczony przed edycją. Deklaracje zostaną następnie podpisane podpisem elektronicznym. Zamiast podpisu i pieczątki osoby odpowiedzialnej za obliczenie i pobranie podatku na pierwszej stronie deklaracji w lewym dolnym rogu zostanie naniesiony znak graficzny informujący, że deklaracja została podpisana bezpiecznym podpisem elektronicznym wraz z imieniem i nazwiskiem osoby podpisującej. Następnie spółka umieści formularze dotyczące pracowników w zabezpieczonej sieci. Pracownik będzie mógł swój PIT pobrać na służbowy komputer i odczytać. Nazwy plików będą zakodowane, co oznacza, że nie będzie możliwe pobranie pliku przez innego użytkownika. Ponadto pracownicy otrzymają instrukcję, jak pobrać PIT-11 lub PIT-40.
Zwróćmy również uwagę, że pan Stanisław może w prostszy sposób przesłać swoim pracownikom informacje podatkowe. Wystarczy, że prześle je na adresy e-mailowe pracowników i podpisze e-podpisem z kwalifikowanym certyfikatem. Wcześniej powinien ich poinformować, że doręczy im PIT-11 lub PIT-40 w taki sposób. Co więcej, informacje muszą być sporządzone na obowiązujących formularzach.
Podstawa prawna
Art. 37 ust. 1 i 3, art. 39 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).