Subskrybuj nas na Youtube
Wchodzących w życie od 1 stycznia 2016 r. przepisów o korygowaniu nie powinni stosować podatnicy, którzy ponieśli wydatek niebędący jeszcze kosztem uzyskania przychodu.
/>
Tak wynika z odpowiedzi biura prasowego MF na pytanie DGP. – Aby nowe przepisy mogły być stosowane, musi wystąpić koszt uzyskania przychodu, który następnie jest korygowany – wyjaśnił resort.Odpowiedź MF ma szczególne znaczenie dla podatników, którzy rozliczają się na podstawie ksiąg rachunkowych. Ale odnosi się także do podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów.
Faktura korygująca
Wchodzące w życie od nowego roku przepisy o korekcie rozwiązują problem, który od kilku lat wymagał uregulowania – czy w razie zwrotu towaru, otrzymania rabatu albo dofinansowania koszty podatkowe należy korygować wstecz, czy na bieżąco. Podatnicy woleliby na bieżąco, ale fiskus upierał się, że wstecz, czyli z datą, kiedy podatnik otrzymał pierwotną fakturę i zaliczył dany wydatek do kosztów podatkowych.
Stanowisko organów podatkowych narażało podatników na ryzyko powstawania zaległości, a tym samym i odsetek za zwłokę.
Sądy to dostrzegały i w niektórych sprawach nie zgadzały się z takim profiskalnym podejściem. W poniedziałek NSA podjął uchwałę, w której stwierdził, że podatnik, który dostanie dotację z środków unijnych lub budżetowych, nie musi korygować kosztu podatkowego wstecz. I bez znaczenia jest, czy był to koszt jednorazowy, czy rozliczany w czasie, w formie odpisów amortyzacyjnych (uchwała z 15 grudnia 2015 r., sygn. akt II FPS 4/15).
Pozostał jednak problem rabatów, opustów, zwrotów towarów. Rozwiązują go nowe przepisy, wchodzące w życie za kilkanaście dni. Wynika z nich, że jeżeli korekta nie będzie spowodowana błędem rachunkowym ani inną oczywistą omyłką, to podatnik będzie korygował koszty podatkowe w okresie rozliczeniowym, w którym otrzymał fakturę korygującą lub inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.
Liczyć się ma zatem moment otrzymania faktury korygującej lub innego dokumentu potwierdzającego korektę.
Księgi rachunkowe
Problem powstał z podatnikami prowadzącymi księgi rachunkowe. U nich bowiem za dzień poniesienia kosztu podatkowego uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie odpowiedniego dowodu księgowego. Tak wynika z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT (i art. 22 ust. 5d ustawy o PIT).
O ten przepis od dawna podatnicy toczą spory z fiskusem, a konkretnie o sformułowanie „dzień, na który ujęto koszt w księgach”. Czy chodzi tylko o dzień, kiedy dokonano technicznego zapisu w księgach, czy kiedy ujęto koszt według wymogów rachunkowości?
W księgach rachunkowych bowiem niektóre wydatki, choćby nawet zostały poniesione jednorazowo (np. koszty prenumeraty czy ubezpieczenia), nie mogą być od razu i w całości zaliczone do kosztów. Muszą być rozłożone w czasie, bo służą uzyskaniu przychodów, które będą generowane w firmie stopniowo. Wymaga tego jedna z podstawowych zasad rachunkowości – zasada współmierności kosztów i przychodów (art. 6 ust. 2 ustawy o rachunkowości).
Zarówno podatnicy, jak i w dużej części sądy stoją jednak na stanowisku, że nie można w prosty sposób przenosić zasad rachunkowości na prawo podatkowe, bo z żadnego przepisu to nie wynika. Z tego powodu podatnikom udaje się wygrywać w sądach spory o możliwość jednorazowego zaliczenia do kosztów np. wydatków na okresowe remonty środków trwałych, opłaty wstępnej z tytułu umowy leasingu.
Zakup, ale nie koszt
Problem dotyczy jednak nie tylko kosztów pośrednio związanych z przychodami, ale i kosztów bezpośrednich. Przykładowo zakup towarów handlowych staje się w księgach rachunkowych kosztem dopiero w momencie sprzedaży. Powstaje zatem pytanie, czy podatnik otrzymujący rabat w cenie towarów (materiałów), których jeszcze nie sprzedał (nie wytworzył), ma od razu dokonywać korekty?
Z nowych przepisów wynikałoby, że tak, bo ma się liczyć moment otrzymania faktury korygującej lub innego dokumentu potwierdzającego korektę. Ale czy można korygować koszty, które nie są jeszcze kosztem w rozumieniu przepisów o rachunkowości (nie zostały jeszcze aktywowane)?
– Jeżeli podatnik poniósł wydatek, który nie jest jeszcze kosztem uzyskania przychodu, przepisy dotyczące korekty kosztów podatkowych nie powinny być stosowane – odpowiada biuro prasowe MF.
Odpowiedź jest dla podatników korzystna, bo pozwala uniknąć problemu, który niewątpliwie by powstał przy sprzedaży towarów objętych rabatem. W przeciwnym razie, jeśli podatnik miałby uwzględniać rabat już w miesiącu otrzymania faktury korygującej, to istniałoby ryzyko, że przy wyliczaniu dochodu ze sprzedaży uwzględniłby go po raz drugi i tym samym dwukrotnie obniżyłby koszty.
W prostej księdze
Ministerstwo odniosło się także do podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów. U nich bowiem regulacje są inne. Za dzień poniesienia kosztu podatkowego uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (art. 22 ust. 6b ustawy o PIT).
Wprawdzie podatnicy ci sporządzają na koniec każdego roku remanent (i „wyrzucają” z kosztów niesprzedane towary), ale stan remanentowy z końca roku staje się zarazem stanem na początek roku kolejnego. Jeśli zatem podatnik nie sprzeda towaru, a skoryguje koszt w momencie otrzymania faktury korygującej, to nie ma ryzyka, że przy sprzedaży zmniejszy koszt po raz drugi.
Dlatego też – co potwierdza odpowiedź MF – podatnicy ci będą korygować koszty zgodnie z nowymi przepisami, czyli w okresie rozliczeniowym, w którym otrzymają fakturę korygującą lub inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.
Odpowiedź rzecznika ministra finansów
Aby nowe przepisy mogły być stosowane (w tym art. 15 ust. 4i ustawy CIT), musi wystąpić koszt uzyskania przychodu, który następnie jest korygowany.
Należy zwrócić uwagę, że kosztem uzyskania przychodów są koszty poniesione w jednym z celów wskazanych w przepisie art. 15 ust. 1 ustawy CIT. Natomiast dniem poniesienia kosztu jest, zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy CIT, dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie odpowiedniego dowodu księgowego.
Jeżeli podatnik poniósł wydatek, który nie jest jeszcze kosztem uzyskania przychodu, przepisy dotyczące korekty kosztów podatkowych nie powinny być stosowane.
U podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów koszty uzyskania przychodów co do zasady są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. W tym przypadku uważa się, że jest to dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu. Zatem korekta kosztu uzyskania przychodu uregulowana w dodanych przepisach, w tym art. 22 ust. 7c ustawy PIT, dotyczy kosztu poniesionego i potrąconego zgodnie z powołanymi wyżej przepisami.
