Pracownica w związku z chorobą nowotworową męża, która spowodowała ciężką sytuację materialną rodziny, złożyła wniosek o zapomogę pieniężną ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS). Do wniosku dołączyła kartę informacyjną leczenia szpitalnego i zaświadczenie lekarskie potwierdzające przewlekły charakter choroby męża. Pracodawca przyznał wsparcie – w wysokości 1500 zł – na podstawie regulaminu ZFŚS, który przewiduje m.in. bezzwrotną pomoc pieniężną w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci. Przy wypłacie nie obliczono i nie pobrano zaliczki na PIT. Czy pracodawca postąpił słusznie? Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi potwierdził, że tak.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) wolne od podatku dochodowego są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci – do wysokości nieprzekraczającej rocznie kwoty 2280 zł. Dyrektor łódzkiej IS zwrócił uwagę, że przepisy podatkowe nie definiują takich pojęć jak zdarzenie losowe, długotrwała choroba czy zapomoga. Według słowników języka polskiego pierwsze z nich oznacza nagłe, niespodziewane, pojedyncze zdarzenia wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie można przewidzieć, a które są niezależne od człowieka, nawet przy zachowaniu należytej staranności. Indywidualnym zdarzeniem losowym będą więc np. kradzieże, włamania, zniszczenie domu lub mieszkania spowodowane zalaniem wodą lub pożarem, nieszczęśliwe wypadki powodujące uszczerbek na zdrowiu, śmierć.
Z kolei za długotrwałą uznaje się chorobę wymagającą leczenia w sposób stały lub przez długi okres, mającą przewlekły przebieg. Zdaniem organu podatkowego, analizując, czy schorzenie jest długotrwałe, nie sposób odwołać się do konkretnych ram czasowych przesądzających o tym, jak długo ma ona trwać, by możliwe było objęcie zapomogi zwolnieniem z opodatkowania. Z medycznego punktu widzenia długotrwałe są choroby przewlekłe, nieuleczalne, wrodzone, ale również takie, które trwają miesiącami lub latami i wymagają leczenia w sposób stały lub przez długi okres.
Natomiast cechą charakterystyczną zapomogi jest jej jednorazowy charakter. Ma ona na celu wsparcie finansowe osoby, która z różnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej.
Organ podatkowy podkreślił, że wypłacający zapomogę powinien zawsze oceniać, czy zachodzą przesłanki do jej zwolnienia z opodatkowania. Osoba starająca się o świadczenie z tytułu długotrwałej choroby powinna to udowodnić.
Skoro regulamin ZFŚS przewidywał możliwość wypłaty bezzwrotnej pomocy pieniężnej w przypadku m.in. długotrwałej choroby, a kwota zapomogi nie przekroczyła limitu, to przysługuje zwolnienie. Pracodawca nie był zatem zobowiązany do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy.

2280 zł wynosi roczny limit zwolnienia z PIT dla zapomóg

Interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 5 sierpnia 2013 r., sygn. IPTPB1/415-316/13-2/AG.