Obowiązująca dzisiaj cezura wiekowa, zgodnie z którą minister sprawiedliwości z urzędu odwołuje komornika z zajmowanego stanowiska po ukończeniu 65. roku życia, zostanie wydłużona o pięć lat – przewiduje projekt nowelizacji ustawy o komornikach sądowych, którym przyjął rząd.

To powrót do rozwiązań sprzed 2019 r. Wówczas to weszły w życie przepisy, które obniżyły komornikom możliwość wykonywania zawodu o pięć lat. Od początku budziło to spore kontrowersje. Ówczesne władze MS tłumaczyły potrzebę zmian specyfiką czynności wykonywanych przez komorników, zwłaszcza w terenie. Ich zdaniem, wymagają one szczególnie dobrej kondycji fizycznej i psychicznej.

W praktyce przepis ten szybko zaczął być martwy. Komornicy zaczęli bowiem kwestionować decyzje ministra sprawiedliwości odwołujące ich z zajmowanego stanowiska. A sądy administracyjne przyznają im rację, uznając ograniczenie wiekowe za dyskryminację bezpośrednią, zakazaną w art. 2 ust. 2 lit. a dyrektywy 2000/78/WE ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy.

„Żadna z czynności egzekucyjnych nie wymaga od komorników szczególnej sprawności fizycznej, a w szczególności takiej, która wyróżniałaby ich na tle innych zawodów prawniczych. Tymczasem notariusze, prokuratorzy, sędziowie mogą sprawować swój urząd do ukończenia 70. roku życia (…)” – zauważył w uzasadnieniu wyroku z 30 czerwca 2021 r. Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. akt II GSK 582/21). W związku z potwierdzoną innymi wyrokami linią orzeczniczą MS proponuje przywrócenie wcześniejszej granicy wiekowej.

Dlatego też projekt przewiduje zrównanie wieku pracy kuratorów oraz sędziów czy prokuratorów. „Przyznanie komornikom prawa do wykonywania zawodu do czasu osiągnięcia przez nich 70. roku życia nie wyłącza możliwości przejścia na emeryturę z chwilą osiągnięcia przez komornika (czy asesora) wieku uzasadniającego nabycie uprawnień emerytalnych” – zaznacza w uzasadnieniu projektu MS.

Nowelizacja ma również znieść maksymalny czas trwania asesury komorniczej wynoszący obecnie sześć lat. Co jeszcze ważniejsze, uchyla przepis, zgodnie z którym asesor komorniczy traci uprawnienia, jeżeli w ciągu sześciu lat od rozpoczęcia asesury nie złoży wniosku o powołanie na stanowisko komornika. Taka zasada została wprowadzona również nowelizacją ustawy, która obowiązuje od początku 2019 r.