Projekt nowych rozwiązań w sprawach frankowych jeszcze w tym roku

Pozew w sprawie frankowej ma automatycznie wstrzymywać obowiązek spłaty kredytu. Sygnalizowane już wcześniej propozycje zmian w prawie potwierdził w środę na spotkaniu prasowym w Ministerstwie Sprawiedliwości prof. Marcin Dziurda, członek Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego.

Wstrzymanie obowiązku spłaty kredytu nie będzie już wymagało składania wniosku o zabezpieczenie. Ma następować z chwilą doręczenia pozwu bankowi. Dotychczas wszczęte postępowania o zabezpieczenie w postaci zawieszenia spłaty kredytu mają zostać umorzone.

Sprawy frankowe mają przyspieszyć, m.in. poprzez danie sądom prawa do rozpatrywania spraw w obu instancjach na posiedzeniach niejawnych oraz możliwość odbierania zeznań świadków na piśmie. Zawsze będzie też możliwe zdalne przesłuchanie świadków.

Wprowadzone ma być również rozpatrywanie pozwów konsumenta oraz banku w jednym postępowaniu i wydanie jednego wyroku zasądzającego różnicę wzajemnych roszczeń. Dzięki temu nie trzeba będzie prowadzić dwóch procesów.

Zachętą do wycofywania środków zaskarżenia, które w kontekście ustalonego orzecznictwa nie dają szans na uwzględnienie, ma być zwrot części opłat od środka zaskarżenia. Będzie to możliwe w okresie sześciu miesięcy od wejścia w życie ustawy.

Rozpoznawanie spraw frankowych zostanie też, tam gdzie jest to możliwe, zautomatyzowane.

– Bardzo nam zależy na tym, żeby wykorzystywać nowe technologie do rozwiązywania spraw frankowych – mówi minister sprawiedliwości Adam Bodnar, zastrzegając, że resort nie chce zastąpić sędziów czy referendarzy w procesie podejmowania decyzji. Sędziów od momentu wpływu pisma ma natomiast wspierać digitalny asystent sędziego, a pierwszym etapem ma być cyfryzacja pozwu i jego oznakowanie w sposób ułatwiający pracę na takim dokumencie. MS przygotowuje również kalkulator umożliwiający proste rozliczenie świadczeń stron związanych z nieważną umową frankową.

Kolejnym elementem ułatwiającym pracę sędziów ma być opracowanie aktualizowanej bazy wiedzy pokazującej, jak określone zagadnienia zostały rozstrzygnięte przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

– To, co jest najważniejsze, to żebyśmy przygotowali sędziom bardzo obiektywne i weryfikowalne materiały – mówiła pełnomocniczka MS do spraw ochrony praw konsumenta dr Aneta Wiewiórowska-Domagalska, wyjaśniając, że sędzia będzie mógł w łatwy sposób zweryfikować wskazówki zawarte w tym opracowaniu.

Stworzony na potrzeby spraw frankowych algorytm ma także przygotowywać projekt uzasadnienia dla sędziego. Poszczególne moduły systemu mają być gotowe do połowy 2026 r., jednak mogą one funkcjonować niezależnie i będą sądom udostępniane sukcesywnie, w miarę powstawania.

Prace nad projektem, który ma wprowadzić te zmiany, zakończyła już Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego i obecnie jest on już procedowany w MS. Ma zostać upubliczniony do końca tego roku. Szybkie wejście nowych rozwiązań ma zapewnić krótkie, czternastodniowe vacatio legis

Jak wynika z zaprezentowanych przez ministerstwo danych, obecnie w sądach jest procedowanych ponad 200 tys. spraw frankowych. Tylko w tym roku wpłynęło ich ponad 80 tys. W najgorszej sytuacji jest obecnie Sąd Apelacyjny w Warszawie, może ją poprawić zapowiedziane przez MS na styczeń przyszłego roku utworzenie wydziału frankowego. ©℗