Praca konkursowa kandydata na referendarza sądowego jest dokumentem prywatnym i nie podlega udostępnieniu na zasadzie dostępu do informacji publicznej – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.

Sprawa się zaczęła, gdy obywatelka wystąpiła z wnioskiem do prezesa sądu rejonowego o przesłanie kopii wszystkich dokumentów, które zostały dołączone do zgłoszenia konkursowego na stanowisko referendarza sądowego, łącznie z kopią pracy konkursowej kandydata. Powołała się na ustawę o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 902).

Prezes sądu udostępnił zanonimizowane kopie dokumentów dołączonych do zgłoszenia, odmówił natomiast przekazania kopii pracy. Jak argumentował, to, komu i w jaki sposób może zostać udostępniony taki dokument, określa par. 12 ust. 3 rozporządzenia ministra sprawiedliwości w sprawie przeprowadzania konkursu na stanowisko referendarza sądowego (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2546). Zgodnie z tym przepisem pracę udostępnia się do wglądu w siedzibie sądu jej autorowi po okazaniu przez niego dokumentu tożsamości.

Zainteresowana złożyła skargę na bezczynność prezesa do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku. Ten podzielił stanowisko organu, a w konsekwencji skargę oddalił. Skarżąca zaskarżyła wyrok kasacyjnie do NSA. Przekonywała, że kopia pracy konkursowej osoby wybranej do zatrudnienia na stanowisku referendarza sądowego stanowi informację publiczną, jest ona bowiem dokumentem urzędowym, który zawiera podpisy i oświadczenia wiedzy członków komisji jako funkcjonariuszy publicznych.

NSA nie zgodził się z tym poglądem. Jak zauważył, praca została napisana przez kandydata na referendarza, który w trakcie konkursu nie był jeszcze funkcjonariuszem publicznym. Jego uczestnictwo w naborze było wyrazem jego prywatnej decyzji i służyło realizacji jego prywatnych potrzeb. „Kandydat uzyskuje status funkcjonariusza publicznego dopiero z chwilą objęcia urzędu referendarza sądowego. Przyjęcie odmiennego stanowiska prowadziłoby do sytuacji, w której wszelkie działania osób mogących w przyszłości uzyskać status funkcjonariusza publicznego stanowiłyby informacje publiczne” – zauważył NSA. „Stąd też uznać należy, że praca konkursowa kandydata na referendarza sądowego jest dokumentem prywatnym, gdyż obrazuje zakres posiadanej przez niego wiedzy prawniczej oraz umiejętności jej stosowania w praktyce” – czytamy dalej w uzasadnieniu wyroku.

NSA stwierdził także, że informacją publiczną nie jest ocena pracy konkursowej, chociaż ta została sporządzona przez członków komisji, a nie kandydata na referendarza. Jak orzekł, ocena nie dotyczy bowiem komisji, a cech osoby prywatnej związanych z jej kompetencjami, wiedzą, umiejętnościami – a więc sfery objętej ochroną wynikającą z konstytucyjnego prawa do prywatności.

NSA nie zgodził się natomiast z sądem niższej instancji, że ocena pracy konkursowej stanowi dokument wewnętrzny. Jak stwierdził, nie ma to jednak wpływu na generalną prawidłowość rozstrzygnięcia i oddalił skargę kasacyjną jako bezzasadną.©℗

orzecznictwo

Podstawa prawna

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2 sierpnia 2024 r., sygn. akt III OSK 3108/23