Kwestia e – doręczeń została uregulowana w ustawie z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych i początkowo w odniesieniu do określonych podmiotów miała obowiązywać już od 10 października 2023 r. Ostatecznie ustawodawca, po przeprowadzeniu konsultacji, zdecydował się na przesunięcie tego terminu na 1 stycznia 2025 r. Nowe rozwiązanie z dniem 1 lipca 2024 r. jako pierwszych zaczęło obowiązywać komorników.
Czym jest e – doręczenie?
E - doręczenie jest odpowiednikiem listu poleconego wysyłanego za potwierdzeniem odbioru stanowiącego formę wymiany pism czy informacji w obrocie prawnym, który wywołuje określone skutki prawne dla stron danego postępowania – w tym także w postępowania egzekucyjnego. Zgodnie z założeniami ustawy obowiązek posiadania adresu do doręczeń elektronicznych ma spoczywać na podmiotach administracji publicznej, osobach zaufania publicznego oraz niektórych przedsiębiorcach.
Plan nowelizacji ustawy o doręczeniach
Ustawodawca planuje wprowadzenie do ww. ustawy jeszcze jednej zmiany i to przed 1 października 2024 r., zgodnie z którą forma e – doręczenia nie będzie podstawową formą nadania korespondencji. Główną formą doręczenia ma być forma papierowa lub hybrydowa. Co ciekawe na chwile obecną ustawa nie narzuca obowiązku komunikowania się w formie elektronicznej, przez co podmioty posiadające już takie adresy elektroniczne będą musiały sprawdzać zarówno pocztę elektroniczną jak i tradycyjną.
Komornicy jako pionierzy e - doręczeń
Komornicy stanowiący w Polsce bezsprzecznie najbardziej zinformatyzowany zawód prawniczy stali się od 1 lipca 2024 r. pionierami doręczeń elektronicznych. O ile doręczanie korespondencji, zawsze było i nadal jest obowiązkiem organów egzekucyjnych, to zmianie ulega jednak sposób, w jaki organy egzekucyjne będą tą korespondencję doręczać.
Co jeżeli np. dłużnik nie posiada skrzynki elektronicznej umożliwiającej e - doręczenie?
Ustawodawca przewidział rozwiązanie hybrydowe łączącetechnologię cyfrową z tradycyjnym doręczeniem. Przesyłka wysyłana jest elektronicznie przez system e - doręczeń, a następnie, jeśli odbiorca nie posiada skrzynki elektronicznej, to komornika „wyręczy” Poczta Polska drukując ją i doręczając w „tradycyjny” sposób.
E – doręczenie nie wyklucza zatem osób, nie korzystających na co dzień z Internetu. Mowa tu najczęściej o osobach starszych, schorowanych czy ubogich, które również muszą mieć możliwość otrzymania danego pisma.
Potencjalne korzyści
Elektroniczna wysyłka niewątpliwie przyspieszy czasochłonne tworzenie korespondencji wychodzącej z kancelarii. W związku z czym pracownik wysyłający pocztę, czy też sam komornik, jeżeli wykonuje to osobiście, zyska cenny czas na chociażby czynności merytoryczne służące skutecznemu egzekwowaniu należności, co może zoptymalizować pracę kancelarii chociażby w zakresie intensyfikacji czynności terenowych.W dobie rosnących cen jak i kosztów samej egzekucji nie sposób nie wspomnieć o tym, że przedmiotowe zmiany powinny zaowocować nieco „tańszym” postępowaniem egzekucyjnym, którego koszty co do zasady obciążają dłużnika, jednak w przypadku bezskuteczności egzekucji ponosi je wierzyciel. Biorąc pod uwagę obecną cenę listu wynoszącą od 1 lipca 2024 r. 9,98 zł, należy stwierdzić, że wysyłanie pism drogą elektroniczną powinno zaoszczędzić przynajmniej kilkadziesiąt złotych w toku danego postępowania. Warto również nadmienić, że wprowadzone rozwiązanie sprzyjać będzie względom ekologicznym i oznaczać będzie znacznie mniejsze zużycie papieru.
Zmiany powodują obawy
Z pewnością każda zmiana wymaga zmiany podejścia, odpowiednich procedur i przede wszystkim dobrych chęci. W zakresie e – doręczeń mogą pojawić się obawy co do bezpieczeństwa, ewentualnych ataków hakerskich czy płynności w funkcjonowaniu nowego rozwiązania. Jak podkreśla asesor komorniczy Wojciech Mól, cieszy zwłaszcza fakt, że dzięki e - doręczeniom informatyzujemy i upraszczamy proces wysyłki korzystając z nowoczesnych rozwiązań. To znaczne ułatwienie dla organów egzekucyjnych, oraz wyjście naprzeciw oczekiwaniom stron postepowania egzekucyjnego.
Podsumowanie
E – doręczenia to rozwiązanie, które w odniesieniu do określonych podmiotów miało początkowo wejść w życie z dniem 10 października 2023 r. Termin wdrożenia został jednak przesunięty na 1 października 2024 r. i obecnie obowiązuje jedynie w odniesieniu komorników, którzy są w tym zakresie od 1 lipca 2024 r. pionierami. W kontekście nowego rozwiązania istotne jest to, że jeżeli np. dłużnik będący osobą starszą nie posiada skrzynki elektronicznej to korespondencja zostanie doręczona przez pocztę w „tradycyjny” sposób. W postępowaniu egzekucyjnym wprowadzenie e – doręczeń będzie oznaczało oszczędność czasu, a sama egzekucja będzie szybsza, „tańsza”, bardziej efektywna i ekologiczna. Przedmiotowa zmiana budzi jednak obawy nie tylko wśród komorników, ale także innych podmiotów, które w przyszłości również będą miały obowiązek korzystania z e – doręczeń, które odnoszą się m.in. do kwestii bezpieczeństwa, ewentualnych ataków hakerskich czy płynności w funkcjonowaniu nowego rozwiązania. Niewątpliwie, aby móc pokusić się o bardziej szczegółową ocenę nowego rozwiązania potrzebny jest czas.