Nowe obowiązki informacyjne w ramach ESG coraz bliżej

Przepisy o raportowaniu kwestii zrównoważonego rozwoju powinniśmy byli zaimplementować w zeszłym tygodniu.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw widnieje na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Trwają konsultacje społeczne. Nowe przepisy mają na celu implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju, czyli tzw. dyrektywy CSRD (Dz.Urz. UE L 322 z 16 grudnia 2022 r., s. 15). Termin jej implementacji minął 6 lipca 2024 r.

Trochę więcej czasu – do 24 grudnia 2024 r. – mamy na wdrożenie dyrektywy delegowanej Komisji (UE) 2023/2775 z 17 października 2023 r. zmieniającej dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE w odniesieniu do dostosowania kryteriów wielkości przedsiębiorstwa dla mikro, małych, średnich i dużych jednostek lub grup (Dz.Urz. UE L z 21 grudnia 2023 r.). Firmy już powinny się przygotowywać na nowe obowiązki.

Obowiązkowo w raporcie

ESG to nowy sposób na tworzenie kultury biznesu, nowoczesne spojrzenie na długoterminową perspektywę rozwoju firmy, ścieżka inwestycji projektowanych z uwzględnieniem czynników środowiskowych, społecznych i korporacyjnych, co według pomysłodawców ma przynieść przedsiębiorcy korzyść w postaci umiejętności dostosowania się do nowoczesnych trendów.

Przepisy dyrektywy 2022/2464 to kolejny krok na drodze rozwoju sprawozdawczości informacji niefinansowych, zwanej obecnie „sprawozdawczością w zakresie zrównoważonego rozwoju”. Głównym celem jest zapewnienie, by większa grupa przedsiębiorstw raportowała istotne, porównywalne i wiarygodne informacje na ten temat.

Z treści aktu wynika, że obowiązkowe będzie nie tylko przekazywanie informacji w stopniu niezbędnym do określenia rozwoju, wyników i sytuacji jednostki, lecz także tych koniecznych do zrozumienia wpływu jej działania na kwestie środowiskowe, społeczne i pracownicze, poszanowanie praw człowieka oraz przeciwdziałanie korupcji i łapownictwu.

Warto pamiętać, że w dyrektywie nie wymaga się ujawniania informacji na temat zasobów niematerialnych innych niż wartości niematerialne i prawne ujęte w bilansie. Tym samym celem dyrektywy nie jest to, aby przedsiębiorstwa ujawniały swój kapitał intelektualny, know-how lub wyniki wprowadzonych innowacji, które można zakwalifikować jako tajemnicę przedsiębiorstwa.

Sprawy społeczne

Wyzwaniem dla przedsiębiorstw będzie ujawnienie informacji na temat czynników społecznych, w tym warunków pracy, zaangażowania partnerów społecznych, rokowań zbiorowych, równości, niedyskryminacji, różnorodności i włączenia społecznego oraz praw człowieka. Standardy sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju powinny również określać, jakie informacje będą ujawniane w odniesieniu do praw człowieka, podstawowych wolności, zasad i norm demokratycznych ustanowionych w Międzynarodowej karcie praw człowieka i innych podstawowych konwencjach ONZ, w tym w Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych oraz Konwencji ONZ o prawach dziecka. Ponadto będzie raportowany sposób zarządzania firmą, jakość relacji z klientami, dostawcami i społecznościami, na które działalność jednostki ma wpływ.

Obowiązkiem raportowania zostaną objęte:

• wszystkie duże jednostki;
• jednostki będące jednostką dominującą dużej grupy kapitałowej;
• małe i średnie jednostki dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym (z wyłączeniem notowanych mikroprzedsiębiorstw);
• spełniające określone warunki i kryteria wielkości jednostki zależne i oddziały z siedzibą w państwie członkowskim UE, których odpowiednia jednostka dominująca najwyższego szczebla lub jednostka samodzielna podlega przepisom prawa państwa trzeciego, a jej przychód netto ze sprzedaży wygenerowany w UE przekracza 150 mln euro.

Firma etyczna i eko

Aby spełnić nowe wymagania, przedsiębiorcy będą musieli się przyjrzeć dotychczasowej działalności, jej wpływowi na mechanizmy związane z ekologią i klimatem, odbiorem społecznym oraz kulturą organizacyjną. Firmy muszą wprowadzić rozwiązania sprzyjające rozwojowi ekologicznemu, zwiększające zaangażowanie pracowników w procesy ochrony środowiska, w tym wprowadzające nowy model pracy zmierzający do poprawy etyki biznesowej. W kontraktach powinny się pojawić odpowiednie klauzule umowne, w tym dotyczące standardów przestrzegania prawa, zakazu korupcji i łapówkarstwa, ochrony praw człowieka, podstawowych praw pracowniczych, zakazu pracy przymusowej, wolności zrzeszania się, uczciwości konkurencji i wielu innych elementów zgodnych z ideą ESG.

Wdrożenie

Wiele firm już stosuje nowe standardy, a te, które tego nie robią, powinny rozpocząć działania przygotowawcze. Pierwszym etapem może być analiza dokumentów i wewnętrznych przepisów organizacji pod kątem wymogów ESG. Drugim, bardzo pomocnym przy wdrożeniu przepisów unijnych, będzie opracowanie mapy regulacji dotyczących ESG oraz przygotowanie się do składania sprawozdań – tutaj ważnym elementem jest zrozumienie przez kadrę zarządzającą celu działań. Sprawozdawczość obejmuje przekazanie informacji, które pozwolą na zrozumienie wpływu firmy na kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem oraz tego, jak te ostatnie wpływają na rozwój, wyniki i sytuację przedsiębiorstwa.

Warto już teraz poddać ocenie łańcuch dostaw, tak by cały proces realizacji zamówienia odpowiadał wymogom ESG. Dla części kontrahentów niespełnienie nowych standardów może się stać wykluczające. Aby sprostać przyszłym oczekiwaniom ustawodawcy oraz partnerów biznesowych, już teraz przedsiębiorcy powinni podejmować odpowiednie kroki w zakresie przygotowania przedsiębiorstwa na zbliżające się zmiany. ©℗