Komisja kodyfikacyjna proponuje zmiany w procedurze karnej

Prawo zatrzymanego do rzeczywistego kontaktu z obrońcą, odpłatne dyżury dla adwokatów i radców prawnych, pozbawienie prawa sprzeciwu prokuratora wobec zmiany środka zapobiegawczego – to tylko część zmian, jakie zapowiada Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego.

Rozwiązania te mają znaleźć się w projekcie tzw. ustawy naprawczej, który powołana przez ministra sprawiedliwości komisja w tym tygodniu chce przedstawić Adamowi Bodnarowi. W sobotę podczas zgromadzenia Izby Adwokackiej w Warszawie zapowiedziała je wicedziekan izby i członkini komisji kodyfikacyjnej dr Katarzyna Gajowniczek-Pruszyńska. Jak referowała, projektowana ustawa zawiera „najpilniejsze zmiany, które są odpowiedzią na dotychczasowe nowelizacje łamiące konstytucje, ale także i potrzebę wprowadzenia podstawowych dyrektyw, które od lat oczekują na ich realną implementację”.

Doktor Gajowniczek-Pruszyńska wymieniła hasłowo kilka najważniejszych zmian zawartych w ustawie naprawczej, koncentrując się na regulacjach dotyczących praktyki zawodowej adwokatów karnistów.

Jedną z nich jest wyeliminowanie sprzeciwu prokuratora w niektórych przepisach. Chodzi m.in. o sprzeciw z art. 257 par. 3 kodeksu postępowania karnego (wobec zmiany tymczasowego aresztowania na poręczenie majątkowe) i sprzeciw przy stosowaniu listu żelaznego.

Kolejne zmiany zakładają pełniejszą implementację dyrektywy obrończej poprzez zapewnienie prawa do obrońcy dla osoby zatrzymanej. – Tutaj wchodzimy w całą kompleksową nowelizację przepisów, które będą dotyczyły dyżurowania adwokatów i radców prawnych, uwzględniających odpłatność tego dyżuru – zapowiedziała wicedziekan.

Projektowane przepisy będą dotyczyły możliwości wydłużenia czasu na sporządzenie apelacji w procesie karnym w sytuacji, gdy sędzia wydłuża czas sporządzania uzasadnienia. Doktor Gajowniczek-Pruszyńska zapowiedziała też „zlikwidowanie przepisu będącego tzw. prekluzją dowodową w procesie karnym” oraz „wprowadzenie wyłącznie fakultatywności sporządzania uzasadnienia wyroków na formularzach”. Komisja chce ponadto zmienić procedurę dotyczącą stosowania tymczasowego aresztowania – prokurator będzie informował o planowaniu złożenia wniosku i doręczy go obowiązkowo podejrzanemu i jego obrońcy.

– To jest tylko pewien wyimek, pewien fragment ogromnej całości ustawy naprawczej. To jest dopiero początek prac komisji kodyfikacyjnej – podsumowała wicedziekan Gajowniczek-Pruszyńska, zapowiadająca szeroką dyskusję wokół pytań fundamentalnych, tj. czy pisać nowe kodeksy, czy też nowelizować ustawy już obowiązujące.

Podczas sobotniego zgromadzenia Izby Adwokackiej w Warszawie ożywioną dyskusję wzbudził pomysł odwieszenia odroczonego przed rokiem protestu przeciwko niskim stawkom wynagrodzeń za pomoc prawną z urzędu. Ostatnio minister sprawiedliwości podpisał rozporządzenia wyrównujące stawki dla prawników z urzędu i z wyboru oraz powołał pełnomocnika ds. określania zasad opłacania pomocy prawnej z urzędu, co może zwiastować dalsze podwyżki. W tej sytuacji akceptacji nie znalazła uchwała zaproponowana przez adwokata Roberta Pogorzelskiego zakładająca odwieszenie protestu i przeprowadzenie 22 czerwca br. marszu w togach pod kancelarię premiera. Większość głosów uzyskała natomiast uchwała autorstwa adwokata Michała Fertaka, która dopinguje Naczelną Radę Adwokacką do dalszych rozmów z ministerstwem i przewiduje protest w razie ich niepowodzenia. ©℗