Całkowite powstrzymywanie się od orzekania w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego wynika z rekomendacji Rady Ławniczej SN.
Problem brania przez ławników udziału w składach orzekających, w których zasiadają tzw. nowi sędziowie SN, został rozpatrzony na zeszłotygodniowym posiedzeniu tego gremium. Efektem tego spotkania było podjęcie jednogłośnie uchwały, z której wynika, że społeczni sędziowie mają do wyboru trzy scenariusze, jak zachować się w obecnej sytuacji, gdy w SN zasiadają osoby powołane na wniosek obecnej, kontestowanej Krajowej Rady Sądownictwa. Uchwała stanowi, że mogą albo w ogóle nie orzekać w obu tzw. nowych izbach SN, albo zasiadać jedynie w składach orzekających z prawidłowo wybranymi sędziami SN, albo też każdorazowo wnioskować o wyłączenie tzw. nowego sędziego SN lub składać zdania odrębne.
Jednocześnie rada przedstawiła apel skierowany do Sejmu i Senatu o to, aby po rozpoczęciu kolejnej kadencji parlament jak najszybciej uchwalił zmiany w prawie, które wyeliminowałyby niekonstytucyjności i wady prawne KRS oraz dwóch izb SN, a także rozwiązałyby problemy dotyczące osób powołanych na urząd sędziego w procedurze budzącej wątpliwości. Ponadto w uchwale zwrócono się do wszystkich tzw. nowych sędziów SN, aby ci, w imię racji stanu, powstrzymali się od orzekania do czasu wprowadzenia postulowanych zmian w prawie, a po ich uchwaleniu zrzekli się pełnienia urzędu na stanowiskach sędziego SN.
Ławnicy w SN biorą udział w rozstrzyganiu skarg nadzwyczajnych oraz spraw dyscyplinarnych, w tym spraw dyscyplinarnych sędziów. Te pierwsze toczą się przed Izbą Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, te drugie – przed Izbą Odpowiedzialności Zawodowej. ©℗
